آرش صالح

حملە موشکی جمهوری اسلامی بە مقر حزب دمکرات و اعدام همزمان رامین حسین پناهی، زانیار و لقمان مرادی، به گونه‌ای برنامەریزی شدە بود کە بە یک پیروزی قاطع برای جمهوری اسلامی بدل شود. هدف از این حملە همەجانبە از یک سو از بین بردن روحیە ملت کورد برای ادامه مبارزە و بە عبارتی دیگر بە زانو در آوردن این ملت بود و از سوی دیگر ارسال پیام بە آمریکا. رژیم ایران می‌خواست کە با این حملە دو هدف را بە صورت همزمان دنبال کند کە بە زعم رژیم این دو هدف بی ارتباط نیز نیستند. از سویی، جمهوری اسلامی ایران میخواست کە مرحلە جدید مبارزە ملت کورد را کە تحت عنوان راسان آغاز شدە، در نطفە خفە کند و از سوی دیگر میخواست بە آمریکا بفهماند کە توان هدف قرار دادن منافع این کشور را در منطقە دارد.

از نظر ایران، آغاز راسان و اعمال تحریم‌ها هردو برنامە‌های هماهنگ شدە از سوی آمریکا هستند برای تحت فشار قرار دادن این رژیم. با نگاهی بە سیاست خارجی ایران می‌توان فهمید کە هرگاه تحت فشار جدی قرار می‌گیرد امکان دو نوع رفتار از سوی رژیم وجود دارد. در وهلە اول فرار بە جلو و دست زدن به یک عمل تهاجمی و در نهایت تسلیم شدن و یا آنچە خود بە نام نرمش قهرمانانە می‌خوانند.

اما وقایع بعد از موشکباران مقرهای حزب دمکرات به خوبی نشان می‌دهند که جمهوری اسلامی دچار اشتباه محاسباتی شدە و این اقدام بە شکستی دیگر برای جمهوری اسلامی بدل شده است. جمهوری اسلامی قبل از هرچیز بە دنبال آن بود کە با این حملە همە جانبە، اندیشه انقلابی و روحیە مبارزە را میان ملت کورد تضعیف نماید. مخاطب اصلی پیام جمهوری اسلامی در این زمینە در اصل کسانی بودند کە در صفوف مبارزه و در میان مردم حضور دارند، اما ارادە کافی را برای ادامە مبارزە ندارند. کسانی کە احتمال ترسیدن آنها بالاتر است و بە زودی ناامید می‌شوند.

اما در واقع جمهوری اسلامی ارادە مبارزاتی ملت کورد را بسیار دست کم گرفتە بود. تاکید رهبری راسان، مسئول اجرایی حزب دمکرات، مبنی بر اداە مبارزە و ورود بە فازی جدید از این مبارزە و همچنین عکس‌العمل بی سابقە گروه‌ها و فعالین مختلف ملت کورد در پشتیبانی از احزابی کە بە خود متعلق می‌دانند و همچنین تاکید بر ادامه راه شهیدان، برنامەهای جمهوری اسلامی را با شکست مواجە کرد. در واقع جمهوری اسلامی چنان برنامەریزی کردە بود کە پس از این حملە همە جنابە بتواند تصویری از ملت کورد را در میان افکار عمومی ارائه دهد کە ضعف و ناتوانی در مبارزە و عدم امکان دفاع مسلحانە از پایەهای اصلی این بازنمود بودند. اما در واقع عکس‌العمل جامعە کوردستان از احزاب گرفتە تا تودەهای مردم در واقع کاملا خلاف جهت این بازنمایی گونەای از یکپارچگی و ارادە را بە نمایش گذاشت کە برای آیندە مبارزە الهام بخش است. همچنین این حرکت بە طور قطع می‌تواند در بازتولید یک پتانسیل قوی برای راسان و همچنین تبدیل پتانسیل‌های موجود بە نیروی بالقوە، نقش بسیار بزرگی ایفا کند.

اما مخاطب دیگر پیام جمهوری اسلامی آمریکا بود. در واقع جمهوری اسلامی می‌خواهد پیامی را بە آمریکایی‌ها بفرستد کە نشان دهد کە تسلیم شدن گزینە سادەای نخواهد بود. اما در واقع جواب قاطع آمریکایی‌ها این بعد حرکت جمهوری اسلامی را دچار مشکل اساسی کردەاست. آمریکایی‌ها با قاطعیت بە ایران فهماندند کە باید برای هر نوع ماجراجویی هزینە بسیار بالایی بپردازد.

از سوی دیگر اما جمهوری اسلامی می‌خواهد با بە رخ کشیدن توان موشکی خود بە ایالات متحده بگوید کە اگر کار بە جای باریک بکشد این کشور توان این را دارد کە منافع آن‌ها را با تهدید جدی روبرو نماید. در واقع این مساله ناشی از این  واقعیت است کە ایران معتقد است کە آمریکا در حال تنگ کردن حلقە محاصرە برای تغییر رژیم ایران می‌باشد. اما در واقع  این حرکت ایران اگر قرار باشد هرگونە اثری در عرصە بین‌المللی داشتە باشد این اثر چیزی نخواهد بود بجز آنکە اجماع بین‌المللی را علیە ایران تسریع و تسهیل کند.

حملە همە جانبە جمهوری اسلامی بە ملت کورد از سوی دیگری نیز بە دستاورد دیگری برای این ملت تبدیل شد. در واقع می‌توان گفت کە واکنش انقلابی جامعە کوردستان که در چارچوب اعتصاب سراسری در ٢١ شهریورماه خود را نشان داد و دربرگیرندە همە اقشار و گرایشات این جامعە بود، نقطە عطفی را در درک ملت کورد نسبت بە مقولە اتحاد بە وجود آوردە است کە نمود آن در آیندە نزدیک روشن‌تر خواهد شد. در واقع جامعە کوردستان بە شیوە عملی با یک واقعیت جدی از فرهنگ و ارزش‌های دمکراتیک روبرو شد. آنچکە جامعە تجربە کرد این است کە تحزب و تنوع در رنگ‌ها و باورها بە معنی تفرقە نیست بلکە کاملا بالعکس، اتحاد آنجا معنی پیدا می‌کند کە یک جامعە می‌تواند با وجود تنوع بە شیوەای هماهنگ و همصدا عمل نماید. در واقع می‌توان گفت کە این تجربە و برآورد آن با تجربەهای پیشین، این واقعیت را نمایان ساخت کە وجود احزاب و گروه‌های مختلف نه تنها خللی در ارادە مردم و گروه‌ها برای فعالیت سیاسی ایجاد نمی‌کند بلکە بالعکس باعث می‌شود گروه‌ها و اقشار بیشتری صدای خود را در میان این احزاب بشنوند و خود را صاحب نماینده در جامعە سیاسی کوردستان ببینند. بر همین اساس می‌توان گفت کە درک ما از اتحاد و یکپارچگی بە درکی دمکراتیک‌تر و پلورال‌تر نزدیک می‌شود. از مشخصە اصلی این درک درواقع این مساله است کە دیگر برای متحد بودن لازم نیست تنها یک یا دو حزب داشتە باشیم بلکە تنها لازم است بە حقوق همدیگر احترام بگزاریم و همدیگر را آنچنان کە هستیم قبول نماییم. این الگویی رفتاری و بعدی از فرهنگ سیاسی است کە جامعە کوردستان ایران در آن نیرومند می‌باشد و قوی‌تر نیز خواهد شد.

محتویات این مقالە منعکس کننده دیدگاه و نظرات وب‌سایت کوردستان‌میدیا نمی‌باشد.