بیانیەی هیات اجرایی در رابطە با بە مناسبت سومین سالگرد جنبش ژینا (زن، زندگی، آزادی)

سه سال پیش، در روزهای پایانی شهریور ماه ١٤٠١ خورشیدی، قتل حکومەتی دختری جوان از کوردستان (ژینا امینی، اهل شهر سقز) توسط سرکوبگران رژیم جمهوری اسلامی ایران در تهران، به جرقه‌ای برای آغاز جنبشی گسترده از اعتراضات تبدیل شد که فراگیر شدن آن توجه جامعه بین‌المللی و دولت‌ها را به خود جلب کرد.

این جنبش که در تاریخ ٢٦ شهریور ماه در آرامستان "آیچی" سقز، همزمان با خاکسپاری پیکر ژینا و با حضور هزاران نفر از مردم کوردستان آغاز شد، با سر دادن شعار "زن، زندگی، آزادی"، پیامی پرمحتوا و معنادار را از کوردستان به ایران و سراسر جهان مخابره کرد. جنبشی که با هدف قرار دادن تمامیت رژیم جمهوری اسلامی ایران، به سرعت توانست در سطحی گسترده و با مشارکت نزدیک به تمامی اقشار جامعه کوردستان؛ دختران و زنان، بازاریان و کسبه، جوانان و دانشجویان، روحانیون میهن‌دوست و دانش‌آموزان و... مرزهای کشور را درنوردیده و سر از خیابان‌های اروپا و محافل بین‌المللی درآورد.

با وجود اینکه خاستگاه و محل آغاز جنبش و شعارهای آن کوردستان بود و اولین فراخوان‌های اعتصاب و تظاهرات به درخواست مرکز همکاری احزاب کوردستان ایران انجام شد، اما حمایت مردم شهرهای مختلف ایران از جنبش ژینا و کوردستان و همچنین حضور عملی آنها با شعار "کوردستان، چشم و چراغ ایران" هم به جنبش شور و هیجانی خاص بخشید و هم چالش‌های بیشتری را متوجه جمهوری اسلامی کرد. همچنین، توجه جامعه جهانی نیز بیشتر به آن جلب شد. در مقابل، جمهوری اسلامی، همانند ذات و رفتار همیشگی خود، به جای خودبازنگری و احترام به اراده مردم و خواسته‌های مشروع آنها که همان آزادی و تامین حقوق دموکراتیکشان است، به صورت سیستماتیک و با نهایت وحشی‌گری به معترضان حمله کرد. در نتیجه حملات سرکوبگرانه نیروهای رژیم، صدها نفر شهید، هزاران نفر زخمی و بنابر اعتراف مسئولان و مراکز رسمی رژیم، ده‌ها هزار نفر نیز بازداشت و راهی زندان شدند که علاوه بر اعدام ده‌ها نفر از آنها که همچنان ادامه دارد، هزاران زندانی دیگر نیز به ناحق به مجازات‌های سنگین و ظالمانه محکوم شدند.

جنبش ژینا، علاوه بر اثبات پیشگامی کوردستان در مبارزه علیه دیکتاتوری رژیم جمهوری اسلامی و ایستادگی در برابر گروگان گرفته شدن حقوق و آزادی‌های ملی مردم کوردستان توسط این رژیم، نتیجه انباشت خشم و انزجار تمامی مردم و ملت‌های ایران بود که بیش از چهار دهه است، خواسته‌ها و مطالبات سیاسی‌شان توسط حکومت خودکامه و مرکزگرای ایران به وحشیانه‌ترین شکل ممکن پاسخ داده و سرکوب می‌شود. جنبش زن، زندگی، آزادی که پس از انقلاب ۱۳۵۷ خورشیدی، گسترده‌ترین و مردمی‌ترین جنبش حق‌طلبانه ملت‌های ایران به شمار می‌رود و زنان و جوانان نقشی اساسی و اصلی در آن ایفا کردند و نزدیک به دو ماه به طول انجامید، نقطه عطفی ویژه در روند جنبش‌های اجتماعی بود که همانطور که اشاره شد، بیشترین توجه محافل بین‌المللی را نیز به خود جلب کرد.

در جنبش ژینا، جامعه کوردستان و جنبش سیاسی آن محور و کانون توجهات بودند. به همین دلیل در اتاق‌های سیاه تصمیم‌گیری و توطئه‌چینی جمهوری اسلامی ایران تصمیم گرفته شد که مردم کوردستان و احزاب و گروه‌های سیاسی آن هدف قرار گیرند و همزمان با حمله نیروهای سرکوبگر به انقلابیون در خیابان‌های کوردستان، در ۶ مهر ماه ١٤٠١، سپاه پاسداران رژیم با حمله موشکی به پایگاه‌ها و مقرهای احزاب کوردستان ایران در عمق خاک اقلیم کوردستان، ده‌ها کادر و پیشمرگ و حتی زن و کودک را به شهادت رساند.

هدف جمهوری اسلامی ایران از این حملات که بعدها در دو موج دیگر در آبان ماه نیز تکرار شد، انحراف افکار عمومی مردم ایران و تضعیف احزاب در ارتباط با جنبش بود. اما آنچه بعدها در حمایت سایر ملت‌های ایران از مردم کوردستان و واکنش احزاب از داخل کشور روی داد، نشان داد که رژیم نه تنها شکست خورده، بلکه اتحاد بین ملت‌های ایران و جایگاه و نفوذ احزاب کوردستان ایران -بەویژه حزب دموکرات کوردستان ایران- در میان مردم چقدر مستحکم و ریشه‌دار است.

طبیعت و ویژگی‌های امروزی و دموکراتیک جنبش زن، زندگی، آزادی و پیام‌ها و شعارهای بەروز این جنبش که عامل اصلی جلب افکار عمومی جهانی بودند، فرصتی تاریخی را برای جنبش حق‌طلبانه ملت‌های ایران در سطح بین‌المللی فراهم آورد. جدای از خیابان‌های کشورهای اروپایی که کوردهای دیاسپورا و ایرانیان و گروه‌های اپوزیسیون رژیم جمهوری اسلامی به مدت چندین ماه آنها را به صحنه حمایت از مردم داخل کشور و رساندن صدا و پیام جنبش به مردم جهان آزاد و محکومیت سرکوبگری‌های رژیم تبدیل کرده بودند، درها و کریدورهای مختلف جلسات دولتی و بین‌المللی برای شنیدن صدا و پیام‌های جنبش ژینا گشوده شده بود.

اکنون که سومین سالگرد آغاز جنبش ژینا را گرامی می‌داریم و از فرصت‌های پیش روی جنبش ژینا و جنبش ده‌ها ساله ملت‌های ایران علیه جمهوری اسلامی ایران سخن می‌گوییم، عدم یکپارچگی میان نیروها و گروه‌های اپوزیسیون و نبود یک آلترناتیو قدرتمند که می‌توانست و بتواند برای ایجاد حکومتی مردمی و دموکراتیک جایگزین باشد، یک کاستی اساسی و محسوس است. در این راستا، حزب دموکرات کوردستان ایران، ضمن اذعان به این نکته کلیدی در ضعف‌های جنبش و جبهه اپوزیسیون در مورد نبود آلترناتیو و از دست دادن فرصت‌ها، مسئولانه در جهت دفاع از ماهیت جنبش ژینا و ایستادگی در برابر انحراف اهداف آن توسط یک ذهنیت انحصارطلب، موضع گرفت و صریحا با مردم کوردستان و سایر ملت‌های ایران درباره خطرات جریانات تمامیت‌خواه برای اهداف جنبش سخن گفت.

هرچند جنبش ژینا به دلیل سیاست‌های سرکوبگرانه رژیم و مجموعه‌ای از عوامل عینی و ذاتی که به آنها اشاره شد، نتوانست به هدف اصلی و نهایی خود -که براندازی جمهوری اسلامی ایران و برقراری یک حکومت دموکراتیک مردمی بود- دست یابد، اما علاوه بر ظهور بەعنوان یک نقطه عطف تاریخی، جنبش حق‌طلبانه مردم و ملت‌های ایران را چند گام به جلو برد و حکومت خودکامه و مرکزگرای ایران را دچار سردرگمی در مشروعیت خود کرد.

جمهوری اسلامی ایران از زمان جنبش ژینا تاکنون نه تنها نتوانسته زخم گسترش شکاف و فاصله خود را با مردم التیام بخشد، بلکه این فاصله روز به روز گسترده‌تر و عمیق‌تر می‌شود. بنابراین، جنبش ژینا و اهداف آن در ذهن تمامی مردم و ملت‌های کشور زنده مانده و در بستر و فرصت مناسب دوباره سربرخواهد آورد.

رژیم جمهوری اسلامی ایران که پس از حوادث ۷ اکتبر ۲۰۲۳ و جنگ دوازده روزه با اسرائیل، از نظر قدرت و جایگاه منطقه‌ای، مشروعیت داخلی، ماهیت ایدئولوژیکی، گفتمان و روایت دچار فروپاشی و تهی شدن شده است، ترس اصلی آن پیامدهای جنبش ژینا و سربرآوردن دوباره اعتراضات مردمی است که این بار رهایی از آن سخت و دشوار خواهد بود.

با بازنگری در نقاط قوت و ضعف جنبش ژینا، بر احزاب و گروه‌های سیاسی کوردستان ایران است که ضمن حفظ دستاوردها و پیروی و حمایت از شیوه‌های مبارزه‌ای فراگیر و مردمی و معاصر، شجاعانه به اشتباهات و کاستی‌ها بپردازند و از از دست دادن فرصت‌ها جلوگیری کنند.

حزب دموکرات کوردستان ایران که در روند جنبش ژینا و همچنین پس از آن تلاش کرد تا فرصت‌ها و تهدیدهای پیش روی جنبش را شناسایی کند و در برابر هرگونه انحصارطلبی و تهدید علیه کوردستان و جنبش مشروع آن ایستاد، بر این باور است که ایجاد یکپارچگی میان نیروهای کوردستانی با یکدیگر و سپس با جبهه اپوزیسیون رژیم در داخل و خارج از کشور است که می‌تواند اهداف جنبش کورد و سایر ملت‌های ایران را تامین کند.

در سومین سالگرد این جنبش، ضمن بزرگداشت و گرامی‌داشت یاد و خاطره تمامی شهدای جنبش ژینا، درود می‌فرستیم به خانواده‌های سرافراز شهدای این جنبش که تاکنون نیز با بهانه‌ها و دلایل مختلف در برابر سیاست‌های رژیم ایستاده و با یادآوری شهدا، جنبش زن، زندگی، آزادی را در ذهن و خاطره‌ها زنده نگه داشته‌اند.

حزب دموکرات کوردستان ایران
مرکز اجرایی

٢٥ شهریور ١٤٠٤