پیام مرکز همکاری بە مناسبت ١ مە، روز جهانی کارگر
بە پیشواز ١ مە، روز جهانی کارگر می‌رویم. بە همین مناسبت کە روز همبستگی کارگران جهان است، صمیمانەترین تبریکات خود را تقدیم طبقە زحمتکش و مولد کارگر در جامعە ایران می‌داریم. همچنین ضمن تاکید مجدد بر حمایت همەجانبە خود از حقوق و مطالبات مشروع کارگران در کوردستان و ایران، امیدواریم شاهد موفقیت آنها در مبارزە برای دستیابی بە حقوق خود و تغییر شرایط مملو از ستم و استثمار ناشی از حکمرانی و سیاست و قوانین رژیم جمهوری اسلامی ایران باشیم.
اگرچە کارگران ایران بیشترین سهم را در بە گردش در آوردن چرخ عمران و آبادانی و تولید در کشور دارند، اما کمترین درآمد و بهرە از محصول رنج و خستگی خود نصیبشان گشتە و بیشترین ستم ناشی از سیاست‌های اقصادی رژیم را متحمل می‌شوند. حقوق و دستمزد تعیین شدە برای کارگران نە تنها پاسخگوی ابتدایی‌ترین نیازهای زندگی آنها و خانوادەهایشان نیست، بلکە پرداخت همان حداقل حقوقشان نیز بە شیوەای نامنظم است.
کلیت قانون کار در ایران بە سود کارفرما است و علیرغم آن‌کە در اصل ٢٦ قانون اساسی کشور بە حق تاسیس سازمان‌های مستقل و آزاد و اصناف کارگری اشارە شدە است، اما مادە ١٣١ قانون کار، کارگران را ناچار کردە کە تنها در آن دستە از سازمان‌های رسمی، نظیر "شوراهای اسلامی کار"، عضو شوند کە در قانون کار از آنها نام بردە شدە است. بدینگونە کارگران بە شیوەای سیستماتیک از حق تاسیس سندیکا و اتحادیە آزاد و مستقل محروم شدەاند. در ایران تحت سلطە جمهوری اسلامی اعتصابات و اعتراضات کارگران امنیتی شدە و از این روی فعالان کارگری بازداشت و احکام حبس دراز مدت بر آنها تحمیل می‌شود. چنانچە شاهدیم امسال نیز بە مثابە سال‌های گذشتە با نزدیک شدن بە روز جهانی کارگر، با هدف ممانعت از موج نوین اعتراضات کارگری فعالان کارگری بە نهادهای امنیتی احضار و تحت فشار همەجانبە قرار گرفتەاند.
جامعە کارگری ایران بیشترین زیان و خسران ناشی از سیاست اقتصادی جمهوری اسلامی را متحمل شدە است. بە ویژە در دو دهە گذشتە خصوصی سازی و خصولتی سازی، پروژە حکومتی بە اصطلاح خصوصی‌سازی کە در واقع بە انحصار در آوردن شرکت‌ها، کارگاهها و کارخانەها از سوی دولت یا نهادهای امنیتی رژیم است، سیەروزی کارگران را دو چندان نمودە و فروپاشی و از هم گسیختگی اقتصادی، بیکاری کارگران و فروش و چپاول سرمایە و دارایی واحدهای اقتصادی تنها بخشی ناچیز از نتایج این سیاست‌های رژیم بودە کە جامعە کارگری بیشترین هزینە آن را پرداختە است.
"قرارداد موقت" یکی دیگر از مشکلات جامعە کارگری است، بە گونەای کە با کارگری کە تجربە ٢٠-١٥ سالە کار در یک واحد تولیدی یا خدماتی را دارد، قرارداد کاری ٣ تا ٩ ماهە منعقد می‌شود کە هدف از آن نیز این است هر زمان کارفرما احساس کرد بە او احتیاجی ندارد بە راحتی او را اخراج نماید. زمانی متوجە عمق این فاجعە می‌شویم کە می‌بینیم بر اساس آمارهای رسمی حکومت قراردادهای ٩٧٪ از کارگران ایران موقت است.
میزان حقوق و دستمزد کارگران و چگونگی پرداخت آن نیز همیشە یکی از دغدغەهای اصلی جامعە کارگری در ایران بودە است. بدون تردید حفظ توازن میان دستمزد و حقوق کارگران و تورم اقتصادی وظیفە اصلی آن دستە از دولت‌ها و نظام‌های سیاسی است کە اقتصاد ثابتی ندارند. اما عدم توازن آن در ایران و تورم لجام گسیختە کە بخش عمدە جامعە را بە زیر خط فقر کشاندە، تاثیر بسیار مخربی بر شرایط و زندگی کارگران گذاشتە است. همزمان وضعیت فروپاشی اقتصادی ایران نیز موجب شدە کە بە موازات تعطیلی شمار بسیاری از کارگاهها و کارخانجات در سطح کشور، کارگران آن محدود کارگاه و کارخانەهایی هم کە با نیمی از ظرفیت خود یا کمتر از آن بە فعالیت خود ادامە می‌دهند، حقوق و دستمزدشان بە موقع پرداخت نشدە و بە مدت چند ماە و حتی تا یک سال بە تاخیر بیفتد.
جامعە متشکل از بیش از ١٤ میلیون کارگر بخش عمومی و خصوصی تحت نظارت سازمان تامین اجتماعی و حدود ٤ ملیون کارگر بازنشستە در ایران در حالی سال ١٤٠١ خورشیدی را پشت سر گذاشتند کە حداقل دستمزد ماهانە آن سال آنها در مقایسە با خط فقر و سبد معیشت خانوادەها ٥٠٪ کسری داشت. آنها سال نو را نیز در شرایطی آغاز کردەاند کە تعیین شش ملیون سیصد هزار تومان بە عنوان حداقل دستمزد برای سال ١٤٠٢، آن هم در حالی کە بر اساس آمار رسمی وزارت کار خط فقر برای خانوادەای چهار نفرە ١٤ میلیون تومان تعیین شدە است، تاثیری ناگوار و فاجعەآمیز بر زندگی آنها گذاشتە است. علاوە بر این، کارگران در ایران امنت جانی ندارند و کمترین استانداردهای ایمنی در واحدهای تولیدی در نظر گرفتە شدەاند. آمار روزافزون حوادث کار موجب مرگ و میر، زخمی‌شدن و نقص عضو کارگران می‌شوند، این در حالی است کە یک سوم کارگران محروم از خدمات بیمە هستند. کمتر از یک سوم کارگران بیمە شدە نیز در بخش صنعت و ساختمان‌سازی کشور هستند، این در حالی است کە بیش از ٦٠٪ حوادث کار کە موجب مرگ کارگران می‌شوند، در این بخش‌ها روی می‌دهند.
وضعیت کارگران در کوردستان از آن نیز رقت‌انگیزتر است. تا آن جا کە بر اساس آمارهای رسمی حکومت نرخ بیکاری در استان‌های کوردستان از همە استان‌های دیگر کشور بیشتر است، چرا کە نە در نظام پادشاهی پهلوی و نە در مدت ٤٤ سال حکمرانی جمهوری اسلامی هیچگونە پروژە تولیدی زیربنایی و صنعتی در کوردستان انجام نگرفتە و کوردستان بە شیوەای سیستماتیک بە حاشیە راندە شدە است. همە تلاش دو رژیم مرکزگرا این بودە کە کوردستان بە منطقەای صنعتی تبدیل نشود و با دیدی امنیتی بە کوردستان نگریستە شدە و در برنامەها و پروژەهای عمران و آبادانی و تولید بە شیوەای عمدی نادیدە گرفتە شدە است. این نیز موجب شدە کە مردم کوردستان کە با فقر و تنگدستی دست بە گریبانند بە منظور تامین معیشت و مایحتاج روزانە زندگی بە مناطق و استان‌های صنعتی خارج از کوردستان روی آوردە و یا ناچار بە کولبری شوند کە چنانچە شاهدیم سالانە صدها نفر از آنان نیز با شلیک مستقیم نیروهای مسلح جمهوری اسلامی کشتە و زخمی می‌شوند.
روز جهانی کارگر امسال در حالی فرا می‌رسد کە انقلاب زن، زندگی، آزادی برای نفی تمامیت‌خواهی سیاسی، نابرابری اجتماعی و پایان دادن بە سلب حقوق اقشار و طبقات متنوع جامعە ایران، جمهوری اسلامی را با بزرگترین بحران در درازای عمر خود مواجە ساختە است. در این انقلاب فراگیر زن، زندگی، آزادی کارگران وظیفەای سترگ بر عهدە گرفتە و از پیشاهنگان این مبارزە هستند.
مرکز همکاری احزاب کوردستان ایران ضمن تاکید مجدد بر حمایت بی دریغ و همەجانبە خود از حقوق کارگران و بازنشستگان و پشتیبانی از مبارزات آنان در راستای تامین ابتدایی‌ترین حقوق خود، مصرانە بر این نکتە تاکید دارد کە تحقق حقوق کارگران و تغییر شرایط آنها در گرو تغییر نظام سیاسی ایران است. از این روی، لازم است همه اقشار و طبقات جامعە ایران با اتحاد و مبارزە مشترک برای دستیابی بە آن هدف کە دربردارندە منافع مشترک همگان است، تلاش نمایند.
مرکز همکاری احزاب کوردستان ایران
١٠ اردیبهشت ١٤٠٢ خورشیدی
