(سخنرانی کاک خالد عزیزی، سخنگوی حزب دموکرات کوردستان ایران و پرسش و پاسخ در کنفرانس مطبوعاتی اتحاد دوبارە حزب دموکرات)
خیرمقدم عرض مینمایم خدمت همە شما کانالهای خبری و اصحاب رسانە!
روز گذشتە سندی تاریخی در تاریخ مبارزاتی حزب دموکرات و در تاریخ مبارزە و فعالیت کوردی کوردستان ایران امضا شد. این توافق و سند میان حزب دموکرات کوردستان ایران و حزب دموکرات کوردستان بود کە از سوی هر دو طرف امضا شد و از روز گذشتە بە بعد همە دموکراتها تحت عنوان حزب دموکرات کوردستان ایران بە فعالیتهای خود ادامە میدهند. اهمیت این سند در این است کە در مقطعی امضا شد کە انشقاق صفوف و عدم همبستگی متاسفا تا حدودی بر فضای مناسبات سیاسی کوردستان سایە افکندە بود. از این حیث حائز اهمیت است کە ایران در معادلات منطقەای و جهانی روزانە بە انحای مختلف مطرح و این مسئلە کە چگونە با ایران تعامل شود و در همین رابطە فاکتور حزب دموکرات همچون بازیگر نقش اول و اصلی این معادلات سیاسی در کوردستان حائز اهمیت بودە و این یکی شدن بیش از پیش این جایگاە را مستحکمتر از پیش خواهد کرد.
این رخداد برای همین منظور با اهمیت است، چرا کە حامل پیامی بسیار روشن و آشکار است برای مردم کوردستان ایران، جای کە حزب دموکرات در آن تاسیس شد، این توافق بە مردم کوردستان خواهد گفت کە انشقاق و جدایی تاثیری بر جریان مبارزات ما نگذاشتە و از سوی پیام مردم کوردستان ایران و از سوی دیگر پیام دوستان حزب دموکرات از همە بخشهای کوردستان بە ویژە اقلیم کوردستان را جدی گرفتە و تلاش کردیم این رسالت محول شدە را تحقق بخشیم و حزب دموکرات اتحاد دوبارە خود را باز یابد. همزمان این سند حاوی پیامی روشن است برای حزب و طرفین سیاسی ایرانی همچنان کە ما دو حزب را در حزبی واحد متحد کردیم، میتوانیم با هماهنگی برای انجام کارهای مشترک و بزرگ کار بکنیم.
با این اتحاد وظیفە و مسئولیت دیگری را نیز بر دوش خود افزودیم آن هم در مقابل کوردستان ایران است. جایی کە مبارزە و فعالیت و تحرکی گستردە علیە جمهوری اسلامی در جریان است و آنها محتاج همبستگی و اتحاد دموکراتها بودند؛ این نیز مسئولیت خطیری را بر عهدە ما قرار دادە کە در آیندە چگونە پاسخگوی آن مبارزە باشیم.
ما برای اینکە این پروسەی اتحاد را بە نتیجە برسانیم، توافق کردەایم کە بە درستی بە استقبال کنگرە یکی شدن دموکراتها برویم و یک رهبری موقت این حزب را تا کنگرە ادارە کند.
اتحاد دوبارە حزب دموکرات بە مثابە باسابقەترین حزب کوردی در کوردستان ایران حامل پیامی مثبت نیز برای مردم اقلیم کوردستان است، برای حزب و سازمانهای اقلیم کوردستان تا بتوانند در این وضعیت حساس و متشنج امروزی منطقە با اتحاد خود وزن و جایگاە خود را حفظ کنند.
درست است کە پروسە اتحاد دوبارە ما اندکی طول کشید، اما دو دستآورد مهم داشت. نخستین این بود کە عقلیت گفتوگو و مذاکرە برای حل و فصل کردن مشکلات در اولویت نخست باشد. دومی نیز، اساسا مذاکرە و گفتوگو نیز خود تمرینی برای تحمل کردن همدیگر میباشد، همین است کە این فاکتورها میتوانند مبنای درست برای چگونگی مدیریت صحیح امروز حزب دموکرات باشد، حزب دموکرات کوردستان ایران.
میتوان گفت کە انشقاق تاثیر آنچنانی سیاسی بر پروسەهای کلان ما علیە جمهور اسلامی در سطح داخلی و در رابطە با اپوزیسیون ایرانی در سطح بینالمللی و دیپلماسی نیز نداشت؛ همچنین اگر در این زمینەها نیز دیدگاهای متفاوتی داشتیم هماکنون بسیار نزدیک شدیم. خوشبختانە در دموکرات واحد در سیاست و موضع و مسائل سیاسی مشکلات این چنینی را نخواهیم داشت. تا آنجا کە بە کوردستان ایران برمیگردد، از این مبارزە و فعالیت گستردەای کە در جریان است حضور داریم و بە این سیاست تداوم میبخشیم؛ چراکە مردمان همین توقع را نیز از حزب خود دارند. حزب دموکرات فراز و فرود بسیاری را تجربە کردە، رهبرانش ترور شدند، صدها کادر و پیشمرگ آن ترور شدند، موشکباران شدە ولی در همە حال این مردم کوردستان ایران بودند کە حامی و پشتیبانش بودند و مانع از پای پس کشیدن این حزب شدەاند.
در رابطە با اقلیم کوردستان نیز متاکد میشویم کە حزب دموکرات بر اساس عدم دخالت در امور داخلی عراق و اقلیم کوردستان و احترام بە حاکمیت این كشور و قوانین اقلیم کوردستان همیشە جویای این بودە کە مشکلات طرفین اقلیم کوردستان با دیالوگ و مذاکرە حل و فصل شود و حزب دموکرات هم در همین راستا از هیچی دریغ نکردە و دوبارە نیز امیدوار بە حل و فصل مشکلات اقلیم کوردستان با عراق از راە گفتوگو هستیم.
رو بە جامعە جهانی نیز، ما همیشە اعلام کردیم کە نباید مشکلات جامعە ایران را بە مسائل اتمی و آیندە توافق هستەای با جمهوری اسلامی محدود کنند. در همین رابطە تاکید کردیم کە هیچ کس و جریانی نمیتواند حزب دموکرات و مسئلە کورد را در معادلات ایران نادیدە بگیرد و اگر مسئلە ملی ما کوردها و دیگر ملیتهای تحت ستم انکار شود، ایران هرگز رنگ امنیت و آرامش را بە خود نخواهد دید و نیز کشوری قابل اطمینان و با ثبات برای کشورها و شرکای سیاسیش نیز نخواهد بود.
رو بە احزاب و سازمانهای سیاسی ایرانی هم اعلام میکنیم کە حزب دموکرات همیشە آمدگی این را دارد کە با آنها در تعامل و گفتوگو باشد، چراکە همگی نیازمند بە آلترنایتو و جایگزین جمهوری اسلامی هستند، چراکە همە خواهان گذار از این نظاماند، منتها هنوز مقنع نشدند کە بدیل آن چگونە نظام سیاسی خواهد بود؟ و این یکی از وظایف حزب دموکرات کوردستان ایران میباشد کە بایستی این سیاست را تدوام بخشد.
رو بە دیگر بخشهای کوردستان، اتحاد دوبارە دموکراتها موج گستردەای از پیام تبریک و شادی و خوشحالی همە بخشهای کوردستان را برای ما در پی داشت. پیام ما نیز این است؛ آرزومندیم کە همە جریانات روحیە وحدت و همبستگی را تقویت کنند، چراکە امروزە کورد بیش از هر زمانی محتاج اتحاد و همبستگی است. حالا هم اگر سوالی دارید جوابتان را خواهم داد.
جناب خالد عزیزی اتحاد دوبارە دموکراتها در داخل کوردستان ایران چە عکسالعمل را در پی داشت؟ همچنین در بیانیە مشترک خود این مسئلە را مطرح میکنید کە انشقاق راە حل مشکلات داخلی نیست، بلکە باید با تحمل یکدیگر و تغییر در سیستم و روش کاردن مشکلات را حل و فصل کرد. چە مکانیزمی را در نظر گرفتید؟
طبق اخبار و عکس و ویدیوهای کە در فضای مجازی منتشر شدند، مردم در داخل کوردستان ایران خوشحال هستند و این را هم بگویم کە خوشحالی مردم طبیعی است، چرا کە حزب محبوبشان دوبارە اتحاد خودش را بدست آوردە، حزبی کە پیشوا قاضی محمد بنیانگذار آن بود، دکتر قاسملو در راە حل صلحآمیز مسئلە کورد توسط جمهوری اسلامی در آن ترور شد و دکتر شرفکندی نیز برای یافتن راە حلی جهت همبستگی صفوف ایرانیهای مخالف جمهوری اسلامی ترور شد. بە نسبت سوال دوم هم، ما کوردها این طور خو گرفتەایم در بسیاری مواقع وقتی دچار مشکل داخلی میشویم همدیگر را تحمل نمیکنیم و بە دنبال راە حلهای دیگری میرویم. مشکلات این هستند کە در مقابل یکدیگر کوتاە نمیآییم و همدیگر را تحمل نمیکنیم. بر اساس تجربیات گذشتە، اکنون ما بە عنوان حزب دموکرات کوردستان ایران موظفیم حزبی کە پیشوا آن را تاسیس و مردم کوردستان ایران آن را همچون امانتی بە دست ما دادند، با اتحاد خود آن را حفظ و اشتباهات و انحرافات خود را آسیبشناسی کنیم.
آقای عزیزی مکانیزم کنگرە مشترک چگونە و با چە مکانیزمی در کنگرە شرکت میکنید؟ همچنین کی کنگرە خود را میگیرید؟
حالا در حال تلفیق حزب هستیم. برای این مرحلە ادارەای مشترک تشکیل دادە و بر سر آن بە صورت مکتوب توافق کردەایم. هدف از مرحلە گذار نیز تمرین مدیریت مشترک حزبی واحد است و کنگرە آیندە هم کە تحت عنوان کنگرە اتحاد دوبارە دموکراتها خواهد بود، بخش اعظم آن طبق همین توافقی کە عرض کردم خواهد بود. این کە کی و چە زمانی کنگرە مشترک گرفتە خواهد شد، در اینجا نمیتوانم زمان تعیین کنم، اما طبق اصول و پرنسیپ و پروتکل بر سر همە این موارد توافق کردیم.
این مسئلە را طرح کردید کە جامعە جهانی مسئلە کورد ایران را نادیدە گرفتە. اما تاکنون تلاش شما برای معرفی قضیە کورد بە جامعە جهانی چە بودە؟ و تکلیف مبارزە مسلحانە شما پس از اتحاد دوبارە چە میباشد؟
حزب دموکرات کوردستان ایران در حیات سیاسی خود فراز و نشیب بسیاری را تجربە کردە. مبارزە اصلی ما مبارزە مردم است، مبارزە تودەهای مردمی، میلیونها نفر در کوردستان ایران مخالف جمهوری اسلامی فعالیت دارند و همین مردم هم حزب دموکرات را درست کردند. حزب دموکرات مراحل زیادی را تاکنون طی کردە: زمانی کە مورد حملە قرار گرفتیم، نیروی پیشمرگ حزب دموکرات مجبور بە دفاع مشروع شدە و مبارزە مسلحانە در جریان بودە. هرگز در برنامە ما نبودە کە از اقلیم کوردستان نیروی پیشمرگ را روانە کوردستان ایران بکنیم و در آنجا علیە رژیم عملیات نظامی انجام بدهند. اما باید این مسئلە را مدنظر داشتە باشیم کە مردم کورد در کوردستان ایران بسیار خشمگین هستند از این نظام و برای پیشبرد مبارزە خود از هر روشی استفادە میکنند. همراە با این نیز حزب دموکرات حق طبیعی خودش است کە در هرجای کە مورد حملە قرار بگیرد، از خود دفاع کند.
چندی پیش تعدادی از پیشمرگان بە دست جمهوری اسلامی ایران افتادند، اطلاعی از سرنوشتشان دارید؟ شما کە تصمیم گرفتید کنگرە خود را بگیرید آیا هیچ تهدیدی را حس نمیکنید در این رابطە؟
نسبت بە این پیشمرگان در حال حاضر نمیتوانم چیزی را بگویم و طرفینی کە موضوع دست آنها است بهتر میتوانند در آیندە این موضوع را روشن کنند. در مورد کنگرە همچنان کە گفتم این مسئلە نیز بە آیندە و وضعیتی بستگی دارد کە رهبری حزب دموکرات طی دوران گذار در بارە آن تصمیم میگیرد.
بە نظر شما چە تغییری در سطح سیاست بینالمللی در قبال ایران رخ خواهد داد و آیا شما برای این وضعیت خود را آمادە کردەاید؟ همچنین بیش از دو سال است کە طرفین کوردی مسئلە درست کردن جبهەای کوردستانی مطرح است. آیا این قدم شما ممکن است منجر بە تشکیل این جبهە کوردستان شود؟
در حال حاضر نهادی تشکیل دادەایم تحت عنوان مرکز همکاری احزاب کوردستان ایران و طبیعتا اتحاد دوبارە دموکراتها عامل مٶثری خواهد بود کە تاثیرگذاری خود را بر نیروهای سیاسی کوردستان ایران خواهد داشت و بایستی بە این فکر باشیم کە چگونە و بە چە روشی این همکاریها توسعە دهیم. بە نسبت ایران در معادلات جهانی، ما بر این باوریم کە نظام جمهوری اسلامی توانای حل بحرانها پیش رو خود را ندارد اگر برجام و توافق هم احیا شود، نمیتواند جوابگوی مشکلات و بحرانهای موجود باشد؛ چراکە قبل از مشکل اتمی نیز جمهوری اسلامی همزمان با مشکلات بسیاری کە با مردم ایران با دنیای بیرون نیز مشکلات فراوانی داشت و این بحران و مشکلات هماکنون بیش از هر زمانی روی هم انباشتە شدند.
اگر نتوانستید کنگرە خود را بگیرید، آیا ترس انشقاق دوبارە در حزب موجود است؟ آیا بر سر همە مسائل تصمیم قاطع را گرفتید؟ همچنین احزاب کوردستان عراق آیا نقشی در اتحاد دوبارە دموکراتها داشتند؟
در حال حاضر اولویت ما این است کە توافقی را کە کردەایم عملی سازیم و فرهنگ با هم بودن را بنیان بگذاریم و فرهنگ توافق را بە مبنای ادارە حزب دموکرات کوردستان ایران تبدیل کنیم. مطمئنا در حزبی سیاسی همچون حزب دموکرات تفاوت دیدگاە در گذشتە وجود داشتە، همچنان نیز موجود است و در آیندە هم خواهد بود. اما من معتقد هستم کە این مسئلە کە گفتوگوها بە طول انجامید، این تمرینی بود برای اینکە ما چگونە مشکلات خود را حل و فصل کنیم. برای همین است کە من خوشبین هستم در کنار این خوشبینی نیز برای خود وظایفی را تعریف کردیم و استراتژی ما این است کە متحد بمانیم. در جواب بخش دوم سوالتان هم باید بگویم کە طرفین اقلیم کوردستان اکثریتشان دوست حزب دموکرات هستند و گذشتەای خوش و خوبی با حزب دموکرات دارند. هر چی را کە دیدیم مدام نیت خیر بودە، اینجا هم لازم میبینم از همە آنها تشکر کنم.
این اتحاد چە تاثیری بر وضعیت سیاسی کنونی ایران دارد، خصوصا فعالیتهایی کە در هر صورت علیە جمهوری اسلامی ایران هست؟ سوال دیگر اینکە برنامەی بعدی شما بعد از این اتحاد چە خواهد بود؟
طبیعتا بە لحاظ اینکە حزب دموکرات کردستان ایران یکی از احزاب بسیار قدیمی کردستان ایران و حتی سرتاسر ایران بودە، اصولا در تمام دوران فعالیت خودش علیە نظام پهلوی و نظام جمهوری اسلامی رابطەی بسیار خوبی با سازمانها و احزاب ایرانی داشتە است، حداقل زندەیاد دکتر عبدالرحمان قاسملو بە عنوان یک سیاستمدار بسیار برجستەی ایرانی رابطەی بسیار خوبی با اپوزیسیون ایرانی داشت. من فکر میکنم این اقدام ما از طرف سازمانها و احزاب ایرانی مخالف جمهوری اسلامی بە عنوان یک اقدام مثبت تعبیر شدە است. انتظاراتی کە از ما میرود این است کە حزب دمکرات چگونە موقعیت و نفوذ خود در داخل ایران و صحنەی بینالمللی و رابطەی بسیار خوبی کە با سازمانها و احزاب ایرانی دارد، را در جهت ایجاد یک وحدت یا یک جبهەی ایرانی یا همانطور کە قبلا اشارە کردم یک بدیل و آلترناتیو علیه نظام جمهوری اسلامی بە کار خواهد گرفت. قطعا اتحاد مجدد حزب دمکرات و وظایف حزب دمکرات کردستان ایران در آیندە هم بر این متمرکز خواهد بود کە چطور بتوانیم بین مردم کرد در کردستان ایران و بقیەی نقاط ایران یک رابطەی خوب و قابل درک مشترک درست کردە و سنگر مبارزە علیە جمهوری اسلامر را استحکام بخشیم.
شما در آیندە با احزاب و جریانهای سیاسی اپوزیسیون چە خواهید کرد؟ آیا رابطەای با آنها خواهید داشت؟
حزب دمکرات همیشە سعی بر این داشتە است کە مادام بدنبال حل مسئلەی کورد در چهارچوب ایران هست، با تمامی احزاب و سازمانهای سیاسی رابطە و درک مشترک از آیندە و بنیان ایران آتی داشتە باشیم. کلید اصلی چنین سازوکاری برای عبور از جمهوری اسلامی اعتقاد بە دموکراسی، تمرکززدایی و قبول کثیرالمللە بودن ایران و توافق بر سر تدوین یک قانون اساسی مورد پسند همگی است. تلاشهای ما در این خصوص در آیندە نیز ادامە خواهند داشت.