دیاکو دانا

پاسخگو بودن در قبال خواستەهای جامعە یکی از مولفەهای اساسی حکومت‌های دموکراتیک است کە درصورت عدم‌ تحقق آن از جانب مردم بە باد انتقاد گرفتە می‌شوند. اما در جوامعی مانند ایران کە تاکنون سیستم‌ دموکراتیک را تجربە نکردە است، هرگاە مردم سیاست‌های حاکمیت را بەدلیل عملکرد خودکامەاش مورد نکوهش قرار می‌دهند با قهر و سرکوب روبرو می‌گردند.

در این نوشتار آنچە حائز اهمیت است نگاهی اجمالی بە رفتار سرکوبگرایانەی جمهوری اسلامی است.

در اینجا پرداختن بە روند سرکوب در ایران تنها بە این ٤٤ سال کە جمهوری اسلامی اریکە قدرت را در دست دارد، ختم نمی‌شود بلکە دارای وجهەی تاریخی می‌باشد کە اکثرا مفسران سیاسی از دوران رژیم سابق (پهلوی) بە جریان سرکوب در ایران می‌پردازند. در دوران پهلوی پس از آنکە رضاشاە قدرت را دست گرفت، ، در وهلە نخست بە سرکوب دیگر ملل ایرانی پرداخت تا آنان را در چهارچوب عقاید پان ایرانیستی و  دولت- ملت ایرانی ذوب کند. گفتمانی کە مدعی است تنها یک ملت در ایران وجود دارد آن هم ملت فارس و دیگر ملل ایران قوم هستند. سپس دیگر گروەهای  سیاسی و نخبگان کە دارای افکار متفاوت از او بودند را سرکوب کە این روند در دوران پهلوی دوم نیز ادامە داشت.

اما ماهیت جمهوری اسلامی بەعنوان یک رژیم تمامیت‌خواە و خودکامە، کە ایدئولوژی شیعەی ١٢ امامی یکی از پایەهای اصلی‌اش است، وجود افکار متنوع و گوناگون و آزادی را برنمی‌تابد. برای همین دگراندیشان و روشنفکرانی کە  خواهان ایجاد تغییر و تحول در نظام سیاسی‌اش هستند را محو و یا در انزوا قرار می‌دهد. بە شکلی کە آنچە برای جمهوری اسلامی اهمیت دارد حفظ اصول ایدئولوژیک‌اش می‌باشد. علیرغم این در بدنە خود نظام نیز کسانی را کە خواهان ایجاد اصلاحات هستند را مورد غضب قرار دادە و بە عنوان دشمن درجە یک نظام قلمداد می‌شوند. آنچە کە امروز شاهد آن هستیم این است، دایرەی قدرت در جمهوری اسلامی تنگ‌تر شدە و افرادی کە بە تمام معنا مطیع حاکمیت هستند در این نظام جای دارند.

این نظام برای حفظ ساختار ایدئولوژیک‌اش بە ابزار سرکوب متوسل شدە است، حفظ منافع اقتصادی نیز برایش در اولویت است کە بە درازی بیش از چهار دهە بە فساد گستردەی مالی دست زدە و میلیاردها دلار از ثروت و درآمد ملی مردم ایران را بە غارت بردەاند.

اما از سوی مقابل(مردم) آنچە اهمیت دارد، افکار دموکراتیک و آزادیخواهانە و دیگر ارزش و پرنسیب‌های جهانشمول است کە در این عصر وجود نظام‌های دموکراتیک در جهان کە با رضایت مردم مشروعیت پیدا می‌کنند، بر این اساس شکل گرفتند برای جامعەی ایران الزامی و ضروری‌اند و باید از آن بهرمند شوند. جامعەی ایران نیز این درایت سیاسی را کسب کردە کە بە طور سیستماتیک از طرف جمهوری اسلامی با تبعیض روبرو گشتە کە عبارت‌اند از:

* محرومیت از مشارکت سیاسی و شرکت در حکومت  

* محرومیت  از ابعاد گوناگون آزادی کە حق حیاتی هر انسانی است و باید از آن بهرمند شود

* محرومیت از نظامی عدالت‌خواە کە خواستەهای اقتصادی آنان را مهیا کند

* محرومیت از وجود احزاب گوناگون و گروەهای فشار کە یکی از اصول دموکراسی می‌باشد

جامعەی ایران در راستای تحقق نظامی دموکراتیک و سرنگونی جمهوری اسلامی هیچ‌گاە از مبارزە علیە رژیم جمهوری اسلامی امتناع نورزیدە و برای آن هزینە دادە است. بهترین نمونە برای اثبات این ادعا اعتراضات مردم در سال‌های اخیر بویژە انقلاب ژینا (مهسا) است کە هر بار بە بهانەای روی دادە است، کە تمامیت این نظام بویژە رهبر رژیم را هدف گرفتە است.

این مقالە در شمارە ٨٣٩ روزنامە کوردستان منتشر شدە است.