بیانیە بمناسبت هشتادمین سالروز تأسیس حزب دموکرات کوردستان ایران

مردم دموکرات‌پرور کوردستان ایران!

فرزندان ملت کورد در کلیەی بخشهای کوردستان!

آزادیخواهان مبارز ایران!

دوستان حزب دموکرات و ملت کورد در سراسر جهان!

٢٥ مرداد ١٤٠٤ خورشیدی (١٦ اوت ٢٠٢٥)، هشتاد سال از تأسیس حزب دموکرات کوردستان می‌گذرد و این حزب بە هشتاد و یکمین سال فعالیت خود پای می‌گذارد. در این مناسبت ویژە و پرشکوە بە روان پاک مؤسسین حزب و درصدر همە پیشوا قاضی محمد و نیز هزاران شهید هشت دهە مبارزەی حزب دموکرات و پیشاپیش کاروان آنان، رئیس جمهور کوردستان و دو دبیرکل حزب، د.قاسملو و د.شرفکندی درود می‌فرستیم.

هشتاد سال پیش، حزب ما در ادامەی سە سال فعالیت مخفی جمعیت ژ- کاف (جمعیت تجدید حیات کورد) و در قوارە و شاکلەی همان سازمان اما با یک جهانبینی نوین پایەگذاری شد. این حزب در نخستین سال فعالیت خود با بهرە گرفتن از اوضاع داخلی و منطقەای وقت، جمهوری کوردستان را تأسیس نمود. هرچند عمر این جمهوری کمتر از یک سال بود، اما دستاوردها و نیز تأثیرات آن، جنبەی کوردستانی و در عین حال جاودانەای را در جنبش ملت کورد بخود گرفت، بدین مفهوم کە در روند تاریخ پس از جمهوری نیز تداوم داشتە و رشد یافتەاند.

فعالیت این حزب پس از جمهوری کوردستان نیز علیە دیکتاتوری رژیم پهلوی تا سرنگونی رژیم پادشاهی بە شیوەهای گوناگون ادامە داشتە است. مبارزان این حزب در ردیف نامدارترین، با سابقەترین و مقاوم‌ترین زندانیان سیاسی دوران حاکمیت محمدرضاشاە قرار داشتند. بزرگترین قیام مسلحانەی دوران زمامداری آخرین شاە ایران، در کوردستان در سالهای ١٣٤٦-١٣٤٧ خورشیدی (١٩٦٧-١٩٦٨) بوقوع پیوست کە مبارزان حزب دموکرات کوردستان آنرا بەراە انداختند و تبعات و هزینەی آن را نیز با جان خود پرداخت کردند.

مردم کوردستان با این امید فعالانە در انقلاب سراسری سال ١٣٥٧ خلقهای ایران شرکت کردند کە دمکراسی و آزادی جایگزین استبداد و دیکتاتوری شود و خلق کورد و دیگر خلقهای ایران دیگر با ستم و تبعیض ملی مواجە نباشند، اما رژیم جدید در قبال مسألەی کثیرالملە بودن ایران و حقوق ملی آنها، همان سیاست رژیم پیشین، یعنی انکار این موضوع و ستم و جنگ و سرکوب را در پیش گرفت. حزب دموکرات کوردستان ایران بە تمامی شیوەهای مسالمت‌آمیز نظیر مذاکرە با تهران، شرکت در انتخابات و رساندن پیامهای مردم کوردستان بە شیوەی مسالمت‌جویانە توسل جست، لیکن خمینی، بنیانگذار جمهوری اسلامی ایران، علیە مردم کوردستان اعلان جنگ نمود. حزب ما و بطور کلی مردم کوردستان در رفراندوم جمهوری اسلامی شرکت نکردند و بە رژیمی کە حقوق اساسی آنها و مردم ایران را بەرسمیت نشناختە بود، مشروعیت ندادند؛ حزب دموکرات فریب شعارهای ضد آمریکایی خمینی را نخورد؛ تحمیل حجاب اجباری بە زنان ایران و سلب دستاوردهای پیشین آنها، حملە بە سفارت آمریکا در تهران و بە گروگان گرفتن دیپلماتهای آن از سوی این رژیم، سرکوب روزنامەها و احزاب و سازمانهای سیاسی، بە تعطیلی کشاندن دانشگاهها و بەراە انداختن باصطلاح انقلاب فرهنگی را محکوم کرد و رأی دادن بە قانون اساسی این رژیم کە متحجرانە و ضد آزادی و حقوق اساسی خلقهای ایران بود را بایکوت کرد.

حزب دموکرات کوردستان ایران در مواجهە با جنگ تحمیلی رژیم اسلامی ایران بر مردم کوردستان تنها نبود، سازمانهای سیاسی دیگری نیز در کوردستان با توجە بە نیرو و توان خود در این جنگ شرکت داشتند، اما سنگینی این جنگ در وهلەی نخست بر دوش حزب دموکرات و دهها  نیروی پیشمرگ این حزب در سراسر کوردستان بود. حزب ما همزمان دو مسئولیت سنگین دیگر را نیز برعهدە داشت. از سویی بە مدت چند سال وظیفەی ادارەی اکثر مناطق آزاد کوردستان را برعهدە داشت کە با همکاری بی دریغ مردم کوردستان و علیرغم محاصرەی همەجانبەای کە رژیم بر این مناطق اعمال کردە بود، در ادارەی آنها موفق بود. در سوی دیگر در خارج از کشور تلاشهای ارزشمندی را برای رساندن صدای مردم کوردستان بە گوش افکار عمومی و جلب حمایت مجامع و محافل بشردوست و احزاب و شخصیتهای ترقیخواە کشورهای غربی بسوی مبارزەی مردم کوردستان بە پیش برد.

حزب دموکرات کوردستان ایران در تاریخ هشتاد سالەی خود شیوەهای مبارزاتی گوناگونی را در پیش گرفتە و فراز و نشیبهای بسیاری را تجربە کردە است. چندین بار شاهد عدم موفقیت و خیزش دوبارەی خویش بودەاست. سە تن از نفرات اول رهبری این حزب و دهها عضو رهبری، صدها کادر و رهبر میدانی و فرماندەی شایستە، حدود پنج هزار پیشمرگ و عضو آن در سنگر دفاع از آرمانها و مبارزە برای احقاق حقوق ملی خلق کورد توسط رژیمهای حاکم بر ایران بە شهادت رسیدەاند. پایبندی این حزب بە پرنسیپهای ملی، انقلابی، دموکراتیک و انساندوستانە و مبارزەی مداوم و مملو از قربانی، این حزب را در سطح کوردستان، ایران و جهان بە یک نیروی سیاسی شناختە شدە و مورد احترام تبدیل ساختە است.

بدیهی است در طول تاریخ حزب ما اگر صفحات پرفروغ و دستاوردهای افتخارآمیز بسیاری بە چشم می‌خورند، اما پدیدەها و رویدادها زیانبار و ناخواستەای هم وجود داشتەاند. بەعنوان نمونە در برخی مقاطع حزب دموکرات برخلاف خواست خود با احزاب و سازمانهای دیگر کوردستان درگیر برخورد مسلحانە شدە است؛ در درون حزب نیز چندین بار انشقاق رخ دادە است کە در پرتو اینگونە رویدادها زیانهای بسیاری هم بە حزب دموکرات و هم بە جنبش انقلابی کوردستان وارد آمدە کە ضمن ابراز تأسف در خصوص وقوع اینگونە رخدادها و پدیدەهای ناخواستە در تاریخ حزبمان، می‌کوشیم از آنها درس گرفتە و مانع تکرار آنها شویم.

واقعیتی است تلخ کە پس از هشتاد سال فعالیت و قربانی دادن، علیرغم مشروع بودن آرمانها و برحق بودن مبارزەیمان، هنوز بە هدف نهایی خود کە عبارتست از رهایی ملت کورد در ایران از یوغ فرودستی و بی‌‌حقوقی دست نیافتەایم. در تمام این تاریخ هشتاد سالە، حزب ما هیچگاە از سوی رژیمهای ایران، اجازەی فعالیت سیاسی قانونی نداشتە است، رهبری و کادرها و اعضای این حزب، غیر از مقاطعی چند، هموارە ناچار بودەاند بە شیوەی مخفیانە در داخل شهرها و روستاهای کشور فعالیت داشتە، یا در کوهها و در تبعید و بە شیوەی غیرمعمول، تحت آتشباری توپخانە و حملەی هوایی و یورش نظامی و توطئەهای تروریستی بە فعالیت خود ادامە دهند. علیرغم تمامی ضرباتی کە متحمل گشتە و قربانیان فراوانی کە بە آن تحمیل گشتە، توانستە است سرفرازانە در میدان مبارزە باقی بماند؛ از آرمانهای ملی و پرنسیپهای بنیادین خویش عدول نکردە است، استقلال تصمیم گیری خود را حفظ نمودە است، در هیچ شرایطی برخلاف مصالح جنبش کورد در دیگر بخشهای کوردستان عمل نکردە و مرتکب چنان اشتباە و انحراف سیاسی نگشتە کە شرمندەی تاریخ خود و ملتش باشد.

با افتخار اعلام می‌داریم کە مردم کوردستان تحت هر شرایطی حمایت خود را از این حزب ادامە دادەاند و اجازە ندادەاند کە راە رهبران شهید بی‌رهرو و سنگر مبارزانش در هیچ مقطع و دورانی خالی بماند. این واقعیتی است کە ثابت می‌کند آرمانهای این حزب و برنامەها و سیاستهایش برگرفتە از خواستها و مطالبات مردم کوردستان هستند. حزب دموکرات کوردستان ایران دیرسالی است کە از یک سازمان سیاسی ویژەی چند قشر و بخش مردم، یا ویژەی بخشی از کوردستان ایران فراتر رفتە و در سطح کوردستان ایران بە یک جنبش ملی و آزادیخواهانەی فراگیر و سراسری تبدیل شدە است. این امر نیز واقعیتی است کە در سالهای اخیر بسیاری اوقات و بە شیوەی گوناگون، تنها بەعنوان نمونە در روند "خیزش ژن، ژیان، ئازادی" (زن، زندگی، آزادی) و در نوروز میلیونی با شکوە امسال، آشکارا خود را نشان دادە است. این اعتماد بزرگ مردم کوردستان بە حزب خویش اگر از سویی برای فرزندان این حزب مایەی مباهات است، از سوی دیگر وظیفە و مسئولیت مهمی را در آغاز دهەی جدیدی از فعالیت، آنهم در شرایط ویژەی امروز منطقە و ایران بردوش حزب می‌نهد. بەعنوان رهبری فعلی حزب دموکرات کوردستان ایران، در مقابل این اعتماد مردم کوردستان سر تعظیم فرود می‌آوریم و مؤظف و مکلف هستیم کە این محبت و اعتماد را حفظ کردە و قوت بخشیم.

دوستان! دلسوزان و پشتیبانان حزب دموکرات کوردستان ایران!

در شرایطی هشتادمین یادروز تأسیس حزب خود را گرامی می‌داریم کە روی هم رفتە تحولات مثبتی بە سود مسألەی کورد در منطقە در جریان است. دولت ترکیە، پس از حدود یک سدە انکار وجود بخش بزرگی از کوردستان و ملت کورد در این کشور و محروم کردن آن از ابتدایی‌ترین حقوق خویش، بە ناچار راە اعتراف بە وجود کورد را در پیش گرفتە و رهبری سیاسی جنبش کورد در این بخش از کوردستان نیز عملا آمادگی خود را جهت حل مسالمت‌آمیز مسألەی کورد در این کشور اعلام داشتە است. در سوریە خودمدیریتی کوردهای این کشور، علیرغم تغییر رژیم سیاسی کشور و تلاش حاکمیت جدید در راستای نابودی قوارەی سیاسی کوردها، توانستە است بر حفظ و حراست از دستاوردهای خویش تأکید ورزیدە و پشتگرم بە حمایت سیاسی چند کشور غربی، جایگاە خود را حفظ کردە و وعدەی قانونی کردن حقوق ملت کورد در سوریە را بدست آورد. در عراق و اقلیم کوردستان، انتظار می‌رود با تضعیف رژیم ایران و کاهش دخالتهای آن در کشورهای منطقە، شرایط بهتری برای حکومت اقلیم کوردستان بویژە در خصوص حل و فصل مشکلاتش با بغداد ایجاد شود.

در کوردستان ایران نیز علیرغم آنکە حزب ما و دیگر سازمانهای سیاسی حتی در خارج از مرزها از فشار سیاسی، حملات پهبادی و توطئەهای تروریستی رژیم ایران در امان نیستند، در نتیجەی درک سیاسی روزافزون مردم کوردستان و احزاب سیاسی آنها، مبارزە علیە دیکتاتوری جمهوری اسلامی و دفاع ملتمان از هویت ملی خویش، گامهای بزرگی بە جلو برداشتەاند. جنبش مدنی و جامعەی مدنی با هم و تلاش کنشگران مدنی، علیرغم تمامی موانع و محدودیتها، رشد چشمگیری داشتە و بە بال دیگری از جنبش ملی و آزادیخواهانەی کوردستان تبدیل شدەاند. همگامی این دو جنبش موجب آن گشتە کە کوردستان همانگونە کە در "خیزش ژن، ژیان، ئازادی" بە اثبات رساند همچنان پیشاهنگ و پیشرو ضدیت با دیکتاتوری و ارتجاع در سطح ایران باشد. حزب دموکرات کوردستان ایران کە هموارە حامی و مشوق مبارزەی مدنی و تودەای مردم کوردستان بودە است، بە هشیاری سیاسی و ملی و مبارزەی مدنی مردم کوردستان ایران افتخار می‌کند، هماهنگی و همبستگی با آنان را سرمایەی بزرگی برای رسیدن ملتمان بە آرمان دیرینەی رهایی از فرودستی و نقض حقوقش در ایران می‌داند.

در حال حاضر ایران در مقطع حساسی از تاریخ خود بسرمی‌برد. رژیم ایران پس از دهها سال حکمرانی با اتکاء بە سرکوب خونین و تاراج ثروت و سامان مردم ایران و محروم کردن هم‌میهنان از ابتدایی‌ترین حقوق و آزادیهایشان، غیر از آنکە مردم و کشور ایران را با بزرگترین بحرانهای اقتصادی، اجتماعی و زیست‌محیطی مواجە کردە، خود نیز رفتە رفتە پیامدهای سیاست آشوبگرانە، تروریستی و میلیتاریستی خود را مشاهدە می‌کند. علیرغم آنکە چندین تریلیون دلار از ثروت و سامان مردم ایران را در پروژەی هستەای خود، در تولید گونەهای مختلف پهپاد و موشک و در تجهیز گروههای نیابتی خود در کشورهای منطقە صرف کردە تا آنها را بە جنگ با اسرائیل و آمریکا بکشاند، اما پس از هفت اکتبر ٢٠٢٣، تمامی این پروژەها با شکست مواجە شدند؛ رژیم سوریەی هم‌پیمان و حلقە بگوشش سرنگون شد، در خردادماە (ژوئن) سال جاری نیز مهمترین تأسیسات اتمی و موشکی و بلندپایەترین فرماندهان سپاە پاسداران و متخصصین اتمی‌اش در یک جنگ ١٢ روزە، هدف حملەی اسرائیل قرار گرفتە و از میان رفتند. آمریکا نیز در نهایت وارد جنگ شد و مهمترین سایتهای اتمی رژیم ایران را بمباران کرد.

پس از این ضربات اسرائیل و آمریکا، ریزش پایە و اساس رژیم و ضعف و درماندگی رژیم در دفاع از خویش، خود را کاملا نشان دادە است. این رژیم در حالی جنگ دیگری را برای کشور و مردم ایران بە ارمغان آوردە است کە نتوانستە کوچکترین اقدامی در جهت حراست از جان هموطنان بعمل آورد؛ بدون آنکە بحرانهای پیشین زندگی مردم را حل و فصل نماید، دهها مشکل و بحران دیگر را در نتیجەی این جنگ جدید بر آنها تحمیل کردە است. بدیهی است کە جنگ این رژیم با اسرائیل و آمریکا و درگیریهایش با کشورهای غربی پایان نیافتە است. این رژیم چە بە لجاجت ادامە دادە و بر سیاستهای تاکنونی‌اش پافشاری نماید و چە بە تصمیمات آمریکا و اروپا گردن نهد، در هر دو حالت وارد مقطع سرنوشت سازی از حیات خود گشتە کە نتیجەی آن فروپاشی کامل پایەهای حاکمیتش، مواجهە با قیام مردم و رفتن بسوی پرتگاە و نابودی است.

حزب دموکرات کوردستان ایران بر این باور است کە مخالفان رژیم ایران و بویژە سازمانهای سیاسی و جامعەی مدنی کوردستان ایران، باید با اتحاد و آمادگی بە استقبال این مقطع بروند. در این میان اتحاد حزب و دیگر سازمانهای کوردستان ایران و توافق آنان برسر نکات مشترک و آغاز همکاری عملی را وظیفەای مبرم می‌داند، حزب ما بر یک سیستم جمهوری، دموکراتیک و فدرال برای ایران آیندە کە تنوعات ملی، زبانی و مذهبی مردم ایران و حقوق اساسی هموطنان را بەرسمیت بشناسد، مجددا تأکید می‌ورزد. ما معتقد هستیم کە همکاری و همگامی احزاب و سازمانهای کوردستان در چارچوب یک هم‌پیمانی کوردستانی، هم‌ امنیت و آرامش کوردستان در دوران پس از سرنگونی رژیم را تضمین می‌نماید، هم تأثیرات مثبتی بر توافق با جریانات ایرانی برجای خواهد گذارد و جایگاە کوردستان و مسألەی مشروع و دیرینەاش را در ساختار و برنامە و موضع آلترناتیو این رژیم ارتقاء می‌بخشد.

شیفتگان، دلسوزان، پشتیبانان و دوستان حزب دموکرات کوردستان ایران!

در عین حال کە بمناسبت هشادمین سالروز تأسیس حزب دموکرات کوردستان ایران بە شما، مردم دموکرات پرور کوردستان و کلیەی اعضای حزبمان تبریک و تهنیت می‌گوییم، با تقدیر و حق‌شناسی بە فداکاری و مبارزەی فعالین حزب دموکرات در مقاطع و دورانهای مختلف می‌نگریم و در مقابل تلاش و فداکاری و تعهدشان نسبت بە این حزب و ملتمان، سر تعظیم فرود می‌آوریم. ما دلگرم بە حمایت مردم کوردستان، امیدوار بە همبستگی نیروها و جریانات آزادیخواە کوردستان و ایران، خوشبین بە روند رویدادها و تحولات مربوط بە ایران و منطقە، افقهای پیش‌روی آیندەیمان را روشن می‌بینیم و با امید بسیار و اعتقادی راسخ بە سال جدید و دهەی نوینی از فعالیت حزب پر افتخار دموکرات کوردستان ایران پا می‌نهیم.

خطاب بە خلقهای ایران و اپوزیسیون جمهوری اسلامی نیز مجددا بر این نکتە تأکید می‌ورزیم کە حزب دموکرات کوردستان ایران ایجاد یک نظام سیاسی جمهوری، دموکراتیک و فدرال کە در آن مسألەی ملی در ایران حل و فصل شدە باشد را آلترناتیوی مناسب برای آیندەی این کشور دانستە و همزمان خود را نسبت بە پرنسیپها و مبانی مصوبەی حزب در رابطە با ضرورت اتحاد با نیروهای سیاسی مخالف رژیم پایبند می‌دانیم.

حزب دموکرات کوردستان ایران

کمیتەی مرکزی

مرداد ١٤٠٤ خورشیدی

اوت ٢٠٢٥ میلادی