عادل درخشانی

اگر خروج نیروی دفاعی اسرائیل از لبنان در سال ٢٠٠٠ یک پیروزی کلاسیک برای استراتژی جنگ نامتقارن  سپاه تروریست قدس بود، نقشه ایران بە گفتە خودشان برای نابودی شیطان کوچک پیچیده تر بود و بی نهایت مشکل‌تر است. طبق گفته پیروان آیت اللـە خمینی، تمرکز زیاد یهودیان در اسرائیل وظایف آنها را تسهیل می‌کند.  به گفته حسن نصراللـە، ایجاد اسرائیل وظیفه اسلامی شکار یهودیان را که در انتهای جهان پراکنده شده بودند آسان نمود.

یاسر عرفات به پیروان آیت اللـە خمینی دسترسی آسان به آرمان فلسطین را پیشنهاد داد. بسیاری از مدافعان صدور انقلاب با سازمان آزادیبخش فلسطین ارتباط دیرینه داشتند. دو پسر آیت اللـە خمینی، مصطفی و احمد، با نیروی فتح ١٧ آموزش دیدند. احمد خمینی عضو افتخاری سازمان فتح شد. عرفات با تشویق پیروان جوان‌تر آیت اللـە خمینی، برای رایزنی در مورد همکاری بیشتر به دیدار خمینی در نجف رفت.

محمد منتظری، فرزند آیت اللـە حسینعلی منتظری و ٧٠٠ نفر از پیروان وی در سالهای ١٨٧٦–١٩٧٧ با فتح آموزش دیدند. جمهوری اسلامی با به دست گرفتن قدرت در سال ١٩٧٩،  به عرفات بسیار پاداش داد. هانی الحسن، اولین سفیر سازمان آزادیبخش فلسطین در تهران، یکی از مبارزانی بود که ایرانیان را در لبنان آموزش می‌داد. یک فرمانده باسابقه، الحسن مسئول محافظان آیت اللـە خمینی بود و در راه اندازی سرویس اطلاعاتی جمهوری اسلامی نقش مهمی داشت. اگرچه عرفات بخاطر حمایت از صدام حسین در جنگ ایران و عراق با ایرانیان درگیر شد، نیروی قدس سپاه پاسداران انقلاب اسلامی روابط خوبی با گروههای تندرو فلسطینی حفظ کرد. ایران از جناحهای سیاسی و نظامی جبهه مردمی آزادی فلسطین پشتیبانی مالی و تدارکاتی می‌کرد و با جبهه دموکراتیک آزادی فلسطین، فرماندهی جبهه مردمی آزادی کل فلسطین ارتباط داشت،  علی اکبر محتشمی پور مبلغ قابل توجهی برای حمله به نیروهای آمریکایی در اروپا بود کە به احمد جبرئیل، رئیس فرماندهی عمومی جبهه مردمی آزادی فلسطین  پیشنهاد این حملە را داد.

هنگامی که در سال ١٩٨٨، عرفات حق وجود اسرائیل را به عنوان مقدمەای برای دستیابی به یک توافق صلح احتمالی پذیرفت، ایرانیان توانستند برای براندازی سازمان آزادیبخش فلسطین بر روی گروههای افراطی حساب کنند. اگرچه استفاده از شبه نظامیان سکولار کاملاً در آموزه نیابتی بود. سپاه پاسداران انقلاب اسلامی برای انجام مأموریت ضد اسرائیلی خود به جنبشی اسلام گرایانەتر متوسل شد. سومین کنفرانس انقلابی که در فوریه ١٩٨٨ در تهران برگزار شد، قطعنامەای را برای سرمایه گذاری در یک شبکه جهادی فلسطینی تصویب کرد.

اسلام گرایان فلسطینی: از اخوان المسلمین تا گروههای نیابتی ایران

در سال ١٩٨١، چندین فعال جهاد اسلامی فلسطین، شاخەای کوچک اما رادیکال از اخوان المسلمین را تأسیس کردند. این گروه به ریاست فتحی شكاكی، پزشک ساکن غزه، شیخ عبدالعزیز عودا و رمضان صالح، مقاومت كامل در برابر اسرائیل را تبلیغ می‌کردند و می‌خواستند در مرزهای فلسطین به زور كشور فلسطین ایجاد كنند. شکاکی، که علاقەاش به بنیادگرایی اسلامی در طول تحصیل در مصر برانگیخته شد، آیت اللـە خمینی را فرد مناسب برای ایجاد وحدت فرهنگی بزرگ بین ملتهای اسلامی دید. وی همچنین غالباً به نقل از فتوای خمینی، به دعوت برای از بین بردن دشمن صهیونیستی اشاره می‌کرد.

در مارس ١٩٧٩ ، شكاكی كتابی با عنوان" خمینی، گزینه جایگزین و راه حل اسلامی" منتشر كرد كه پیش بینی می‌كرد آزادی فلسطین تمام جهان عرب را متحد خواهد كرد. وی در میان اولین کسانی در جهان عرب بود که انقلاب اسلامی ایران در سال ١٩٧٩ تحسین کرد. وی با نام عزالدین الفارس، مجموعەای از مقالات را در مجله المختار الاسلامی منتشر و آیت اللـە خمینی و انقلاب وی را تجلیل کرد. وی در یک مقاله نوشت: "انقلاب خمینی مهمترین و آخرین تلاش در بیداری اسلامی برای ایجاد اتحاد ملتهای اسلامی است ... ایران تنها کشوری است که به طور واقعی بر روی مسئله فلسطین تمرکز دارد." از نظر شکاکی ، انقلاب اسلامی نمایانگر اسلام انقلابی واقعی و مظهر جهاد اسلامی است. همانطور که وی گفت، "انقلاب اسلامی ایران یک انقلاب اسلامی به معنای وسیع قرآن است ... نقاط مشترک بین دو فرقه مسلمانان، سنی ها و شیعیان، هسته اصلی این انقلاب را تشکیل می دهد." رئیس جهاد اسلامی فلسطین از فلسطینیان خواست تا از فتوای خمینی برای پیروزی در اسرائیل و آزادی فلسطینی‌ها پیروی کنند.

شیخ عبد العزیز عودا ، بنیانگذار جهاد اسلامی فلسطین ، نیز خمینی و انقلاب اسلامی در ایران را ستود و از کشورهای اسلامی خواست تا از ایران به عنوان الگو در مبارزه با اسرائیل بیاموزند. شاخه نظامی جهاد اسلامی فلسطین، سرایا القدس (تیپ اورشلیم)، متعهد شد که تا آزادی بیت المقدس با اسرائیل می‌جنگد. تیپ اورشلیم حملات افراطی را در سال ١٩٨٤ تحسین کرد، اما پنج سال منتظر ماند تا اولین بمب گذاری انتحاری خود را که ابزار اصلی در جنگ نامتقارن است، آغاز کند. در سال ١٩٩٠، نیروی قدس سپاه پاسداران انقلاب اسلامی افتتاح دفتر جهاد اسلامی فلسطین در تهران را تسهیل کرد و بنیاد شهید و امور ایثارگران از خانوادەهای کشتەشدگان جهاد اسلامی فلسطین حمایت مالی کرد. بخاطر طرفداری وفادارانه از آیت اللـە خمینی امتیازات بالایی را به جهاد اسلامی فلسطین دادند. به قول یکی از تحلیلگران: "جهاد اسلامی، که در مناطق پرجمعیت و فقیر نشین نوار غزه متولد شده بود، برای رسیدن به یک حکومت اسلامی، بر اساس تعالیم آیت اللـە خمینی، از خشونت و آمادگی برای شهادت استفاده کرد.

حماس یا نهضت مقاومت اسلامی، سازمانی بسیار بزرگتر، ریشه در اخوان المسلمین مصر، شعبه مجامع الاسلامیه مستقر در غزه داشت. مجامع الاسلامیه با یک ایدئولوژی مرموز، تمرکز خود را بر ارائه خدمات رفاهی به مردم فلسطین گذاشت. از قضا، اسرائیلی‌ها از گسترش جنبش به عنوان همتای سازمان آزادیبخش فلسطین در استراتژی "تقسیم و حکومت کن" که توسط اداره نظامی سرزمین ها ابداع شده بود، حمایت کردند.

شیخ احمد یاسین، بنیانگذار حماس، در حالی که علاقه کمتری به بنیادگرایی اسلامی و آیت اللـە خمینی داشت، دستورات خود را از عبداللـە عزام، رئیس رادیکال اخوان المسلمین از اردن که با اسامه بن لادن در ایجاد القاعده در پاکستان و افغانستان همدست بود، دریافت می‌کرد. عزام از روابط خود با سعودی‌های ثروتمند برای جمع آوری پول برای یاسین برای راه اندازی جهاد علیه اسرائیل استفاده کرد. از سال ١٩٨١، یاسین چندین سلول نظامی  به فرماندهی همكار نزدیك خود صالح شهاده، از پیشگامان شاخه نظامی حماس، گردانهای عزالدین القسام، ایجاد كرد. هنگامی که انتفاضه اول در سال ١٩٨٧ آغاز شد، یاسین، که در آن زمان توسط اسرائیلی‌ها زندانی شد، یکی از شناخته شده ترین رهبران مذهبی - سیاسی فلسطین بود، همتای یاسر عرفات بود. ستیزه جویان ِ جهاد اسلامی فلسطین و حماس در سودان آموزش دیدند که همانطور که در ادامه بحث می‌کنیم، سودان به مرکزی حیاتی برای صدور انقلاب ایران تبدیل شد. در سال ١٩٩١، حماس دفتری در خارطوم افتتاح کرد که مرتبط با شبکه تندرویی تحت حمایت ایران در آفریقا شد.

در حالی که نمی‌توان تخمین زد که اقدامات فوران کننده نیروی قدس سپاه پاسداران انقلاب اسلامی و دو نماینده آن عرفات را مرعوب کرده بود، اما شرکت کنندگان در کمپ دیوید دوم، که از ١١ ژوئیه ٢٠٠٠ آغاز شد، متوجه تغییر منفی در رفتار وی شدند. علیرغم پیشنهاد سخاوتمندانه و دست و دلبازانه یهود باراک - بازگشت واقعی به مرزهای ١٩٦٧، پایتخت فلسطین در بیت المقدس- عرفات امتناع کرد.  به نظر می‌رسید هیئت فلسطینی به اصطلاح حق بازگشت را پذیرفته است، این خواسته است که همه پناهندگان ١٩٤٨ و فرزندان آنها واجد شرایط بازگشت به اسرائیل باشند.  از نظر نیروی قدس سپاه پاسداران انقلاب اسلامی، روند صلح از بین رفته روشن ترین نشانەای است که نشان می‌دهد استفاده از نیابتی یک استراتژی کم هزینه و با بازده بالا است. به گفته یک مفسر برجسته سیاسی اسرائیلی، "اسرائیل پیشنهاد کرده بود که از کل کرانه باختری و غزه خارج شود. در مقابل، آن بدترین موج تروریسم در جهان را دریافت کرد. سپاه تروریست پاسداران انقلاب اسلامی كه به فروپاشی كمپ دیوید دوم كمک كرد، زمان كمی را برای حمایت از رویدادهای خشونتی كه به انتفاضه دوم تبدیل شد، تلف كرد.

ادامە دارد...

این مقالە در شمارە ٨٤٠ روزنامە کوردستان منتشر شدە است.