البرز روئین‌تن: بە علت نبود اجماع و چنین برنامە دموکراتیک و مشخص در بین اپوزیسیون آلترناتیو در وضع کنونی غایب میباشد

مصاحبە: شهرام سبحانی

اشارە: مسئلەی آلترناتیو و بدیل سازی، لازمەی گذار از جمهوری اسلامی و تشکیل دولت نوین در وضع بحرانی ایران می باشد کە در تمام رسانەها بعنوان یک بحث مهم از آن یاد میشود، و امروزە برای تمام مردم آزادیخواە ایران و بخصوص کوردستان جایی سوال بودە و هست کە آلترناتیو چیست؟ و چگونە شکل خواهد گرفت؟ برای سقوط جمهوری اسلامی شکل گیری آلترناتیو ضروری است؟ آیا این آلترناتیو باید در بطن جامعە شکل بگیرد یا در بین اپوزیسیون؟ آیا جامعە ایران با وجود تنوعات ملی و طیفهای وسیع فکری و سیاسی می توانند در سازماندهی خود برای نابودی جمهوری اسلامی بدون نیاز بە اپوزیسیون عمل کنند؟ در صورت فروپاشی جمهوری اسلامی آیا آلترناتیوی برای تثبیت شرایط فعلی وجود دارد؟ برای پاسخگوی بە این سوالات گفتگوی با آقای البرز روئین تن، عضو رهبری حزب دموکرات کوردستان ایران خواهیم داشت.

آقای روئین تن ابتدا از این سوال مصاحبە را شروع میکنم آلترناتیو چیست؟ و چگونە شکل می گیرد؟

جمهوری اسلامی بعنوان یک حکومت دیکتاتور، توتالیتر و اتوریتر عصر ما درحالی بە حکومت غیر مشروع و تروریستی خودش ادامە میدهد کە مبارزە ملتهای ساکن ایران و اپوزیسیون این حکومت بە شکل های مختلف ادامە دارد، اکثر مخالفین جمهوری اسلامی خواهان سرنگونی حکومت جمهوری اسلامی و تغییر شکل حکومت و حاکمان هستند، آنچە از آن بعنوان آلترناتیو ذکر می شود جایگزین این حکومت و حاکمان ایران بعد از سرنگونی جمهوری اسلامی است. مخالفین جمهوری اسلامی کە از طیف ها و ایدئولوژیک ها و ملتهای مختلف هستند هر یک تفسیر خاص خود را در مورد آلترناتیو دارند و میخواهند کە بعد از جمهوری اسلامی قدرت و شکل حکومت بنا برافکار و میل آنها شکل بگیرد. و این ابتدای وجود مشاکل در شکل گیری آلترناتیوی است، چون اجماع فکری در مورد چگونە شکل گیری آلترناتیو در بین مخالفین جمهوری اسلامی وجود ندارد. آلترناتیو حکومتهای دیکتاتوری بە شکل های مختلف درست میشوند، رهبر کاریزما یا برنامەی مشترک کە بتواند طیفهای مختلف را در کنار هم برای سرنگونی حکومت جمع بکنند باعث ایجاد آلترناتیو می شود، نوع آلترناتیو و چگونگی شکل گیری آن بە فاکتورهای مختلف و ویژگی های هر انقلاب جامعە بستگی دارد. ولی آنچە اکنون در مورد مخالفین جمهوری اسلامی میتواند صدق کند وجود برنامەی مشخص دموکراتیک با وجود همە واقعیتهای ایران کە بتواند از گذشتە دیکتاتوری و مرکزگرای و ایدئولوژی ایران تک ملتی درس گرفتە باشد میتواند بە عنوان آلترناتیو ظاهر شود، ولی.

بە علت نبود اجماع و چنین برنامە دموکراتیک و مشخص در بین اپوزیسیون آلترناتیو در وضع کنونی غایب میباشد.

برای سقوط جمهوری اسلامی شکل گیری آلترنایتو ضروری است؟ آیا این آلترناتیو باید در بطن جامعە ایران شکل بگیرد یا در بین اپوزیسیون؟

برای سرنگونی جمهوری اسلامی بە فاکتورهای مختلفی نیاز است، آلترناتیو یکی از این فاکتورها و حتی فاکتور مهمی می باشد، چون در قیام و تضآهرات مختلف مردم در گذشتە بارها روبروی این سوال شدەاند اگر جمهوری اسلامی سقوط کرد کی؟ و چگونە حکومت خواهد کرد؟ نبود جواب مشخص برای این سوال بە حق و ضروری، باعث کاهش اعتراضات مردم و سرکوب آسانتر حکومت شدە است. بدون تردید با وجود اوضاع کنونی وجود آلترناتیو ضروری است، ولی نباید این واقعیت را هم فراموش کنیم کە ایران تحت حکومت جمهوری اسلامی و میراث دیکتاتوری های مختلف در صد سال گذشتە از ابر بحرانهای مختلف سیاسی، اقتصادی، محیط زیستی و اجتماعی رنج میبرد کە جمهوری اسلامی از حل آنها عاجز ماندە و تنها راهی کە در پیش می گیرد سرکوب بیشتر و بیشتر است، در نتیجە چنین وضعی احتمال سقوط جمهوری اسلامی حتی بدون آلترناتیو هم وجود دارد و این احتمال را نباید نادیدە گرفت، مخصوصا برای ملت کورد و جنبش ملی کوردها در کوردستان. قابل ذکر است آنچە ما بەعنوان آلترناتیو از آن صحبت می کنیم در کوردستان با وجود جنبش ملی و احزاب مبارز کە سابقە طولانی دارند و جامعە پویا و آمادە در کوردستان برخلاف سراسر ایران وجود دارد. با وجود حکومت دیکتاتوری شکل گیری آلترناتیو بە تنهای در بطن جامعە ممکن بە نظر نمی رسد، بە این علت نیروهای خارج از کشور باید در این مورد نقش خودشان را بە خوبی اجرا بکنند، این بە این معنا نیست کە جنبش در داخل مخصوصا بعد جنبش "ژن، ژیان، ئازادی" نمی تواند موفق باشد یا بە حاشیە راندە شود، بلکە رمز موفقیت در شکل گیری آلترناتیو این واقعیت است کە باید اپوزیسیون با توجە بە خواست و واقعیتها در داخل هماهنگ و هم قدم با بطن جامعە برای ایجاد آلترناتیو کار بکنند و آنچە کە ما در کوردستان می بینیم درست همین واقعیت است کە احزاب کورد و جامعە کوردستان با هم در ارتباط و پیوند بیشتری هستند.

آیا جامعەی ایران با وجود تنوعات ملی و طیفهای وسیع فکری و سیاسی می تواند در سازماندهی خود برای نابودی جمهوری اسلامی بدون نیاز بە اپوزیسیون عمل کنند؟

اولا چیزی بەعنوان جامعە واحد و یک دست ایران نداریم، مثلا آنچە در کوردستان می گذرد با تهران یا نقاط دیگر از بسیاری جهت ها مختلف است و این خودش یک مانع است، حتی خواستهای مختلفی هم وجود دارند ما این واقعیت را در جنبش " ژن، ژیان، ئازادی" بە واضحی دیدیم، علاوە بر این نبود محور واحدی کە مبارزە حول آن اتحاد پیدا کند این امری کە شما بە آن اشارە کردید غیرممکن بە نظر می رسد. از طرفی دیگر وجود رهبری و هماهنگ کنندە و ادارە انقلاب هم یکی از نیازهای سازماندهی است کە بدون اپوزیسیون بسیار ممکن نیست و حتی با وجود اپوزیسیون پراکندە و کنونی هم ممکن نیست. ولی با وجود همە این واقعیتها سقوط ناگهانی جمهوری اسلامی همیشە بە عنوان یک احتمال بە علتی کە در سوال پیش اشارە کردم همیشە وجود دارد.

در صورت فروپاشی جمهوری اسلامی آیا آلترناتیوی برای تثبیت شرایط فعلی وجود دارد؟

در کوردستان وجود دارد ولی در تهران وجود ندارد، حتی با وجود نیروهای ایدئولوژیک کە تنها در خیال باز بدست آوردن قدرت یا انتقام گیری هستند بعد از سقوط جمهوری اسلامی بە جای تثبیت شرایط و بنیاد حکمرانی نوین بە تثبیت قدرت خود و بنیاد دیکتاتوری بە شکل دیگری خواهند پرداخت ما این را از اینجا می دانیم کە بعضی از اپوزیسیون هم اکنون هم بە بعضی از درخواستهای دموکراتیک چنان واکنش غیر دموکراتیک دارند کە در ذهنیت و تفکر فرق آنچنانی با جمهوری اسلامی ندارند. ببینید این بزرگترین شانس جمهوری اسلامی است کە برخی از اپوزیسیون بە خود جمهوری اسلامی با شکل دیگری شبیە است. و ملتهای ساکن و مردم این را بە خوبی می بینند. ولی باید این را هم بگویم هر وضحی پیش بیاید از وضع امروزی بهتر خواهد بود چون با وجود جمهوری اسلامی هیچ گونە امیدی نیست در نبود جمهوری اسلامی هر احتمالی حتی اگر ضعیف باشد وجود دارد.

برای گذار از شرایط فعلی ایران و تشکیل دولت نوین نقش اپوزیسیون چ خواهد بود؟ آیا اپوزیسیون ایرانی در جهت شکل گیری یک نهاد گستردە با مقبولیت فراوان برای گذار از جمهوری اسلامی اقدامی کردەاند؟

نقش اپوزیسیون بسیار حیاتی است، اپوزیسیون باید از خیلی وقت پیش حول برنامە دموکراتیک کە درخواست ملتهای ساکن و خواستهای دموکراتیک همە طیفها اجماعی فکری درست بکند و این باعث وجود رهبری راهنما و هماهنگ کنندە مبارزە علیە جمهوری اسلامی بشود، ولی این اپوزیسیون از ایجاد این نقش شکست خوردە و بە نظر نمی رسد بتواند در این مسئلە هم موفق باشد. بعضی از اپوزیسیون بە جای کار برای مبارزە علیە جمهوری اسلامی و بنیاد حکومت نوین در تلاش هستند دیکتاتوری دیگری بە شکل دیگری درست کنند تصاحب قدرت برای آنها مهمتر از سرنگونی جمهوری اسلامی است. لازم بە ذکر است حزب دموکرات کوردستان ایران از همان ابتدای سر کار آمدن جمهوری اسلامی همە تلاش ممکن برای اتحاد و آلترناتیو سازی علیە جمهوری اسلامی کردە است. بعد از جنبش "ژن، ژیان، ئازادی،" هم با باز نگەداشتن درهای گفت وگو و پیشنهاد طرحهای دموکراتیک و تلاش ایجاد اجماع فکری برای ایجاد آلترناتیو انجام دادە ولی متاسفانە با وجود بعضی از اپوزیسیون این غیرممکن بە نظر می رسد چون آنچە حزب دموکرات تحت عنوان دمکراسی و عدم تمرکز و آزادی و حقوق ملتها برای ایران آیندە میخواهد و بەآن باور دارد برای بعضی از اپوزیسیون بە همان اندازە جمهوری اسلامی ناخوشایند است.

کدامیک از طیفهای سیاسی خارج ایران مخالف دموکراتیزەکردن ایران هستند؟ بەنظر شما لازمەی گذار از این طیفهای سیاسی مخالف چیست؟

برای تعیین و تشخیص دموکراتیک بودن طرف های مختلف اپوزیسیون راه بسیار آسانی وجود دارد، ببیند هر طیفی یا شخصی مخالف خواست و حقوق دموکراتیک ملتهای ساکن ایران و ملت کورد از جملە حق دموکراتیک تعیین سرنوشت خود باشد مخالف دموکراتیزە کردن ایران هم است، چون رد هر حق دموکراتیک بە نوعی بە دیکتاتوری بە شکل دیگری راه پیدا خواهد کرد، آنهای کە با حقوق ملتها مخالف هستند بعدها برای خود ملت فارس هم دیکتاتور و مشکل ساز خواهند شد. گذشتە این گفتە من را اثبات کردە و در آیندە هم این چنین خواهد بود. ببیند بە عنوان مثال آنهای کە امروز مخالف تدریس زبان مادری بە عنوان یکی از ابتدای ترین و دموکراتیک ترین حق ها هستند نمی توانند دموکراتیک باشند و پتانسیل بزرگی برای دیکتاتوری دیگری هستند. اگر ما این سوال را کە آیا شـما با حقوق ملتها یا حقوق ملت کورد موافق هستید؟ یا نە؟ از طرفها و شخصیت های مختلف اپوزیسیون بپرسیم جواب تعدادی بسیار اندکی کە بە تعداد انگشت های دست هم نمی رسد مثبت خواهد بود و از این تعداد هم در اولین فرصتی کە در تهران قدرت را بە دست گرفتن پشیمان خواهند شد و این واقعیت تلخ مقولە آلترناتیو جمهوری اسلامی است. و این نشان میدهد لازمە ایجاد شکل گیری آلترناتیو دموکراتیک و فعال آنچنان وجود ندارد. بدون تردید آنچە لازم بود برای گذار از این وضع از طرف ملت کورد و احزاب کورد و حزب دموکرات بە شکل احسن آن صورت گرفتە، اگر پاسخ مناسب مثبتی از طرف اپوزیسیون سراسری نگرفتە بە این معنی نیست کە جامعە کوردستان تا ابد صبر خواهد کرد، آنچە ما امروز در خیابانهای کوردستان بە واضحی می بینیم باور مردم بە پیروزی علیە جمهوری اسلامی و جنبش آزادیخواهی است کە برای حقهای خود واقف و آمادە است با قربانی و فداکاری برای احقاق حقوق خود مبارزە کند و خواهد کرد، تا آیندە روشن و مختلف از گذشتە برای خود بسازد.