اشارە: هفتەی گذشتە کاک خالد عزیزی، سخنگوی حزب دموکرات کوردستان ایران مهمان برنامەای تحت عنوان "آیندە احزاب اپوزیسیون کورد ایرانی" در بخش فارسی صدای آمریکا بودند. دیگر مهمان برنامە نیز کاک عبداللـە مهتدی، دبیرکل حزب کوملە زحمتکشان کوردستان ایران بود. مسئلە ائتلاف میان اپوزیسیون، منشور جورج تاون و آیندە انقلاب ژینا، محور این گفتگو بودند. "کوردستان" چکیدەای از نقطە نظرات و دیدگاهای کاک خالد عزیزی، سخنگوی حزب را برای شما خوانندگان گرامی بازتاب دادە است.
کاک خالد عزیزی، سخنگوی حزب دموکرات کوردستان ایران در پاسخ بە این سوال کە "بە نظر می‌رسد کە در چند ماە اخیر پس از اعلام منشور جورج تاون، احزاب کورد در تعامل با هم دچار اختلافاتی شدەاند، آیا این تا چە حد واقعیت دارد؟" گفتند: وجود اختلاف‌نظر مسئلەای کاملا عادی است، اما در اینجا موضوعی دیگر مطرح است. همە می‌دانیم کە جرقە جنبش ژینا در کوردستان زدە شد و بە دلیل اتحاد میان مردم بە تمام مناطق ایران گسترش یافت. اما اپوزیسیون رژیم در خارج از کشور نتوانست انقلاب مردم را در راستای ایجاد یک ائتلاف بە منظور رهبری خیزش و ساخت بدیلی برای جمهوری اسلامی مدیریت و هدایت کند. احزاب و نیروهای سیاسی در خارج از کشور بە یکبارە وارد جریان این خیزش انقلابی شدند و آمادگی تعامل با آن را نداشتند. و بی‌شک با وجود این همە افکار و نقطەنظرات مختلف و حتی می‌توان گفت متضاد، اختلاف‌نظر در رابطە با ائتلاف‌ها تا حدی طبیعی است. تا آنجا هم کە بە احزاب کوردی و مشخصا بە حزب دموکرات و کوملە برمی‌گردد، ما در مرکز همکاری احزاب کوردستان با هم همکاری داریم، اما در رابطە با مسئلە چگونگی ائتلاف و آلترناتیوسازی اختلاف‌نظرهایی هم داریم. ما بە عنوان حزب دموکرات معتقد هستیم کە ائتلاف و آلترناتیو باید برایند توافق و همکاری میان احزاب و سازمان‌های سیاسی باشد و نە نتیجەی نشست و توافق میان سلبریتی‌ها. البتە ما برای تمامی افرادی کە علیە رژیم جمهوری اسلامی مبارزە می‌کنند احترام قائلیم، اما معتقدیم نبایستی مدیریت ایران آیندە بە سلیبریتی‌ها واگذار شود. ایران آیندە باید مانند تمامی کشورهای دموکراتیک کە در آنها احزاب سیاسی وجود دارند و در نتیجە رقابت و همکاری در رابطە با چگونگی ادارە کشور با هم بە توافق می‌رسند، ادارە شود.
کاک خالد عزیزی در پاسخ بە این سوال "سیامک دهقانپور" کە آیا شما رضا پهلوی را "بە عنوان سلیبریتی می‌شناسید" گفت: تا زمانی کە آقای پهلوی نمایندگی یک حزب سیاسی دارای برنامە و خط‌مشی سیاسی مشخص را نداشتە باشد، سلیبریتی محسوب می‌شود. حزب دموکرات کوردستان ایران سعی می‌کند با احزاب سیاسی بە توافق برسد، دلیل آن نیز این است کە افراد و سلیبریتی‌ها تنها در قبال خود مسئول‌اند، چرا کە هیچ کنگرە، کمیتە مرکزی، رهبری و مردمی در کار نیستند کە آنها را وادار بە پاسخگویی کنند. آنها هر وقت بخواهند وارد ائتلاف شدە، و هر زمان هم نخواهند از آن خارج خواهند شد. ما بە عنوان حزب دموکرات بر این اعتقاد هستیم کە در مبارزە علیە رژیم جمهوری اسلامی و در صفوف مخالفان این رژیم، شمار بسیار زیادی از احزاب و جریانات سیاسی مختلف با افکار متنوع بە ویژە در خارج وجود دارند. مادام چنان احزاب و جریانات سیاسی وجود دارند، چە لزومی دارد مردم را بە فردگرایی تشویق کنیم، آن هم در زمانی کە جامعەی ایران نیازمند سازماندهی و فعالیت سازمانی است.
سخنگوی حزب دموکرات کوردستان ایران در همین چهارچوب بر سیاست‌های حزب دموکرات در رابطە با گفتگو و همبستگی میان احزاب و جریانات سیاسی تأکید نمودە و بە این نکتە اشارە کرد کە در پرتو چنین سیاستی در سال‌های گذشتە با اکثر جریانات سیاسی در تعامل بودەایم. ما مخالف اتمیزەکردن و قطب‌بندی جامعە بودە و خواستار آنیم کە ائتلاف همە رنگ و انعکاسی از تنوعات جامعە باشد. ایشان در خصوص موضع حزب دموکرات در رابطە با منشور "جورج تاون" گفتند: "در اعلام منشور جورج تاون عجلە شد، ما برای گفتگوها، توافقات و طرح نقشەراهها احترام قائلیم، اما حزب دموکرات بر این باور است کە توافقات باید واقعبینانە باشند. ایران کشوری چند ملیتی است و واقعیت‌های جامعە ایران باید در منشورها انعکاس یابند. در رابطە با منشور جورج تاون مرکز همکاری بە این منشور نپیوست و آنچە روی دادە هیچ ارتباطی با حزب دموکرات کوردستان ایران ندارد. کاک خالد در پاسخ بە این سوال کە آیا تصور نمی‌‌کند کە کوردها در مقطع کنونی یک فرصت تاریخی را از دست می‌هند؟ گفت: نگرانی‌ای مبنی بر این کە فرصتی را از دست دادە باشیم، نداریم؛ اما کاش نیروهای سیاسی بیشتر وارد گفتگو و توافق می‌شدند؛ در نشست "تورنتو" این فرصت برای حزب دموکرات مهیا شد کە از نزدیک با احزاب، شخصیت‌ها و نمایندگان سیاسی دیگر ملل ایران کە بە جمهوری‌خواهی بە عنوان یک آلترناتیو برای آیندە ایران معتقدند، وارد گفتگو و مذاکرە شود و مورد استقبال زیادی نیز قرار گرفت. آشکار است کە گردهمایی ما و بحث کردن دربارە جمهوری‌خواهی و مذاکرە میان کنگرە ملیت‌های ایران فدرال و دیگر جریانات سیاسی در خصوص آیندە ایران و دستیابی بە اجماعی نسبی نباید بە معنی دشمنی و رقابت با منشور جورج تاون تفسیر شود؛ با این حال، ما بە طور واضح گفتەایم کە موافق این منشور نیستیم.
ایشان در پاسخ بە این سوال کە مشکل حزب دموکرات با منشور جورج تاون چیست، گفت: این منشور ایران را بە عنوان کشوری چند ملیتی نمی‌شناسد. تا آنجایی هم کە بە حقوق و آزادی‌های ملل ایران و مسئلەی چگونگی مشارکت در قدرت و کنار گذاشتن تمرکزگرایی مرتبط است، دارای شفافیت و صراحت لازم نیست. از سوی دیگر چرا هر وقت ما در رابطە با آیندە ایران با دیگر جریانات سیاسی نشست و مذاکرە داریم، فورا و مقدمتا سخن از تمامیت ارضی بە میان می‌آورند؟ چرا؟ مگر هیچ نقطەای از ایران مورد مخاطرە و تهدید قرار گرفتە است؟ واقعا این جدایی‌خواهان چە کسانی هستند؟ ما بە عنوان حزب دموکرات دیگر موافق نیستیم در هیچ جلسە و نشستی از تمامیت ارضی و تجزیەطلبی سخنی گفتە شود. بە همین دلیل منشور جورج تاون در کلیت خود نتوانستە خود را از این مشکلات برهاند.
سخنگوی حزب دموکرات کوردستان ایران در پاسخ بە این پرسش کە منشور "جورج تاون" بە نقل از کسانی کە آن را امضا کردەاند، توافقی بر سر حداقل‌ها است و بعدا می‌توان آن را وسعت بخشید، گفت: ما در حزب دموکرات تجارب ارزشمندی در رابطە با این مسائل داریم. بە یاد دارید کە پیشوا قاضی محمد آمادە بود بر سر حداقل‌ها با حکومت پهلوی توافق کند و پس از انقلاب خلقهای ایران نیز کە حکومت مرکزی خودمختاری را بە عنوان نقشەراە سیاسی حزب دموکرات نپذیرفت، شهید د. قاسملو در نامەای کە برای خمینی و دیگر رهبران دولت وقت نوشت، آمادگی توافق بر سر حداقل‌ها و مذاکرە با آنها را داشت. ما هم‌اکنون نیز معتقدیم نباید در رابطە با خطوط کلی از همان آغاز بر حداکثرها تاکید کنیم؛ برعکس، باید از حداقل‌ها آغاز کنیم. اما مسئلە این است کە این حداقل‌ها کدام‌اند؟ دست‌کم یکی از حداقل‌ها این است کە چە می‌توانیم انجام دهیم برای اینکە همە نیروها و جریانات سیاسی اپوزیسیون جمهوری اسلامی در داخل و خارج از کشور در یک جبهە واحد علیە آن رژیم مبارزە کنند؛ بیایید بر سر این مسائل گفتگو و توافق داشتە باشیم.
کاک خالد عزیزی در پاسخ بە این سوال "دهقانپور" کە شما رهبری عملگرا هستید و حتی در برخی از مقاطع مبارزە خود، حاضر شدید در راستای اهدافتان با جمهوری اسلامی نیز گفتگو کنید، پس چطور است طی شش ماە گذشتە با آقای پهلوی وارد مذاکرە نشدەاید، گفتند: ما قبل از منشور جورج تاون بر سر برنامە و طرحی بە اجماع کامل نرسیدە بودیم کە برای ایشان و یا افراد و جریاناتی دیگر بفرستیم و نظر آنها را نیز جویا شویم. اما آنان هم، یعنی آنهایی کە این منشور را اعلام کردند، قبل از اعلام آن، منشور را برای ما نفرستادند و از حزب دموکرات نخواستند در خصوص این منشور گفتگو و مذاکرە داشتە باشیم.
سخنگوی حزب دموکرات در رابطە با نظام سیاسی آیندە ایران گفت: ما دو سیستم سیاسی پادشاهی و استبداد دینی جمهوری اسلامی را رد کردەایم، چرا کە امتحان خود را پس دادەاند. هم‌اکنون نیز معتقدیم کە سیستم جمهوری از مقبولیت بیشتری میان مردم برخودار است. ایشان در تحلیل بیشتر این موضوع تاکید کردند کە در شرایط انقلابی مردم عصبانی‌اند و همە چیز در راستای سرنگونی و تغییرات فوری است. اما جامعە ایران باید در آرامش و در فضایی دموکراتیک و براساس توافقات دموکراتیک بازسازی شود. توافقات نیز باید براساس پذیرش این واقعیت باشند کە ایران کشور چند ملیتی است و تمامی تنوعات بایستی در بازسازی آن مشارکت داشتە باشند و حقوقشان اعطاء شود. باید مشارکت همە ملیت‌ها مبنا قرار گیرد و اثری از مرکزگرایی و بە حاشیەراندەگان باقی نماند.
کاک خالد عزیزی در بخشی دیگر از این مصاحبە در خصوص صندوق رای و مسئلە اقلیت و اکثریت کە برخی افراد و جریانات سیاسی و از جملە آقای پهلوی از آن سخن می‌گویند، گفت: موضوعات حول حداقل و حداکثر تنها در رابطە با انتخابات مطرح می‌شوند، اما وقتی ما می‌گوییم ایران کشوری است چند ملیتی، دیگر اکثریت و اقلیت معنایی ندارد و نباید بدان پرداخت. ملل ایران بر مبنای اقلیت و اکثریت تقسیم نمی‌شوند. بە همین دلیل قبل از تدوین قانون اساسی و تأسیس مجلس موسسان باید بر سر این موضوعات بە توافق رسید. زیرا سرنوشت این موضوعات جوهری تنها از طریق انتخابات تعیین نمی‌شود، بدین دلیل تنوعات ایران باید بە رسمیت شناختە شوند و حقوق آنها تامین و تضمین شود. برای همین در کشورهای دیکتاتورزدە و اسلامی دموکراسی بە آسانی شکل نمی‌گیرد، بە ناچار بایستی بە مبانی توافق بازگردیم کە می‌تواند سنگ‌بنای قانون اساسی جدید کشور نیز باشد.
سخنگوی حزب دموکرات در این مصاحبە در رابطە با پرچم ایران اظهار داشت: وقتی از ایران برای همگان صحبت می‌کنیم، بر این باور نیز هستیم کە این ایران مشترک باید دارای پرچم مشترکی نیز باشد و در این خصوص می‌توانیم گفتگو کردە و بە توافق برسیم؛ همانطور کە اعلام کردەایم کە تمامی ملل در جغرافیای خود باید بە زبان خود آموزش ببینند و زبان فارسی نیز می‌تواند زبان مشترک همە ملل در ایران باشد. بە همین دلیل مسئلە زبان، مسئلە پرچم و مسئلە چگونگی ادارە کشور و بسیاری از مسائل و موضوعات جوهری دیگر باید مورد مذاکرە قرار گرفتە و بر سر آنها توافق صورت گیرد. بە همین دلیل بود کە گفتیم منشور جورج تاون با عجلە تدوین شد؛ بە دلیل اینکە تمامی موضوعات مهمی کە با هویت و شناسایی مرتبط هستند، در آن منشور نادیدە گرفتە شدەاند. از این رو این منشور در کوردستان مورد استقبال قرار نگرفت. دلیل‌اش نیز این است کە در کوردستان مسئلە هویت‌خواهی ملی کە مردم کوردستان برای آن هزینە زیادی پرداختەاند و حتی از این منظر توسط جمهوری اسلامی موشکباران نیز شدەاند و از سوی سلطنت‌طلبان نیز هدف قرار گرفتەاند، بسیار مهم است.
کاک خالد عزیزی در بخش پایانی این مصاحبە با ارزشمند قلمداد کردن دستاوردهای جنبش ژینا و با اشارە بە هزینە سنگین این انقلاب بر دوش مردم کوردستان کە بە دلیل حق‌طلبی مورد انتقامجویی جمهوری اسلامی قرار گرفتە و با تمام قوا مورد سرکوب واقع شدند، اما متاکد شدند کە انقلاب ژینا ادامە خواهد یافت. ایشان ابراز امیدواری کردند کە احزاب و جریانات سیاسی اپوزیسیون تجربیات اخیر انقلاب ژینا و تداوم اعتراضات مردمی را بە سرمایەای در راستای توافق و ایجاد آلترناتیوی همەپسند برای گذار از جمهوری اسلامی مبدل سازند.
