اشارە: کاک خالد عزیزی، سخنگوی حزب دموکرات کوردستان ایران در تازەترین گفت‌و‌گوی خود با صدای آمریکا با صراحت بە مجموعەای از سوالاتی کە پیرامون تغییرات در کوردستان و ایران، وضعیت سیاسی کوردستان ایران، استراتژی احزاب سیاسی کوردستان ایران در شرایط نوین منطقە، تنش و اختلافات میان احزاب سیاسی و چشم‌انداز مبارزە سیاسی کورد در ایران طرح شدند، پاسخ دادند.
آقای خالد عزیزی در پاسخ بە این سؤال کە چرا هر کدام از احزاب بە تنهایی مشغول فعالیت دیپلماتیک هستند و یک هیأت نمایندگی کورد مشخصی برای دیپلماسی کورد وجود ندارد، اظهار داشت: اساسا باید چنین باشد و امیدوارم بە سوی تحقق این امر گام برداریم. هرچند اکنون مشکلات و اختلافاتی میان احزاب کورد کوردستان ایران بەویژە در رابطە با جنبش ژینا و چگونگی تعامل با مسائل و دیگر جریانهای ایران وجود دارد، اما همەی این موضوعات آموزندە بودە و اکنون در تلاشیم بە نحوی این مرحلە را نیز پشت سر بگذاریم.
سخنگوی حزب دموکرات در پاسخ بە این سؤال کە فشارهای جمهوری اسلامی بر عراق و اقلیم کوردستان و پیامدهای موافقتنامەی امنیتی میان ایران و عراق در خصوص حزب دموکرات بە چە صورت بودە است، اظهار داشت: ما گفتەایم کە نمی‌خواهیم و ممکن نیست موجب ایجاد مشکل برای حکومتهای عراق و اقلیم شویم. تا آنجا کە بە مسألەی مسلح بودن ما مربوط می‌شود، در واقع این امر عمدتا بە داخل عراق بازمی‌گردد و ما بە حکومت عراق، حکومت اقلیم و نمایندگی سازمان ملل متحد گفتەایم کە از خاک عراق و اقلیم کوردستان هیچ فعالیت نظامی علیە جمهوری اسلامی در داخل خاک ایران انجام نمی‌دهیم. انقلاب ژینا در یکسال گذشتە یکبار دیگر بە همە ثابت کردە کە جغرافیا و عرصەی مبارزەی ما داخل ایران و کوردستان ایران است و اینکە ما در کوردستان عراق مستقر هستیم، امری است ناگزیر. این جمهوری اسلامی است کە جنگ را بر ما تحمیل کردە و ما ناچار بودەایم کە بە منظور دفاع از خویش سلاح بە دست گرفتە و نیروی پیشمرگ داشتە باشیم. اکنون نیز تمام هم و تلاش ما آن است کە مردم در داخل کشور با کمترین هزینەی جانی بتوانند در میدان مبارزە و فعالیت سیاسی، ملی و دموکراتیک خویش باقی بمانند.
خالد عزیزی در پاسخ این سؤال کە تا چە زمانی بە دلیل مصالح اقلیم کوردستان، مبارزە و مصالح کوردستان ایران قربانی می‌شود، تصریح کرد کە هیچگاه معتقد نبودەایم کە کوردستان ایران را برای بخش دیگری از کوردستان قربانی کنیم، اما بر این باوریم کە باید بە این واقعیت توجە داشتە باشیم کە اقلیم کوردستان از مصالح و ملزومات خویش برخوردار است و هیچگاه خواهان آن نیستیم کە این بخش از کوردستان بە دلیل ما بە بخشی از مشکل با ایران تبدیل شود. همانگونە کە گفتم کانون مبارزەی ما داخل کوردستان ایران و ایران است و اگر در اینجا در خاک اقلیم کوردستان و عراق تغییری در محل کار و فعالیت نیروهایمان ایجاد گردد، این بدان معنا نیست کە طرفی قربانی طرف دیگر شدە است. سخنگوی حزب دموکرات در ادامەی سخنان خویش در مقابل این سؤال کە چرا در جریان انقلاب ژینا از مردم داخل کشور دور شدید، موضع گرفت و اذعان داشت کە حزب دموکرات بسیار مسئولانە در این انقلاب شرکت کرد و با سیاست بسیار درست و منطقی مردم و قیام آنها را هدایت کرد و همین امر کە از اشنویە تا جوانرود شعار "قاسملو راهت ادامە دارد" سر دادە شد، نشان می‌دهد کە هیچ گسستی میان مردم و حزب دموکرات وجود نداشتە و ندارند. همین امر نیز موجب مستأصل شدن جمهوری اسلامی ایران شد و با موشک قرارگاهها و محل اسکان مردم ما را در اقلیم کوردستان مورد حملە قرار داد. این امر کە قیام مزبور پس از مدتی فروکش کرد بە این واقعیت بازمی‌گردد کە نباید این انتظار نادرست را داشت کە جمهوری اسلامی بە وسیلەی کورد و مبارزەی مدنی و فعالیت پیشمرگ سرنگون می‌گردد. اما مهم این بود کە ما جایگاه و وزن خود را در مبارزە علیە جمهوری اسلامی و دورنمای ایران آیندە را نشان دهیم و این قیامها و آسیب‌شناسی دستاوردها و پیامدهای آنرا خمیرمایەی پیشبرد مبارزەی خویش قرار دهیم.
خالد عزیزی در توضیح این موضوع کە نباید انتظار داشت کە رژیم بە دست کورد و مبارزەی پیشمرگانە و مدنی سرنگون خواهد گردید، بر این نکتە تأکید ورزید کە جمهوری اسلامی توسط همەی مردم ایران سرنگون خواهد شد و یکی از نقایص جنبش ژینا آن بود کە اکثریت شهرهای بزرگ با آن همراە نگشتند، درحالیکە شرکت کوردستان در آن حداکثری بود. بە همین دلیل لازم است راهکاری یافت شود و بە سوی این امر گام برداریم کە در مبارزە علیە جمهوری اسلامی، همەی مردم ایران متحد و یکپارچە در عرصە حضور داشتە باشند. حل و فصل مسألەی ما بەعنوان کورد ایران در چارچوب این کشور می‌باشد و دوراه در پیش رو داریم: یکی آنکە این نظام سرنگون گردد و بە منظور نابودی این نظام نیز ما باید جریانهای غیر کورد را با خود همگام سازیم، و دوم: در درون این نظام اگر کسانی معتقد هستند کە باید تحولاتی در خود ایجاد کنند، باید بە آنها گوش فراداد و درهای دیالوگ و گفتگو را بگشاییم، اگر براستی اشخاصی در این نظام بە این مسألە اعتقاد داشتە باشند. در کلیت خود ما راه حل مسألەی کورد در چارچوب ایران و اگر ممکن باشد در آیندە تنها در تهران می‌بینیم. مسألەی کورد ایران در واشنگتن، پاریس و لندن حل و فصل نخواهد شد و در نهایت تنها در داخل کشور حل و فصل خواهد شد.
سخنگوی حزب دموکرات در پاسخ بە این سؤال کە چرا حزب دموکرات فعالیت چندانی ندارد و برخلاف گذشتە خود را بە پارت دموکرات کوردستان نزدیک می‌کند و بر این اساس از اتحادیەی میهنی دور می‌شود اظهار داشت: فعالیتهای ما برحسب توانمان در داخل کشور بودە و این امری است بدیهی و چشمگیر و اگر کسی بە تاریخ این حزب در چهار دهەی گذشتە دقت کند و بە آنچە کە بر سرش آمدە از بازداشت اعضاء و قتل و ترور رهبران و کادرها و پیشمرگان و حملات موشکی بر مراکز و قرارگاههایش توجە نماید بە این نتیجە می‌رسد کە اگر همەی اینها نتیجەی فعال بودن حزب نباشد، پس چرا اینچنین از سوی رژیم مورد حملە قرار گیرد؟ اما در خصوص بخش دوم سؤال شما باید بگویم کە ما بە اتحادیەی میهنی و پارت دموکرات کوردستان بەعنوان دوست می‌نگریم. ما در خاک کوردستان عراق هستیم و حکومت اقلیم کوردستان نیز علیرغم مشکلات و معضلات خویش کە آرزو داشتم هیچگاه این بحرانها و مشکلات وجود نمی‌داشتند، از نظر ما حاکمیت قانونی این منطقە است و حزب دموکرات باید بە آن احترام بگذارد. درست است کە حقیقت بسیار تلخ و ناخوشایندی است حزبی ٨٠ سال سابقەی فعالیت داشتە باشد، اما بخش اعظم حیات و مرکز تصمیم‌گیری‌اش در کوردستان عراق بودە است. در حالیکە نقطە قوت حزب دموکرات این نیست کە دارای نیروی پیشمرگ بودە و بە دفاع مسلحانە پرداختە است، بلکە آنست کە در میان مردمی پا بر عرصەی وجود نهادە است و این مردم در داخل کشور در کلیەی روزهای خوش و ناخوشایند با آن همگام و همراه بودە و خواهند بود.
خالد عزیزی در رابطە با توقف مبارزەی پیشمرگی در شرایط حاضر اظهار داشت: ما هیچگاه بر این باور نبودەایم کە مسألە کورد در کوردستان ایران با جنگ حل و فصل می‌گردد، متأسفانە جنگ بر ما تحمیل شدە است. ما این امر را بەعنوان یک متد برای مبارزەی حق‌طلبانەیمان انتخاب نکردەایم، بە همین دلیل در مقابل این موضوع عمدتا متد تشکیلات مردمی، فعالیت رسانەای، مبارزەی دیپلماتیک علیە رژیم را انتخاب کردەایم. ما مایل نیستیم جنبش سیاسی کورد و مبارزەی مردمی کوردستان علیە جمهوری اسلامی تنها با نیروی قهر آمیز و نیروی مسحلانە تعریف شود، نە چنین نیست. نیروی اعظم این جنبش تودەهای مردم در داخل کشور هستند و مبارزەی پیشمرگی نیز از جایگاه و مقام خود برخوردار است و ما نیز بەعنوان حزب دموکرات طبق توان خویش در همەی این عرصەها فعالیت داشتەایم. اما سیاست اصلی حزب دموکرات بهادادن بە مبارزەی سیاسی و مردمی و مدنی در داخل کشور است. من معتقد نیستم کە دوران سیاست نرم و جنبش مردمی و مدنی بەسرآمدە باشد و تنها راه فقط مبارزەی پیشمرگانە باشد. جنبش سیاسی کورد یک جنبش حق‌طلب، هویت‌طلب و دموکراتیک است و در ابتدای امر نیز تمام هم و تلاش خود را بکار بستیم تا از طریق گفتگو و مذاکرە این مسألە را حل و فصل نماییم، اما متأسفانە جنگ را بر ما تحمیل کردند و ما نیز ناچار از دفاع از خویش گشتیم.
سخنگوی حزب دموکرات در پاسخ بە این سؤال کە آیا نیروهای سیاسی کوردستان بە آن سطح از درک و فهم رسیدەاند کە خطر جنگ و اختلاف داخلی در میان آنها سربرنیاورد، اظهار داشت: جنبش ژینا نشان داد کە اگر احزاب کوردستان ایران و مردم کورد در کوردستان ایران متحد نباشیم، در هر تحول و سناریوی مربوط بە آیندەی ایران چە با صلح و مذاکرە و چە با جنگ، ما بازندەی میدان هستیم. بگذارید بە صراحت بگویم کە چرا؟ زیرا در چنین حالتی این حاکمیت است کە تصمیم نهایی را بر شما تحمیل خواهد کرد و حاکمیت نیز در تهران مستقر است. ما فاکتور نیرومند لازم حاکمیت نیستیم در تهران، بنابراین باید این واقعیت را قبول کنیم کە ظرفیت و توانمندیهای ما بەعنون کورد در ایران محدود است و اگر قرار باشد این ظرفیت و توانمندی محدود را بە جنگ و درگیری داخلی و تصویە حساب اختصاص دهیم؛ با اوضاع بسیار وخیمی مواجە خواهیم گشت و امیدوارم کە هیچگاه شاهد چنین روزی نباشیم. بەویژە رویدادهای پس از انقلاب ژینا حاوی این درس برای ما بود کە اگر ما بەعنوان کورد بخواهیم با جریانهای ایرانی اعم از چپ و راست و مجاهدین و لیبرال و جمهوری‌خواهان بە گفتگو و مذاکرە بنشینیم، باید در میان خود متحد و یکپارچە باشیم. ما مشاهدە کردیم کە عدم اتحاد و اختلاف نظراتمان در این مرحلە، بە جنبش کورد ضربە زد و این باید برای ما یک تجربە بەشمار آید.
خالد عزیزی در بخش دیگری از این مصاحبە و در خصوص سیاست کشورهای غربی در قبال ایران کە عمدتا بە تحریم متکی است، از این سیاست انتقاد کرد و اظهار داشت: تحریمها تاکنون نیز بیشتر بر مردم تأثیر داشتە است، زیرا جمهوری اسلامی هم توانستە است در جهان چند قطبی فعلی تحریمها را دور بزند، هم برخلاف هدف تحریمها، برنامەی اتمی و پروژەهای پهپادی و موشکی خود را توسعە دهد تا سطحی کە با تکنولوژی نظامی آمریکا و روسیە رقابت نماید. بنابراین تحریمها نمی‌توانند رژیم را سرنگون نمایند و ایران باید از لحاظ سیاسی و دیپلماتیک تحت فشار فزونتری قرار گیرد، بە انزوا کشاندە شود و فرصت نفس کشیدن از آن سلب گردد. اما متأسفانە تاکنون فشار سنگینی علیە رژیم اعمال نشدە است.
