کوردستان میدیا

سایت مرکزی حزب دمکرات کوردستان ایران

گزارش/ زنان سرپرست خانوار در ایران

16:19 - 12 اردیبهشت 1393

کوردستان میدیا: شمار زنان سرپرست خانوار رو به افزایش است و این در حالی است که وضعیت خانواده‌هایی که زنان سرپرستی آن‌ها را به دوش گرفته‌اند به دلیل شرایط وخیم اقتصادی و معیشتی، نگران کننده است.

به گزارش کردستان میدیا، طی سال‌های اخیر فعالین اجتماعی روند رو به افزایش آمار زنان سرپرست خانوار در ایران و فقر بیش از پیش این خانواده‌ها، هشدار می‌دهند.

زنان سرپرست خانوار به زنانی اطلاق می‌شود که بدون شرکت، حضور و مساعدت مرد خانواده، تامین معیشت خود و خانواده را بر عهده داشته و برای تمامی مسائل زندگی امور مادی و معنوی تصمیم‌گیرنده هستند.

آن دست از زنانی که همسران خود را از دست داده باشند و یا اینکه بنا به هر دلیلی مرد قادر به تامین خانواده‌یشان نباشد با مشکلات عدیده‌ای همچون مشکل مالی و دارایی مواجه‌اند. بعضی از این زنان که تحصیلات بالا و یا مهارت کافی در انجام کاری را ندارند که شغل و درآمدی داشته باشند، برای تامین مایحتاج خود دست به انجام اموری می‌زنند که بسیاری از آن‌ها پدیده مخرب محسوب می‌شود.

عدم وجود فضای زندگی خانوادگی، کمبود وقت در کمک به رشد اعضای خانواده و به خصوص فرزندان و در نتیجه آسیب وضعیت روانی اعضا، فقدان مسکن و سرپناه، کمبود درآمد و بیکاری، از جمله مشکلاتی هستند که زنان سرپرست خانوار در ایرن با آنها دست و پنجه نرم می‌کنند.

بی‌سوادی، عدم مهارت در یک رشته‌ی مشخص، فقدان قانون مشخص حمایت از خانوار، دیدگاه حاکمیت نسبت به زنان، مشکلات دیگری هستند که زنان سرپرست خانوار با آنها روبرو هستند.

پدیده‌ی سرپرستی زنان در یک جامعه‌ی مردسالار به دلایلی همچون طلاق، فوت همسر و همچنین کهولت سن و اعتیاد اتفاق می‌افتد و زنان در یک شرایط سخت اجتماعی، خانوادگی و معیشتی سرپرستی خانواده را بر عهده می‌گیرند.

از مجموع ٢١ میلیون و ١١٠ هزار و ٤٨١ خانواده در ایران بر اساس آخرین سرشماری مرکز آمار ایران در سال ٩٠، ١٢% را زنان سرپرستی می‌کنند که دو میلیون و ٥٠٠ هزار خانوار می‌باشد و این آمار نسبت به ٣٠ سال گذشته، دوچندان شده است.

از آمار یاد شده تنها ١٨% شاغل‌اند و مابقی زنان سرپرست بیکار هستند.

این آمار زنانی را که همسرانشان زندانی، معتاد و یا معلول هستند، شامل نمی‌شود.

در سطح استان‌ها، استان‌هایی که ملیت‌های غیرفارس در آنها ساکن‌اند، بیشترین آمار و ارقام زنان سرپرست خانوار را به خود اختصاص داده‌اند؛ برای نمونه، ٥/٩% زنان استان کردستان سرپرستی خانواده‌های خود را بر عهده دارند که بر این اساس در رده‌ی پنجم از این حیث جای دارند.

همچنین از حیث سن، اکثریت زنان سرپرست خانوار در سنین میان‌سالی می‌باشند و علت اصلی افزایش زنان سرپرست خانوار در ایران، طلاق و متارکه عنوان می‌شود.

از کل آمار زنان سرپرست خانوار در ایران، ٥٥% بی‌سواد و ١٩% تنها تا مقطع تحصیلی ابتدایی سواد دارند.

اصل ٢٩ قانون اساسی ایران درباره‌ی زنان سرپرست خانوار عنوان می‌دارد که زنان از نظر بازنشستگی، بیکاری، کهولت سن و از کار افتادگی و اتفاقات غیر مترقبه، از سوی سازمان تامین اجتماعی تحت پوشش قرار می‌گیرند و این نیز به عنوان یک اصل عمومی لحاظ شده است.

همچنین بندهای ٢ و ٤ اصل ٢١ قانون اساسی که در مورد حمایت از مادران و فرزندان بی‌سرپرست می‌باشد بر تحت پوشش قرار گرفتن بیوه‌زنان، پیرزنان و زنان بی‌سرپرست تأکید شده است.