تحولات اخیر در کردستان: ضرورتی تاریخی و هراس منطقه‌ای
اورارتو دلشین
کردستان، این سرزمین کهن و پر رمز و راز، امروز در مرکز تحولات مهمی قرار گرفته است که نه تنها آینده ملت کورد، بلکه معادلات منطقه‌ای را نیز تحت تأثیر قرار داده است. این تحولات، چه در ایران، چه در سوریه و چه در ترکیه، نشانه هایی از تغییرات بنیادین را نشان می‌دهند که با واکنش‌های مختلفی از سوی دولتهای منطقه‌ای و جهانی همراه بوده‌اند.
در کردستان ایران، پس از سالها سرکوب و انکار هویت کوردی، جنبشهای اجتماعی و فرهنگی جدیدی ظهور کرده‌اند. اعتراضات مردمی در سالهای اخیر، به ویژه پس از رویدادهایی چون قتل مهسا امینی، نشان داده است که خواسته‌های مردم کورد برای آزادی، عدالت، و حق تعیین سرنوشت همچنان زنده و پویاست. این اعتراضات، با وجود سرکوب شدید، نه تنها خاموش نشده، بلکه به نمادی از مقاومت تبدیل شده‌اند.
در بخش دیگر این سرزمین، کوردستان سوریه (روژآوا) به عنوان الگویی از خودمدیریتی دموکراتیک شناخته می‌شود. تجربه اداره محلی در این منطقه، که بر پایه برابری جنسیتی، تنوع قومی و دموکراسی مستقیم بنا شده، توجه بسیاری از تحلیلگران و سیاستمداران را به خود جلب کرده است. با وجود حملات مکرر ترکیه و فشارهای بین‌المللی، مردم روژآوا به دفاع از دستاوردهای خود ادامه می‌دهند. این مدل حکمرانی، نه تنها الهام‌بخش سایر مناطق کوردستان، بلکه تهدیدی برای دولتهای مرکزی سرکوبگر منطقه است.
رجب طیب اردوغان، رئیس‌جمهور ترکیه، یکی از کسانی است که به شدت از تحولات کوردستان هراس دارد. سیاستهای سرکوبگرانه او علیه کوردها، از حملات نظامی به روژآوا گرفته تا بازداشتهای گسترده فعالان سیاسی و فرهنگی در ترکیه، نشان‌دهنده نگرانی شدید او از گسترش ایده خودمختاری و استقلال کوردهاست. اردوغان می‌داند که ادامه این تحولات می‌تواند وضعیت داخلی ترکیه را به شدت بی‌ثبات کند، به‌ویژه که کوردها بزرگ‌ترین اقلیت ملیتی این کشور را تشکیل می‌دهند.
تحولات اخیر در کردستان، فراتر از یک جنبش قومی است. این تغییرات، بازتابی از خواسته‌های دیرینه یک ملت برای آزادی و عدالت است که اکنون با ضرورتهای سیاسی و اجتماعی منطقه نیز همسو شده است. کوردستان می‌تواند به عنوان یک نقطه عطف در ثبات و توسعه منطقه عمل کند، مشروط بر اینکه بازیگران منطقه‌ای و بین‌المللی به جای سرکوب، با حقوق ملت کورد همسو شوند.
جهان نمی‌تواند نسبت به تحولات کوردستان بی‌تفاوت باشد. حمایت از حقوق ملت کورد، نه تنها یک وظیفه اخلاقی است، بلکه به سود صلح و ثبات جهانی نیز خواهد بود. قدرتهای جهانی باید به جای چشم‌پوشی از ظلم و سرکوب، از خواسته‌های مشروع ملت کورد حمایت کنند.
ملت کورد، با تکیه بر اراده و مقاومت خود، نشان داده‌اند که مسیر آزادی و استقلال، هرچند پر پیچ و خم، اما غیرقابل توقف است. در عین حال، به مخالفان حقوق ملت کورد نیز باید یادآور شد که انکار این حقوق، تنها به تداوم بی‌ثباتی و بحران در منطقه منجر خواهد شد.
کردستان، امروز بیش از هر زمان دیگری در آستانه یک تحول بزرگ قرار دارد. این تغییرات، نه تنها یک ضرورت تاریخی، بلکه پاسخی به دهه‌ها انکار و سرکوب است. خواسته ملت کورد برای آزادی، حق تعیین سرنوشت و زندگی در صلح و امنیت، چیزی نیست که بتوان آن را انکار یا سرکوب کرد.
