کوردستان میدیا: حزب دمکرات کردستان ایران و حزب کومله کردستان ایران به مناسبت روز جهانی زبان مادری، بیانیه‌ی مشترکی منتشر کردند.
متن این بیانیه به شرح زیر است:
بیانیه‌ی مشترک به مناسبت روز جهانی زبان مادری
مردم حق‌طلب کردستان!
اقشار و طبقات آزادیخواه و فرزندان میهن‌دوست کردستان!
روز سه‌شنبه سوم اسفندماه ١٣٩٥ خورشیدی برابر با ٢١ فوریه هرسال به عنوان روز جهانی زبان مادری نامگذاری شده و در میان ملت‌های جهان به شیوه‌های گوناگون از آن یاد می‌شود.
پس از آن که به پیشنهاد کشور بنگلادش، مؤسسه‌ی آموزشی، علمی و فرهنگی ملل متحد (یونسکو) این روز را به عنوان روز جهانی زبان مادری تصویب نمود، در چندین سند بین‌المللی نیز این مسأله مورد تأکید قرار گرفت، از جمله: اعلامیه‌ی جهانی حقوق بشر، مصوبه‌ی میثاق بین‌المللی حقوق مدنی و سیاسی، کنوانسیون رفع تبعیض در نظام آموزش و پرورش، کنوانسیون حقوق کودکان، کنوانسیون بین‌المللی رفع هر گونه تبعیض نژادی، اعلامیه‌ی حقوق اقلیت‌های مذهبی، ملی، اتنیکی و زبانی و اعلامیه‌ی جهانی حقوق زبانی. انسان موجودی هویتخواه است و در این میان زبان از جایگاهی ویژه برخوردار است. زبان پررنگترین تجلی هویت انسان است. انسان از طریق زبان، به زندگی و هویت خویش و پیرامونش معنا می‌بخشد. زبان مادری نه تنها زبان سخن گفتن، بلکه زبان عاطفه، زبان احساس و اندیشیدن انسان‌هاست.
ایران از لحاظ ترکیب زبانی، ملی، دینی و فرهنگی کشوری متنوع و کثیرالمله است. به رسمیت نشناختن حق تحصیل به زبان مادری برای تمامی این ملیت‌ها، از جنبههای روانی، آموزشی، فرهنگی و زبانی آسیب‌هایی را در پی داشته است. از همین رو، تحلیل و خوانش ایدئولوژیک و سیاسی از جانب زمامداران، این حق را به سمت و سوی دیگری سوق داده است. نظام‌های شوینیستی هویت خویش را با زبان فرادست عجین نموده و از آن به عنوان ابزاری برای سرکوب و به حاشیه راندن زبان سایر ملیت‌ها استفاده کرده‌اند، یعنی حکومت سلطه‌ی خویش را از این طریق تحمیل نموده است.
زمامداران در رابطه با حقوق زبانی و سایر حقوق گروه‌های مختلف در ایران، به توجیهاتی متوسل می‌شوند که اساساً تحریف واقعیت مسائل و مشکلات است. به عنوان مثال، به کار بردن اصطلاحاتی همچون اقلیت و خرده‌فرهنگ. کاملاً واضح است که مجموع اقلیت‌ها (ملیت‌های تحت ستم) اکثریت ساکنان این کشور را تشکیل می‌دهند در حالی که از کمترین حقوق خویش محروم می‌باشند. این مفاهیم مبتنی بر تبعیض و به رسمت نشناختن تفاوت‌ها و انکار حقوق طبیعی و سیاسی تمامی گروه‌های ملی، زبانی و دینی این کشور هستند. این امر نیز مستقیماً در راستای سرکوبی سیستماتیک قرار می‌گیرد که جنبه‌ای قانونی به آن داده شده است.
از دیدگاه زمامداران، زبان مادری نیز تهدیدی علیه منافع ملی، تمامیت ارضی و همزمان نیز مقدمه و بهانه‌ای برای جدایی و استقلال‌طلبی است. از همین رو، بر آنند که این مفاهیم رسمی بایستی ارکان اساسی هویت اصیل ایرانی باشند.
حامیان سیاست تک‌زبانی عبارتند از شخصیت‌ها، جریانات و گروه‌هایی که یگانه نقطه‌ی اشتراک آنان شاید همان ضرورت حفظ جایگاه انحصارگرایانه‌ی زبان ملت فرادست باشد. این در حالیست که همین عامل باعث تحقیر و خوار شمردن دانش، ادبیات و فرهنگ سایر ملیت‌ها شده و برای بی‌ارزش کردن و ذوب آنان چنین سیاستی را در پیش گرفته‌اند. در واقع این بنیان فکری، سیاسی و ایدئولوژیک زمامداران ایران و جریانات خارج از قدرت وابسته به آنان و همفکرانشان در طول تاریخ تاکنون بوده است.
این گونه رویکردها و سیاست‌ها، عملاً ضربه‌ی مهلکی بر بافت متکثر و رنگارنگ ایران وارد آورده و خطر نابودی و به حاشیه رانده شدن هویت ملی سایر ملیت‌ها را به دنبال داشته است. لیکن ناتوانی و ضعف ساختاری نظام سیاسی در پیشبرد روند یکسان‌سازی و آسیمیلاسیون فرهنگی و زبانی، عامل این عدم موفقیت بوده است.
این ادعا که به رسمیت شناختن زبان‌های غیرفارسی سبب تقویت میل به جدایی در میان ملیت‌های غیرفارس خواهد شد، بیشتر تحت تأثیر تئوری توطئه و ماهیت اقتدارگرایانه‌ی حکومت و زمامداران بوده است.
بدیهی است که تحمیل زبانی خاص در راستای قلع و قمع زبان‌ها قرار داشته و نوعی سرکوب سیستماتیک تمام عیار به شمار می‌رود. در حالی که هم اکنون ده‌ها کشور با بیش از یک زبان رسمی در جهان وجود دارند، نظام آموزش و پرورش آنان چند زبانه بوده و اغلب آنها دارای یک نظام سیاسی باثبات و دمکراتیک هستند، از جمله کانادا، بلژیک و اسپانیا.
ما نیز به عنوان ملت کرد و ملتی برخوردار از فرهنگ و مدنیت، در گذشته و حتی هم‌اینک نیز که زبان و فرهنگمان از ناحیه‌ی فرهنگ‌های حاکم و مسلط در معرض خطر امحا و نابودی قرار دارد، وظیفه‌ی میهنی تمامی آحاد ملت کرد می‌دانیم که مسأله‌ی زبان مادری و حفظ آن را جدی بگیرند و برای حفظ و رشد آن کوشا باشند. تلاش برای حفظ و رشد زبان مادری، مسئولیت و وظیفه‌ای اخلاقی، انسانی و ملی برای هر فرد کرد است.
از همین رو، در آستانه‌ی روز جهانی زبان مادری، بر حق طبیعی، انسانی و زبانی خود تأکید می‌کنیم. درخواست ما از تمامی اقشار و طبقات جامعه‌ی کردستان، آموزگاران، دانش‌آموزان و فعالان فرهنگی و مدنی این است که به هر نحو ممکن، فریاد حق‌طلبی خویش را سر داده و عملاً از حق، ارزش و سرمایه‌ای ملی که همانا زبان مادریست، دفاع کنند.
حزب دمکرات کردستان ایران
حزب کومله‌ی کردستان ایران
٢٠ بهمن ١٣٩٥ خورشیدی
٨ فوریه‌ی ٢٠١٧ میلادی
متن این بیانیه به شرح زیر است:
بیانیه‌ی مشترک به مناسبت روز جهانی زبان مادری
مردم حق‌طلب کردستان!
اقشار و طبقات آزادیخواه و فرزندان میهن‌دوست کردستان!
روز سه‌شنبه سوم اسفندماه ١٣٩٥ خورشیدی برابر با ٢١ فوریه هرسال به عنوان روز جهانی زبان مادری نامگذاری شده و در میان ملت‌های جهان به شیوه‌های گوناگون از آن یاد می‌شود.
پس از آن که به پیشنهاد کشور بنگلادش، مؤسسه‌ی آموزشی، علمی و فرهنگی ملل متحد (یونسکو) این روز را به عنوان روز جهانی زبان مادری تصویب نمود، در چندین سند بین‌المللی نیز این مسأله مورد تأکید قرار گرفت، از جمله: اعلامیه‌ی جهانی حقوق بشر، مصوبه‌ی میثاق بین‌المللی حقوق مدنی و سیاسی، کنوانسیون رفع تبعیض در نظام آموزش و پرورش، کنوانسیون حقوق کودکان، کنوانسیون بین‌المللی رفع هر گونه تبعیض نژادی، اعلامیه‌ی حقوق اقلیت‌های مذهبی، ملی، اتنیکی و زبانی و اعلامیه‌ی جهانی حقوق زبانی. انسان موجودی هویتخواه است و در این میان زبان از جایگاهی ویژه برخوردار است. زبان پررنگترین تجلی هویت انسان است. انسان از طریق زبان، به زندگی و هویت خویش و پیرامونش معنا می‌بخشد. زبان مادری نه تنها زبان سخن گفتن، بلکه زبان عاطفه، زبان احساس و اندیشیدن انسان‌هاست.
ایران از لحاظ ترکیب زبانی، ملی، دینی و فرهنگی کشوری متنوع و کثیرالمله است. به رسمیت نشناختن حق تحصیل به زبان مادری برای تمامی این ملیت‌ها، از جنبههای روانی، آموزشی، فرهنگی و زبانی آسیب‌هایی را در پی داشته است. از همین رو، تحلیل و خوانش ایدئولوژیک و سیاسی از جانب زمامداران، این حق را به سمت و سوی دیگری سوق داده است. نظام‌های شوینیستی هویت خویش را با زبان فرادست عجین نموده و از آن به عنوان ابزاری برای سرکوب و به حاشیه راندن زبان سایر ملیت‌ها استفاده کرده‌اند، یعنی حکومت سلطه‌ی خویش را از این طریق تحمیل نموده است.
زمامداران در رابطه با حقوق زبانی و سایر حقوق گروه‌های مختلف در ایران، به توجیهاتی متوسل می‌شوند که اساساً تحریف واقعیت مسائل و مشکلات است. به عنوان مثال، به کار بردن اصطلاحاتی همچون اقلیت و خرده‌فرهنگ. کاملاً واضح است که مجموع اقلیت‌ها (ملیت‌های تحت ستم) اکثریت ساکنان این کشور را تشکیل می‌دهند در حالی که از کمترین حقوق خویش محروم می‌باشند. این مفاهیم مبتنی بر تبعیض و به رسمت نشناختن تفاوت‌ها و انکار حقوق طبیعی و سیاسی تمامی گروه‌های ملی، زبانی و دینی این کشور هستند. این امر نیز مستقیماً در راستای سرکوبی سیستماتیک قرار می‌گیرد که جنبه‌ای قانونی به آن داده شده است.
از دیدگاه زمامداران، زبان مادری نیز تهدیدی علیه منافع ملی، تمامیت ارضی و همزمان نیز مقدمه و بهانه‌ای برای جدایی و استقلال‌طلبی است. از همین رو، بر آنند که این مفاهیم رسمی بایستی ارکان اساسی هویت اصیل ایرانی باشند.
حامیان سیاست تک‌زبانی عبارتند از شخصیت‌ها، جریانات و گروه‌هایی که یگانه نقطه‌ی اشتراک آنان شاید همان ضرورت حفظ جایگاه انحصارگرایانه‌ی زبان ملت فرادست باشد. این در حالیست که همین عامل باعث تحقیر و خوار شمردن دانش، ادبیات و فرهنگ سایر ملیت‌ها شده و برای بی‌ارزش کردن و ذوب آنان چنین سیاستی را در پیش گرفته‌اند. در واقع این بنیان فکری، سیاسی و ایدئولوژیک زمامداران ایران و جریانات خارج از قدرت وابسته به آنان و همفکرانشان در طول تاریخ تاکنون بوده است.
این گونه رویکردها و سیاست‌ها، عملاً ضربه‌ی مهلکی بر بافت متکثر و رنگارنگ ایران وارد آورده و خطر نابودی و به حاشیه رانده شدن هویت ملی سایر ملیت‌ها را به دنبال داشته است. لیکن ناتوانی و ضعف ساختاری نظام سیاسی در پیشبرد روند یکسان‌سازی و آسیمیلاسیون فرهنگی و زبانی، عامل این عدم موفقیت بوده است.
این ادعا که به رسمیت شناختن زبان‌های غیرفارسی سبب تقویت میل به جدایی در میان ملیت‌های غیرفارس خواهد شد، بیشتر تحت تأثیر تئوری توطئه و ماهیت اقتدارگرایانه‌ی حکومت و زمامداران بوده است.
بدیهی است که تحمیل زبانی خاص در راستای قلع و قمع زبان‌ها قرار داشته و نوعی سرکوب سیستماتیک تمام عیار به شمار می‌رود. در حالی که هم اکنون ده‌ها کشور با بیش از یک زبان رسمی در جهان وجود دارند، نظام آموزش و پرورش آنان چند زبانه بوده و اغلب آنها دارای یک نظام سیاسی باثبات و دمکراتیک هستند، از جمله کانادا، بلژیک و اسپانیا.
ما نیز به عنوان ملت کرد و ملتی برخوردار از فرهنگ و مدنیت، در گذشته و حتی هم‌اینک نیز که زبان و فرهنگمان از ناحیه‌ی فرهنگ‌های حاکم و مسلط در معرض خطر امحا و نابودی قرار دارد، وظیفه‌ی میهنی تمامی آحاد ملت کرد می‌دانیم که مسأله‌ی زبان مادری و حفظ آن را جدی بگیرند و برای حفظ و رشد آن کوشا باشند. تلاش برای حفظ و رشد زبان مادری، مسئولیت و وظیفه‌ای اخلاقی، انسانی و ملی برای هر فرد کرد است.
از همین رو، در آستانه‌ی روز جهانی زبان مادری، بر حق طبیعی، انسانی و زبانی خود تأکید می‌کنیم. درخواست ما از تمامی اقشار و طبقات جامعه‌ی کردستان، آموزگاران، دانش‌آموزان و فعالان فرهنگی و مدنی این است که به هر نحو ممکن، فریاد حق‌طلبی خویش را سر داده و عملاً از حق، ارزش و سرمایه‌ای ملی که همانا زبان مادریست، دفاع کنند.
حزب دمکرات کردستان ایران
حزب کومله‌ی کردستان ایران
٢٠ بهمن ١٣٩٥ خورشیدی
٨ فوریه‌ی ٢٠١٧ میلادی
