کریم پرویزی
مشکل اساسی و بنیادی خاورمیانه و کشوری همچون ایران، حداقل طی یک قرن اخیر، این بوده که عدالت سیاسی در این منطقه برقرار نبوده تا همگان را به یکسان و برابر ببیند.
عدم وجود عدالت سیاسی یا به عبارت دیگر حاکمیت ستم سیاسی بر ملتهای مختلف در منطقه، منبع ایجاد دهها و صدها مساله و مشکل متعدد بوده که اواخر قرن ١٩ و سراسر قرن ٢٠ و اوایل قرن ٢١ را مملو از کشتار و انکار دیگری، کرده است. از کشتار ارمنیها و کوردها در کوردستان ایران و ترکیه تا فجایع خلق شده بعد از فرمان جهاد خمینی و انفال در کوردستان عراق و جنایتهای روی داده در شنگال و پاکسازی یهودیها در منطقه و کشتار شیعیان در عراق و ژنوساید سنیها در گوشهای دیگر و دهها و صدها نمونهی دیگر، که همگی از آبشخور انکار و حذف دیگری سرچشمه میگیرد. همانگونه که دکتر عبدالرحمن قاسملو متذکر میشود، تروریسم در بستر همین ناعدالتی شکل گرفته و تا زمانی که عدالت و همزیستی برابر ملتها محقق نشود، نمیتوان نقطه پایانی بر تروریسم در منطقه متصور شد.
در ایران نیز، افکار و اندیشههای انکار و حذف در پروسهای ویژه و خاص تئوریزه شده و بعد از قدرت یافتن رضاخان، این تئوریها از مجرای تفنگ و زور به صحنه عمل پاگذاشتند و از بطن آن، نسلکشی و کشتار سربرآورد.
در ایران ویران شده، قریب به یک سده است که برپایه تئوری شونیستی، وجود ملیتهای دیگر انکار میشود و در تمام ابعاد تئوریک، نظامی، اقتصادی، اطلاعاتی، امنیتی و... تلاش شده همه ساکنان جغرافیای ایران به مانند یک ملت همسان، تعریف و به جهانیان معرفی شوند و اگر در این میان تفاوت کوچکی! هم دیده شود در چارچوب خرده فرهنگ و تفاوت در پوششهای محلی و مراسم شادی و عزا قرار میگیرد!
وظیفه اصلی مبارزات برابریطلب در خاورمیانه و بویژه در ایران این است که نشان دهد که یک ملت همسان و یکدست در کشور وجود ندارد و کشوری همچون ایران کثیرالمله است. هر گاه این واقعیت اقرار شده و مورد پذیرش قرار گرفت، آن زمان همگی ملیتها حقوق و خواستها و حق تعین سرنوشت یکسانی نیز خواهند داشت و پذیرش چنین حقیقتی، تحمل برآیندها و آثار آنرا نیز در پی خواهد داشت.
ده سازمان از ملتهای متفاوت ایران و چند گروه دیگر که از مردمانی غیر از ملتهای تحت ستم هستند، توافقی را امضا و اعلام کردهاند که باید گفت برای اولین بار طی چهار دهه اخیر شاهد آن هستیم که بصورت رسمی و طی بیانیهای، از سوی گروه یا سازمانی خارج از ملتهای تحت ستم ایران، به کثیرالملە بودن این کشور اشاره و اعتراف شده است.
در این تفاهمنامه علنا از اتحاد آزاد ملتهای فارس و ترک و کورد و بلوچ و عرب و ترکمن سخن به میان آمده است که این برای اولین بار است که در تاریخ معاصر ایران به این امر اعتراف میشود که ملتی به نام ملت ایران وجود ندارد و این کشور از چندین ملت متفاوت و برابر عرب، فارس، ترک، کورد، بلوچ و ترکمن تشکیل شده است.
این اعترافیست به واقعیتی که به نقطه عطفی تاریخی بدل میشود که پذیرش همدیگر به مانند هویت و بافت متفاوت و برابر، آینده و نتایج بسیار متفاوتی در پی خواهد داشت، نتایجی متفاوت از آنچکه تا به امروز دیدهایم.