کوردستان میدیا

سایت مرکزی حزب دمکرات کوردستان ایران

هجری: توافق هسته‌ای با رژیم ایران، قدرت ایران در منطقه را افزایش می‌دهد

16:33 - 13 خرداد 1394

کوردستان میدیا: هفته نامه‌ی Jungle Word آلمان، یکی از پر تیراژترین هفته‌نامه‌های آلمانی، گفتگویی با مصطفی هجری دبیرکل حزب دمکرات کردستان ایران انجام داد.

متن کامل این گفتگو عینا در پی می‌آید:
طی روزهای گذشته در چند شهر کردستان ایران، مردم کردستان دست به اعتراضات خیابانی زدند، رژیم ایران پس از روی کار آمدن، کردستان ایران را ملیتاریزه کرد. مصطفی هجری دبیرکل حزب دمکرات کردستان ایران است، این حزب از سال ١٩٤٦ میلادی فعالیت خود را آغاز کرده و از سوی خمینی به حزب شیطان نامگذاری شده بود، دو تن از رهبران این حزب توسط دستگاه‌های امنیتی رژیم اسلامی ایران ترور شدند، هفته نامه‌ی Jungle Word با مصطفی هجری در رابطه با وضعیت ایران و منطقه و همچنین روابط میان احزاب کُردی مصاحبه‌ای را ترتیب داده است.

ژونگل ورد: آیا ممککن است درباره‌ی اعتراضات اخیر کردستان که از سوی برخی از رسانه‌ها به یک انقلاب مقارنه شد، برایمان توضیح دهید؟
هجری: در کردستان و به طور کلی در ایران، اکثرا به بهانه‌های مختلف مردم ایران جهت ابراز نارضایتی و جهت نشان دادن نارضایتی خود با رژیم ایران از فرصتی استفاده می‌کنند.

با وجود سرکوب‌های شدید در سال‌های گذشته، اغلب اوقات شاهد اعتراضات بوده‌ایم. در این اواخر کشته شدن دختر کارمند هتلی در شهر مهاباد که گفته می‌شود فردی وابسته به رژیم درصدد تجاوز به وی بوده، دلیلی برای نارضایتی و اعتراضات شهروندان این شهر شد. رژیم ایران با توجه به تجربیات خود، به این مسئله پی برده بود که این نوع اعتراضات سریعا رنگ و لعاب سیاسی به خود می‌گیرد، به همین دلیل به شدیدترین نوع ممکن این گونه تظاهرات و اعتراضات مردمی را سرکوب کرد. در سرکوب این اعتراضات، شهروندان کُرد را هدف شلیک قرار داده و شماری از اعترض کنندگان زخمی شدند، همچنین شمار زیادی از افرادی که در این تظاهرات شرکت کرده بودند توسط ماموران امنیتی رژیم ایران دستگیر شدند.
ژونگل ورود: چرا شرایط اینچنین است که مردم به دنبال بهانه‌ای برای ابراز نارضایتی و تشکیل تظاهرات بر ضد رژیم ایران هستند؟
هجری : در واقع این مسئله به وجود سرکوب و خشونتی بر می‌گردد که در حق شهروندان کُرد از سوی رژیم ایران اعمال شده است، مردم خواستار حقوق سیاسی و ملی هستند که از آنها سلب شده، به همین دلیل است که اغلب اوقات گفته می‌شود، اعتراضات تنها به دلیل مشکلات اقتصادی نبوده و مردم مخالف رژیم هستند.

ژونگل ورد: در اصل خواست مردم آزادی‌های اجتماعی است، یا بدست آوردن حقوق ملت کُرد؟
هجری: در وهله‌ی اول مطالبه کُردها جهت حقوق ملی نقض شده‌ است، مردم کُرد خواستار حق تعیین سرنوشت خود بوده و این مسئله بهانه را برای هر گونه سرکوب از سوی رژیم ایران فراهم می‌آورد.

ژونگل ورود: شرکت زنان در اعتراضات چگونه است؟
هجری: این که در رویداد اخیر مهاباد دخترجوانی قربانی ماجرا بود، تنها دلیل شرکت زنان در این گونه اعتراضات نبوده است، زنان کُرد بخشی از مردمی بوده‌اند که شرکت فعالانه‌ای در این نوع تظاهرات و ابراز نارضایتی‌ها داشته‌اند و این را نیز عنوان کنم که این امر در میان کُردها مسئله‌ی جدیدی نیست و زنان کُرد در تمامی حوزه‌ها فعالیت داشته‌اند.

ژونگل ورد: وضعیت موجود را چگونه می‌بینید؟
هجری: در دو هفته‌ی گذشته نیروهای رژیم در تلاش بودند تا کنترل اوضاع منطقه را بدست بگیرند، مشخص است که برای این کار، نیروی زیادی را به فعالیت وا داشته‌اند، رژیم در تلاش بود که این ناآرامی‌ها را به طور کل سرکوب کند تا گسترده‌تر نشود، البته در سال‌های قبل هم این سرکوب‌ها صورت گرفته بود، اما روند اعتراضات همچنان ادامه داشته و به همین دلیل احتمال بروز تظاهرات در آینده نزدیک هم وجود دارد.

ژونگل ورد: عکس‌العمل ملیت‌های غیر کُرد ایران با این نوع از اعتراضات کُردستان چگونه است و این مسئله را با چه دیدی می‌نگرند؟
هجری:در بخش‌های دیگر ایران رویداد آنچنانی که به اعتراضات مهاباد ربط داشته باشد رخ نداده است، اما در خارج از ایران و به خصوص در اروپا همگام بودن با ملت کُرد چشمگیر بود، علل‌الخصوص از سوی عرب‌های ایران، همچنین آن دسته از فارس‌ زبان‌های که اعتقاد و سیاست‌شان شبیه رژیم ایران نیست.

ژونگل ورد: به نظر شما آیا دلیل ناکام ماندن و ضعیف بودن این دسته از اعتراضات و نارضایتی‌ها با انشعابات پی در پی در احزاب کُرد مرتبط نیست؟همانطور که روزنامه‌نگار آمبرین زمان در چند روز گذشته در روزنامه‌ی آلمونیتور به آن اشاره کرده بود؟
هجری: این یک واقعیت است که در احزاب کُرد، اختلاف عقیده و سلیقه وجود دارد، اما به عنوان نمونه، نسبت به مسائل ملی همچون اعتراضات اخیر در کردستان، اختلاف نظرها کنار رفته و همه یکصدا هستیم. مشکل این است که اعتراضات مردم در ایران به صورتی سرکوب می‌شود که حتی تصور کردنش هم سخت است، شرکت در نارضایتی‌ها و اعتراضات می‌توانند مسبب دستگیری و شکنجه و در نهایت منجر به حبس‌های بلندمدت شود، در این حالت است که بیشتر صدای مخالفان خفه می‌شود، به همین دلیل اغلب اوقات بخش کمی از مردم آماده شرکت در این نوع تظاهرت هستند و در این حالت کنترل آنها هم از سوی رژیم ایران ساده است.

ژونگل ورد: رابطه حزب شما با پژاک که در چند مدت گذشته در عراق نقش‌هایی داشته و همچون قدرتمندترین حزب ایران از آن نامبرده می‌شود چیست؟
هجری: پژاک بخشی از پ.ک.ک بوده و اعضای آنها همان اعضای پ.ک.ک هستند. پژاک خط مشی سیاسی برای خود نداشته و از لحاظ سیاسی و حتی اقتصادی وابسته به حزب کارگران کردستان است، ما پژاک را همانند حزبی سیاسی تلقی نمی‌کنیم.

ژونگل ورد: بحران و مشکلات کنونی عراق و سوریه چه تاثیراتی بر ایران دارد؟ حزب شما در کجای این بحران قرار گرفته است؟
هجری: مشکلات عراق و سوریه در واقع مشکل دینی و آیینی میان گروه‌های مختلف است، رژیم ایران نیز همه تلاش خود را در گسترده‌تر کردن این بحران و بر هم زدن ثبات سیاسی و منافع این دولت‌ها به کار می‌گیرد، تا کنون این سیاست رژیم جوابگو بوده و تلاش‌هایش ناامنی منطقه را بدنبال داشته است. در این شرایط و وضعیت جغرافیایی و حضور ما در شمال کردستان، بی‌شک ما نیز در این زمینه تاثیراتی داشته‌ایم، به عنوان نمونه با درخواست رسمی حکومت اقلیم کردستان پیشمرگه‌های خود را به جنگ با داعش فرستاده و همچنین با درخواست حکومت اقلیم کرستان نیز از حضور در جنگ عقب نشینی کردیم، اگر مجددا نیاز به همکاری ما داشته باشند ما با آنها همکاری لازم را می‌کنیم.

ژونگل ورد: برخی اوقات از ایران به عنوان فاکتوری برای جنگ با داعش نام برده می‌شود؟
هجری: نه تنها نمی‌توان از ایران بعنوان یک فاکتور جهت جنگ با داعش نام برد، بلکه برعکس این ادعا است. پس از اینکه گروهی از القاعده جدا شده و داعش را تاسیس کردند، ایران همراه با سوریه و حزب‌الله به همکاری با این گروه پرداخته و از این سازمان پشتیبانی کامل کردند. به ویژه نخست وزیر پیشین عراق، نوری مالکی در این پشتیبانی سهیم بود.

اشغال کردن موصل برای این همکاری سندی غیر قابل انکار است، موصل و حومه اطراف آن در واقع به داعش واگذار شد و لزومی نداشت داعش با جنگ شهر موصل را به تصرف خو در آورد، سپاه عراق عقب نشینی کرد و عمدا تمام تسلیحات خود را در شهر موصل بجا گذاشت، این واگذار کردن موصل، نقشه‌ی رژیم ایران و مالکی بود، در دو ماه گذشته که داعش از لحاظ تسلیحات جنگی تضعیف شد، درست بعد از آن داعش به نیروهای سپاه عراق در فلوجه حمله کرد که مجددا سپاه عراق عقب‌نشینی کرده و یکبار دیگر تمام تسلیحات خود را برای داعش بجا گذاشتند، به همین دلیل داعش یکبار دیگر مجهز به تسلیحات جنگی شد تا بتواند به فعالیت‌های خود ادامه دهد.

اینها نمی‌تواند یک امر عادی باشد و تا کنون تنها مناطق سنی‌نشین مورد حمله داعش قرار گرفته است. حتی تلاش نکرده‌اند که به مناطق شیعه‌نشین حمله کنند، حکومت اقلیم کردستان در چند سال اخیر از لحاظ اقتصادی و برخی موارد دیگر، پیشرفت بسزایی داشت، اما این پیشرفت به دلیل جنگ با داعش در حال حاضر راکد شده است، با این حال نیز حکومت اقلیم کردستان بیشتر از یکسال از سوی حکومت مرکزی عراق بودجه کامل را دریافت نکرده است. بیش از یک میلیون و نیم آوراه هم از سوی حکومت اقلیم کردستان پشتیبانی می‌شوند. از دیگر سو، رژیم ایران به هیچ طریقی نمی‌خواهد کردستان مستقل در مرزها وجود داشته باشد، به همین دلیل جنگ داعش را به سوی کُردها سوق داده است.
میلیشای شیعه‌های متحد که از سوی ایران پشتیبانی نظامی و مالی می‌شوند و هدفشان سنی‌های عراق است. ویرانی در مناطق سنی‌نشین از حد خود گذشته و سال‌های زیادی می‌خواهد تا آثار جنگ در مناطق از بین رفته و بازسازی شود.

از شهر تکریت می‌توان به عنوان نمونه‌ی بارزی یاد کرد، پس از اینکه ویرانی‌های زیادی در تکریت روی داد، شهروندان انبار نخواستند این میلیشیای متعلق به ایران در آنجا هم حضور یابند به همین دلیل اعلام موجودیت کرده و از خودشان در مقابل حمله داعش به دفاع پرداختند، در آن شهر نیز سپاه عراق عقب‌نشینی کرده و بعدا نیز حکومت عراق اعلام کرد که مشکل انبار نیز از راه میلیشیای شیعه حل خواهد شد. این نیز همان نتیجه را که در تکریت رخ داد بدنبال خواهد داشت، هدف رژیم ایران ماندگاری هر چه بیشتر داعش در منطقه بوده و توسط داعش میتواند دو جریان را در کنترل خود قرار دهد کُرد و سنی.

ژونگل ورد:بر این باور هستید که در خاورمیانه مشکل بزرگی به نام مشکل شیعه و سنی وجود دارد؟
هجری: این مشکل وجود داشته و دارد و خواهد داشت، رژیم ایران در این بحران نقش اصلی را بر عهده دارد، از یک سو بحران بوجود می‌آورد و از دیگر سوی آمادگی خود را جهت همکاری و مقابله با بحران ابراز می‌کند.

ژونگل ورد: مذاکرات درباره مسئله‌ی هسته‌ای ایران را چگونه ارزیابی می‌کنید؟
هجری: به اعتقاد من توافق صورت می‌گیرد. ایران به این توافق هسته‌ای احتیاج دارد تا تحریم‌ها برداشته شوند و بتواند قدرت اقتصادی داشته و از آن در جهت پیشبرد سیاست‌های خود در منطقه سوء استفاده کند، پشتیبانی رژیم ایران به متحدانش در عراق، سوریه، لبنان و در حال حاضر یمن نیز به آن اضافه شده که هزینه آن از همه بیشتر است، ولی عنوان می‌کنم که برای متوقف ساختن رژیم برای دستیابی به انرژی هسته‌ای، این رژیم مورد اعتماد نیست، رژیم ایران می‌خواهد به صلاح هسته‌ای دست یابد، حتی اگر برنامه هسته‌‌ای خود را برای مدت زمانی متوقف سازد.
ژونگل ورد: سیاست‌های کشورهای غربی در رابطه با ایران چه تاثیری می‌تواند بر وضعیت حقوق بشر در ایران داشته باشد؟
هجری: تا کنون مشاهده نشده که تحریمی جدی از سوی کشورهای غربی برای نقض حقوق بشر، یا سرکوب اتنیک‌ها در ایران صورت گرفته باشد، آنچه صورت گرفته همانند درخواست مطرح شده است، اما رژیم به این درخواست‌ها اهمیت نمی‌دهد. رژیم ایران قانون حقوق بشر مختص خود را دارد و قانون‌های بین‌المللی حقوق بشر را نادیده می‌گیرد، اما اگر با فشار جدی روبرو شود می‌تواند تاثیرگذار باشد.

ژونگل ورد: آیا در طی حکومت روحانی وضعیت حقوق بشر بهبود یافته است؟
هجری: روحانی سالیان طولانی‌است که پست و مقام حکومتی مهمی در دست داشته است، در رابطه با مسئله‌ی کُرد هیچ فرقی با حکمرانان دیگر رژیم ایران ندارد، دولت‌ها در ایران واقعی نیستند، رهبر انتخاب می‌شود در حالی که هیچ انتخابات آزادی وجود ندارد، دولت و مجلس در ایران تاثیر مستقیم و واقعی در طرح‌‌‌ریزی سیاست‌ها ندارد، در واقع سیاست‌های رژیم ایران از سوی علی خامنه‌ای تشخیص داده شده و اجرا می‌گردد، حکمرانان مختلفی در ایران وجود دارند، ولی سیاست‌ها همان سیاستی است که خامنه‌ای دستور داده و تصویب می‌کند. تغییر تنها زمانی صورت می‌گیرد که رهبر رژیم بخواهد تغییر یابد.