بخش سوم (تونل ها و مواد منفجره: الگو گرفتن از حزب اللـە)
عادل درخشانی
از نظر فنی، حماس متعهد به توافق آتش بس در سال ٢٠٠٥ بین محمود عباس و اسرائیل بود که انتفاضه دوم را به طور رسمی پایان داد. طبق این توافق، تمام گروههای فلسطینی متعهد به خودداری از تروریسم به شرط توقف حملات توسط اسرائیل بودند. اخراج فتح همه چیز را پیچیده کرد، اما حماس قول داد که به شرایط قرارداد ٢٠٠٥ پایبند باشد. با این وجود موجب ایجاد اصطکاک شد، زیرا اسرائیل برای کنترل دسترسی به نوار غزه از طریق زمین، هوا و دریا حرکت کرد. برای غلبه بر انزوای فیزیکی، حماس برنامه جاه طلبانه ساخت تونل را آغاز کرد. مردم غزه سابقه حفر تونل را داشتند که به معاهده صلح بین اسرائیل و مصر در سال ١٩٧٩ برمی‌گشت. در آن زمان، این تونل‌ها برای قاچاق کالا مورد استفاده قرار می‌گرفتند، یک فعالیت اقتصادی که تهدید امنیتی کمی برای اسرائیل بەشمار می‌آمد. در دهه ١٩٩٠، اندکی پس از امضای توافق اسلو یک یا اعلامیه اصول، سلولهای افراطی مستقر در غزه که به بخشی از سازمان یافته ضد اسلو ایران تبدیل شدند، به استفاده از تونل برای قاچاق سلاح، تلاش برای آدم ربایی، حمله به سربازان اسرائیلی که هنوز در غزه حضور داشتند و نفوذ و وروود به خاک اسرائیل استفاده کردند. به عنوان مثال، در انتفاضه دوم ، معمولاً تون‌های تلەای انفجاری برای فریب گشت‌های معمول بود. ارتش اسرائیل برای یافتن و مسدود نمودن چنین تونل‌هایی، یگان ویژەای ایجاد کرد که به تیم‌های تونلی معروف است. در ١٦ سپتامبر ٢٠٠١ ، عوامل حماس یک تونل توسعه یافته را زیر یک پست نیروی دفاعی اسرائیل حفر کردند، مواد منفجره را منفجر کردند و سه سرباز را زخمی‌کردند.
پس از خروج اسرائیل از غزه، قاچاق کالا از طریق تونل مرزی در رفح درآمد قابل توجهی برای حماس فراهم کرد. شین بت که آماری را از منابع مالی حماس جمع آوری کرده ادعا کرده است که حماس علاوه بر مالیات‌های محلی، یک پنجم درآمد خود را در سال ٢٠٠٧ در این راە بە دست آوردە است. با این حال، استفاده امنیتی از تونل‌ها بود که بیشتر اسرائیل را نگران کرد. به گفته ایدو هچت، متخصص جنگ‌های زیرزمینی، حماس یک تونل پیچ و خم دار با ورودی و خروجی متعدد در خانەها، مساجد ، مدارس و ساختمان‌های عمومی ایجاد کردە است. این طرح مشابه طرح لبنان بود و دیوارها، برق و سایر امکانات ورزشی برای اقامت طولانی مدت داشت. شهر زیرزمینی فرماندهان حماس و جهاد اسلامی فلسطین را قادر ساخت تا در سنگر فرماندهی خود بمانند و شبه نظامیان برای ظهور و حمله به اهداف اسرائیلی، عقب نشینی و در جای دیگری ظاهر شوند.
در حالی که بیشتر تونل‌ها در منطقەی مرزی رفح واقع شده بودند، برخی از آنها مرزی بودند و با هدف اسیر کردن اسرائیلی‌ها طراحی شده بودند. تیم‌هایی به نام نخبه به طور ویژه برای انجام آدم ربایی آموزش می‌دیدند. در تاریخ ٢٥ مه ٢٠٠٦، یک سلول نخبه با استفاده از یک تونل به موقعیت تانکی در سمت مرز اسرائیل نفوذ کرد. ستیزه جویان دو نفر از سربازان را کشتند، گیلاد شالیت را که زخمی شده بود دستگیر کرده و از طریق تونل بردند. کل این حادثه شش دقیقه به طول انجامید و این امر باعث شد که نیروهای ارتش اسرائیل نتوانند آنها را تعقیب کنند.
حزب اللـە آدم ربایی شالیت را یک پیروزی بزرگ برای استراتژی جنگ زیرزمینی خود دانست. اینکه حماس توانست آن را در نزدیکی شهرک‌های اسرائیلی اجرا کند، سپاه تروریست پاسداران انقلاب اسلامی نیز خوشحال شد. ایرانیان ادعا کردند که ١٥٠٠٠ کارگر ماهر تونل‌هایی ساختەاند که می‌توانند برای شلیک موشک و کشتن و دزدیدن اسرائیلی‌ها مورد استفاده قرار گیرند.
با افزایش تنش در غزه، سپاه مداخله خود را در سطوح مختلف افزایش داد. رهبران جمهوری اسلامی –علی خامنەای ، محمود احمدی نژاد، رئیس جمهور وقت و علی لاریجانی، رییس مجلس - پشتیبانی لفاظی شدیدی از حماس ارائه دادند. علی جعفری، رییس وقت سپاه تروریست پاسداران، در ژوئیه ٢٠٠٨ گفت که حزب اللـە و حماس بخشی از خط دفاعی ایران در برابر حمله اسرائیل هستند. سلیمانی پشتیبانی تاکتیکی ارائه داد. عبدالرضا شهلایی، معاون فرمانده وی ، و غلامحسین محسنی اژەای ، وزیر اطلاعات و امنیت ، با خالد مشعل، ابومرزوق و نماینده حماس در تهران، ابواسامه عبدالموتی دیدار کردند. در اواخر ماه مه ٢٠٠٨ ، گزارش‌هایی مبنی بر افزایش حمایت ایران از حماس به ١٥٠ میلیون دلار سالانه منتشر شد. گفته می‌شود این بستەهای حمایتی از طریق شعبه دمشق بانک ملی، بانکی که با سپاه مرتبط است، به غزه منتقل شده است.
حماس در مورد مسئله جنگ بسیار متحد نبود. رهبر محلی غزه مانند اسماعیل هنیه خواستار احتیاط شد، اما خالد مشعل و فرماندهان جناح نظامی، محمد دیف، احمد جباری و نزار ریان، برای رویارویی فشار آوردند. آنها که به کویتیه (گروه کویتی) معروف بودند، توسط نیروی قدس سپاه تروریست پشتیبانی می‌شدند. سپاه قدس در جلسه دسامبر ٢٠٠٨ در دمشق، به آنها چراغ سبز نشان داد تا کار خود را ادامه دهند. محمولەهای جدید موشک و تجهیزات جنگی از طریق شبکه پیچیده تونل‌ها به غزه ارسال شد.
با افزایش تنش‌ها ، در ٢٥ دسامبر ٢٠٠٨، نخست وزیر اسرائیل ایهود اولمرت مصاحبەای با العربیه انجام داد. وی به حماس هشدار داد که "به این دلیل که اسرائیل قویتر است"، این اقدامات را ادامه ندهد. اما حماس با دور جدیدی از موشک‌ها پاسخ داد و راه را برای حمله کامل اسرائیل هموار کرد.
