گفت‌وگو: کاروان میراوی
ترجمه: سوران شمسی
شهادت ژینا امینی دختر کورد اهل سقز در شهر تهران توسط نیروهای سرکوبگر رژیم ایران به بهانه حجاب اجباری زمینه ساز شروع اعتراضات و خیزش در کوردستان شد. یک ماه پس از بە شهادت رساندن شهید ژینا امینی و آغاز این اعتراضات، این جنبش اعتراضی همچنان در خیابانها بیشتر می شود و ادامە دارد. در همین راستا سایت "کوردستان میدیا" با خانم فریبا محمدی، عضو کمیته اجرایی سازمان کوملەی زحمتکشان کوردستان مصاحبەای انجام داده و متن این مصاحبە این چنین است:
ــ خانم محمدی گفتگوی خود را با این سوال آغاز کنیم؛ دیدگاه شما درباره جنبش کنونی کوردستان ایران چیست؟
این جنبش با کشته شدن یک دختر کورد اهل سقز به نام ژینا امینی در تهران آغاز شد که با اعتراضات قبلی متفاوت است، زیرا زنان و کشته شدن آنها به ندرت باعث مخالفت‌های گسترده شده است. زنان به ویژه در ٤٣ سال گذشته تحت حاکمیت رژیم جمهوری اسلامی با بیشترین تبعیض و ظلم مواجه بوده‌اند و صدای آنها شنیده نشده است. از این رو این بار اعتراض از سقز آغاز شد و بعد به سنە(سنندج) و کل کوردستان و ایران کشیده شد. این بار همه شهرهای کوردستان خود را صاحب این جریان می دانند. بنابراین به نظر من این قیام متفاوت است زیرا جنبش کورد را به مرحله دیگری برد و مسئله زنان را کاملاً با مسئله ملی و مسائل دیگر پیوند داد.
ــ این جنبش کوردستان چقدر بر سایر بخش‌های ایران تأثیر گذاشته و چه تفاوتی با اعتراضات و قیام‌های گذشته دارد؟
اکنون پس از گذشت یک ماه از انقلاب که به انقلاب زندگی معروف شد، بر همگان روشن شده است که کوردستان رهبری این انقلاب بودە و هست و با شعار "زن، زندگی، آزادی" در سراسر ایران و حتی جهان گسترش یافت. در طول حیات فاسد رژیم اسلامی، اعتراضات و تظاهرات زیادی در نقاط مختلف ایران صورت گرفته است. در آبان ١٣٩٨ و دی‌ماە ١٣٩٦ بود که تنها چند شهر را در بر گرفت و پس از چند روز به دلیل سرکوب وحشیانه رژیم به پایان رسید. اما این بار در سراسر ایران، حتی شهرهایی که کانون موضع و تبلیغات رژیم بوده‌اند و هرگز در هیچ اعتراضی شرکت نکرده‌اند، گسترش یافته است. در عین حال شخصیت و محتوای تظاهرات در ایران را تغییر داد و شعار "زن، زندگی، آزادی" و سطح مشارکت چشمگیر زنان را بالا برد و همه مرزها را درنوردید و کورد و کوردستان نماد آزادی و برابری در سراسر ایران شد. بنابراین اگر در ٤٣ سال گذشته فقط کوردها و جنبش آنها بودند که در مقابل رژیم اسلامی ایستادند و فداکاری کردند، اکنون کوردستان راهنمای همه ملت‌های ایران برای مبارزه با رژیم سرکوب و اعدام است.
اکنون ژینا نماد مقاومت مردان و زنان در اقصی نقاط ایران و حتی خارج از کشور است. هشتگ ژینا (مهسا) امینی ترند جهانی شد و از مرز ٣٠٠ میلیون گذشت که در دنیا بی سابقه است و این موضوع در عین حال توجه جهانیان را به موضوع زنان و نبود آزادی در ایران جلب کرد.
بنابراین، علیرغم اینکه رژیم اسلامی از ابتدا با تعرض به حقوق زنان و ظلم به آنان تأسیس شد و ٤٣ سال است که آنان را در زندانی بزرگ به نام ایران غرق کرده است، با نگرش درست، کوردستان توانست سراسر ایران را برای حمایت از خود متحد کند.
زنان برای رهایی از شر ضد زن ترین رژیم زمان پیشگام اند و این یک برگ طلایی در جنبش کورد بود و سطح و جایگاه ملت کورد را بالا برد.
ــ نقش احزاب کوردستان را در سازماندهی اعتراضات چگونه می‌بینید؟
البته نباید از نقش احزاب به ویژه مرکز همکاری احزاب کوردستان ایران غافل شد. از همان اولین لحظاتی که ژینا مورد حمله گشت ارشاد جمهوری اسلامی (به اصطلاح پلیس اخلاقی) و سپس در بیمارستانی در تهران بستری شد، مرکز همکاری احزاب کوردستان ایران به سرعت وارد عمل شد و بیانیه صادر کرد کە متاسفانە ژینا همان روز جان خود را از دست داد. روز دوشنبه یعنی همان روز در کوردستان اعتصاب عمومی اعلام شد. همانطور که دیدیم مردم به این فراخوان پاسخ دادند و کوردستان در اعتراض بە کشته شدن ژینا دست به اعتصاب زد و همچنین از مردم خواستە شد برای اعتراض به خیابانها بیایند. لذا احزاب از این فرصت استفاده کردند و با هماهنگی مبارزین داخلی این جنبش را به راه انداختند که آنقدر در سطح فراگیری بود که کل ایران را به خیابانها آورد.
در تاریخ کوردستان، به ویژه در چند سال گذشته، هر زمان که احزاب سیاسی کوردستان با هم متحد شده‌اند، توانسته‌اند تأثیر مستقیمی بر ملت کورد داشته باشند و به خواسته‌های آنها پاسخ دهند و اعتصابات باشکوه زیادی را بە راە انداختند. بنابراین می‌توان گفت که ملت کورد و احزاب کوردستان رابطه عمیقی با یکدیگر دارند و جدایی ناپذیر هستند.
ــ نتیجه این قیام در کوردستان و ایران و همچنین مسیر آینده آن را چگونه می بینید؟
آنچه تاکنون دیده شده تداوم این جنبش است که برای اولین بار است چنین اتفاقی می‌افتد و این خود رمز موفقیت و تداوم است. در عین حال گستردگی این جنبش چه از نظر جغرافیایی و چه از نظر مطالبات و وجود شعار اصلی مانند "زن، زندگی، آزادی" اجماع قوی را شکل داده است. یکی دیگر از عواملی که می تواند تاثیرگذار باشد، حضور کشورهای غربی و در دستور کار قرار دادن جنبش ژینا در رسانه‌ها و شبکه‌های اجتماعی جهان است. فراموش نکنیم که حتی اگر این جنبش هم اکنون حکومت اسلامی ایران را پایان ندهد، جامعه ایران هرگز به دوران پیش از مرگ ژینا باز نخواهد گشت. چرا که اکنون دختران و بچه‌های مدرسه‌ای به خیابان ها می آیند و لباس‌های خود را دور می اندازند و فریاد آزادی سر می‌دهند که عاملی برای تغییر اساسی در هر جامعەی ایران است.
بنابراین آینده این جنبش امیدوارکننده است و به ما مژده آزادی می دهد.
ــ فریبا خانم، گفتە می‌شود جامعه جهانی در حد انتظار از این جنبش ملت‌های داخل جغرافیای ایران حمایت نکرده است، دلیل این امر چی می‌تواند باشد؟
فکر می‌کنم تاکنون گام‌های خوبی برای حمایت از این جنبش توسط دولتها، شخصیت‌های سیاسی و هنری غربی برداشته شده است. اما آنچه ما از آنها انتظار داریم و آنچه به دست این رژیم جنایتکار متحمل شده‌ایم برای آنها متفاوت است و منافع خودشان در اولویت است. نکته دیگر اینکه در حال حاضر در ایران اپوزیسیون قوی که بتواند آلترناتیو رژیم اسلامی باشد، وجود ندارد. حتی یک مرکز متشکل از مخالفان جمهوری اسلامی برای مذاکره با کشورهای غربی وجود ندارد. بنابراین، مشکل ابتدا در میان خود مخالفان رژیم است.
ــ تظاهرات کوردستانیان و ایرانیان خارج از کشور چقدر بر قیام داخلی تأثیرگذار است؟
قطعا تظاهرات کوردستانیان و ایرانیان در خارج از کشور بسیار موثر است و می‌تواند محرک بزرگی برای خیابان‌های سراسر جهان باشد. بنابراین، اگر در گذشته فقط کوردستانی‌های خارج از کشور یا فعالان سیاسی ایرانی بودند که به صورت پراکنده اعتراض می‌کردند، اکنون همه خارج نشینان از این جنبش حمایت می‌کنند و به خیابانها می آیند. می توانم بگویم که اجماع قوی در خارج از کشور وجود دارد که دولتها و سازمان‌های حقوق بشری را تحت فشار قرار می‌دهد و از سوی افرادی مانند نمایندگان مجلس، سناتورها و شخصیت‌های سیاسی مورد حمایت قرار گرفته است. زمانی که مردم احساس تنهایی نمی‌کنند و صدایشان شنیده می‌شود و ما با هم برای سرنگونی این رژیم که در داخل کشور بسیار دشوارتر است، کار می کنیم، این حرکت نیز بسیار مؤثر خواهد بود.
ــ خانم فریبا محمدی از اینکه وقت گذاشتید و در این گفت‌وگو شرکت کردید، متشکرم. در پایان اگر حرفی برای گفتن یا پیامی دارید بفرمایید!
از شما سپاسگزارم و بە امید موفقیت قیام مردم و این جنبش بزرگ.
