
اورارتو دلشین
مقدمه
کوردها مردمی با تاریخی کهن، فرهنگی غنی و هویتی متمایز هستند، که در طول قرنها همواره تحت فشارها و تقسیمات قدرتهای خارجی قرار گرفتهاند. بخشهای تاریخی کوردستان از سوی کشورها و حکومتهای مختلف تصرف و تقسیم شده و این مسئله باعث شده تا ملت کورد همواره در تلاش برای حفظ هویت و فرهنگ خود باشد. هویت ملی کورد تنها به زبان و نمادها محدود نمیشود، بلکه شامل تاریخ، ارزشها، مقاومت و آرمانهای سیاسی ماست. حفظ این هویت نەتنها یک ضرورت فرهنگی است، بلکه یک وظیفه تاریخی برای نسل امروز است تا میراث گذشتگان را به نسلهای بعد منتقل کند و امید به آیندهای متحد و آزاد برای کوردستان بزرگ را زنده نگه دارد.
در طول تاریخ، کوردها بارها ثابت کردهاند که اگرچه مرزهای سیاسی آنها را از هم جدا کرده، اما روح و وجدان جمعیشان هیچگاه شکسته نشده است. ازهەولیرتا آمد”دیاربکر”، ازمهاباد تا قامشلو، یک رشته ناپیدا اما قدرتمند ملت کورد را به هم پیوند میدهد؛ رشتهای از زبان، خون، موسیقی و آرمان مشترت. این پیوند ریشه در قرنها مقاومت دارد، در قصههای شبانه، در اشعار و ترانهها، و در هر سنگر و قلهای که نام آزادی بر آن نوشته شده است.
در شرایط کنونی، با توجه به فشارهای فرهنگی و سیاسی و تلاش برخی از قدرتها برای کمرنگ کردن هویت کورد، ضرورت توجه به آموزش، رسانهها و فعالیتهای اجتماعی بیش از پیش حس میشود. رسانهها و نوشتارهای علمی، فرهنگی و سیاسی، ابزارهایی حیاتی برای اطلاعرسانی، تقویت اتحاد و حفظ نمادها و زبان ملی هستند. نسل جوان، بهویژه در حوزههای دانشگاهی و فعالیتهای اجتماعی، نقش اصلی را در این مسیر ایفا میکند. از طریق انتشار مقالات، برگزاری همایشها، فعالیت در شبکههای اجتماعی و رسانههای دیجیتال، نسل جدید کورد توانسته است نەتنها هویت ملی را حفظ کند بلکه آن را در سطح منطقهای و بینالمللی معرفی نماید.
با این حال، هویت ملی تنها در کلمات خلاصه نمیشود؛ بلکه درعمل، در پایداری و در ایستادگی معنا پیدا میکند. کوردها آموختهاند که حتی اگر نام کوردستان از نقشههای رسمی حذف شود، در قلبها و ذهنهایشان زنده بماند. این هویت زنده است چون بر پایهی رنج و مقاومت ساخته شده، نه بر اساس مرزهای مصنوعی و قراردادهای تحمیلی. هر کودک کوردی که زبان مادریاش را بیاموزد، هر زنی که لباس کوردی بپوشد و هر هنرمندی که صدای ملت خود را به گوش جهان برساند، در واقع سنگی بر بنای کوردستان بزرگ میگذارد.
کوردستان بزرگ یک مفهوم جغرافیایی صرف نیست، بلکه اندیشهای فرهنگی و تاریخی است؛ اندیشهای که از دل درد و مبارزه زاده شده و در خون و خاطرهی نسلها تداوم یافته است. مقدمهی این مقاله تلاشی است برای بازخوانی همین اندیشه و نشان دادن اینکه چگونه زبان و هویت کوردی، مقاومت فرهنگی، اتحاد سیاسی، موفقیتهای ورزشی و استقلال اقتصادی، چهار ستون استوار موجودیت ملت کورد را تشکیل میدهند.
نقش جوانان و رسانهها در تقویت اتحاد کوردها
نسل جوان کورد امروز بهعنوان موتور حرکت و تغییر در جامعه، نقشی کلیدی در حفظ هویت ملی و تقویت اتحاد کوردها ایفا میکند. این نسل با بهرهگیری از شبکههای اجتماعی، رسانههای دیجیتال و ابزارهای نوین ارتباطی، توانسته است پیامها و ارزشهای فرهنگی، سیاسی و تاریخی را به گسترهای وسیع منتقل کند. جوانان کورد نەتنها از طریق فعالیتهای آنلاین، بلکه با حضور میدانی در اجتماعات، انجمنها و پروژههای فرهنگی، گامهای مؤثری برای ارتقای آگاهی جمعی و وحدت ملی برداشتهاند.
در جهان امروز که رسانه قدرت اصلی شکلدهنده افکار عمومی است، جوانان کورد هوشمندانه توانستهاند از آن بەعنوان سلاحی فرهنگی و سیاسی استفاده کنند. از دل صفحات مجازی، شبکههای خبری مستقل و پروژههای مستندسازی، صدای ملت کورد بار دیگر به گوش جهان رسیده است. آنها با روایت تاریخ و مقاومت ملت خود، تصویر واقعیتری از کورد و کوردستان را در برابر تبلیغات و تحریفهای دشمنان به نمایش میگذارند. این نسل نەتنها مصرفکننده رسانه نیست، بلکه خالق روایت جدیدی از کورد بودن است؛ روایتی که بر افتخار، دانایی و اتحاد استوار است.
فعالیتهای فرهنگی و اجتماعی جوانان شامل برگزاری ورکشاپهای آموزشی، تولید محتوای فرهنگی، ترجمه متون تاریخی و هنری، انتشار مقالات و مستندات تاریخی، و ایجاد انجمنها و سازمانهای مدنی است. این حرکتها در ظاهر فرهنگی، اما در باطن سیاسیاند؛ زیرا هر گامی در جهت آگاهی، به معنای مقابله با انکار و تحریف است. این جوانان با خودباوری، زبان و هویت مادریشان را از دل محدودیتها بیرون کشیدهاند و به نمادی از پایداری تبدیل شدهاند.
رسانهها نیز در این فرآیند نقشی بیبدیل دارند. در عصر دیجیتال، هر تلفن همراه میتواند به ابزاری برای مقاومت تبدیل شود؛ هر تصویر، هر پست و هر مقاله، صدای بخشی از ملت است. رسانههای کوردی، چه در داخل و چه در مهاجرت، در سالهای اخیر توانستهاند بستری برای گفتوگو و همبستگی فراهم کنند. این رسانهها با رویکردی مسئولانه، تلاش میکنند میان کوردهای بخشهای مختلف از روژهەلات تا باکور، باشور و روژآوا پل ارتباطی بسازند. نتیجه آن، شکلگیری نوعی آگاهی جمعی فراملی است که مرزهای سیاسی را بیمعنا میکند.
جوانان کورد با استفاده از این ابزارها توانستهاند مرزهای جغرافیایی و سیاسی را پشت سر بگذارند و ارتباط مؤثری بین کوردهای چهارگوشهی کوردستان ایجاد کنند. این روند باعث شده که وحدت، همبستگی و آگاهی جمعی کوردها در سطح منطقهای و جهانی تقویت شود. از طریق همکاریهای آنلاین، پروژههای فرهنگی مشترک و کارزارهای رسانهای، نسل جدید توانسته است تصویری یکپارچه از هویت کوردی بسازد که بر پایه احترام متقابل و هدف مشترک شکل گرفته است.
امروز هر جوان کوردی، خواه در کوهستانهای زاگرس باشد یا در دانشگاههای اروپا، سفیر ملت خویش است. این آگاهی جدید، نوعی ملیگرایی آگاهانه و فرهنگی را پدید آورده که به جای نفرت از دیگران، بر عشق به ریشه و سرزمین استوار است. آنان میدانند که وحدت واقعی نه در شعار، بلکه در کار، در آموزش و در استمرار ارتباط میان نسلهاست. نسل جدید با پشتوانه تاریخی و فرهنگی خود، امید و انگیزهای بیبدیل برای بازسازی و تحقق آرمانهای ملت کورد فراهم کرده است.
مقاومت فرهنگی، حفظ نمادها و نقش ورزش در اتحاد کوردها
مقاومت فرهنگی ملت کورد، نه فقط یک بخش از تاریخ، بلکه ستون اصلی بقای هویت ملی ماست. در طول قرنها، در حالی که مرزها تغییر کردند و قدرتها بر سر خاک کوردستان رقابت کردند، فرهنگ، زبان و نمادهای کوردی همچون شمعی در طوفان زنده ماندند. این مقاومت، حاصل آگاهی جمعی مردمی است که فهمیدند اگر سلاح از دستشان گرفته شود، هنوز میتوانند با کلام، رقص، لباس و موسیقی از خود دفاع کنند. مقاومت فرهنگی، سدی است در برابر فراموشی؛ تلاشی برای آنکه نسلهای آینده بدانند چه کسانی بودند و از کجا برخاستهاند.
حفظ زبان مادری، شعر و موسیقی، از مهمترین جلوههای این مقاومت است. زبان کوردی نەتنها وسیله ارتباط، بلکه روح مشترک ملت ماست؛ هر واژهاش تکهای از تاریخ است. در هر نغمه تنبور، در هر بیت از شعر ههژار یا عبدالله پشیو، و در هر حرکت دلیرانهی رقص، روح آزادی موج میزند. زنان و مردان کورد با پوشیدن لباسهای رنگارنگ و باشکوه خود، در برابر فرهنگ تحمیلی دیگران ایستادند و گفتند: “ما هنوز هستیم”. این لباسها تنها پارچه نیستند؛ پرچمهای زندهایاند از تاریخ و شرافت ملت کورد.
در روزگار امروز، ورزش بەویژه فوتبال، به یکی از جلوههای مدرن مقاومت فرهنگی تبدیل شده است. تیمهای کوردی در ایران، عراق، سوریه و ترکیه، در میدانهای ورزشی تنها برای برد و امتیاز نمیجنگند، بلکه برای غرور و نام کوردستان تلاش میکنند. هر بار که پرچمهای باشگاههای فوتبال کوردی در سکوها به اهتزاز درمیآیند، و هر بار که نام بازیکنی در ورزشگاه فریاد زده میشود، آن صحنهها فراتر از ورزشاند؛ آیینهایی از ملیگرایی نوین کوردی، فریادهایی برای اتحاد و عزت.
در شهرهایی چون ارومیه، سنه، مهاباد، وان، آمد، قامشلو،ههولیر و دهوک، تیمهای ورزشی محلی به نمادهای وحدت تبدیل شدهاند. مردم با شور و شوق از آنها حمایت میکنند، چون در چهرهی بازیکنان خود، شوق آزادی کوردستان را میبینند. ورزش برای جوانان کورد تنها فعالیت جسمانی نیست؛ بلکه صحنهای برای نمایش هویت و پایداری است. در هر بازی، در هر تشویق و در هر پیروزی، پیام روشن است: کورد زنده است و با اتحاد پیش میرود.
فعالیتهای فرهنگی و ورزشی نسل جوان، از حضور در باشگاهها و جشنوارهها تا برگزاری رویدادهای ملی و منطقهای، پیوندی تازه میان نسلها ایجاد کرده است. این رویدادها فرصتیاند برای گفتوگوی فرهنگی، انتقال تجربه و زنده نگه داشتن حس تعلق جمعی. در این فضاها، پیران از خاطرات مقاومت سخن میگویند و جوانان با انرژی خود، تاریخ را ادامه میدهند. این چرخه زنده، ضامن تداوم هویت ملی است.
در نهایت، باید گفت که مقاومت فرهنگی ملت کورد تنها در اشعار و نمادها خلاصه نمیشود؛ بلکه در هر کنش آگاهانهای که هویت را پاس میدارد، ادامه دارد. وقتی تیمی از جوانان کورد در میدان فوتبال پیروز میشود، آن پیروزی نه فقط یک نتیجه ورزشی، بلکه نمادی از ایستادگی و امید است. هر گام، هر نغمه و هر حرکت، گامی است در مسیر تحقق رؤیای دیرینهی ما، کوردستان بزرگ، متحد و آزاد.
نقش حزب دموکرات و احزاب کورد روژهەلات در پیشبرد اهداف کوردستان بزرگ
حزب دموکرات کوردستان ایران و دیگر احزاب کورد در روژهەلات، از ارکان اصلی رهبری و هدایت ملت کورد در مسیر مقاومت، اتحاد و تحقق آرمانهای ملی هستند. این احزاب از دل تاریخ رنج و مقاومت برخاستهاند و صدای مردمیاند که قرنها برای آزادی و کرامت انسانی جنگیدهاند. حزب دموکرات، با میراثی سرشار از خون شهیدان و اندیشههای آزادیخواهانه، توانسته است نقشی فراتر از سیاست ایفا کند؛ نقش فرهنگی، اجتماعی و ملی که در عمق جامعه کورد ریشه دارد.
این حزب و دیگر جریانهای سیاسی کوردی، با تکیه بر آرمانهای ملی و تجربههای مبارزاتی، توانستهاند مسیر مبارزه را از کوهستانها تا مراکز فرهنگی و رسانهای ادامه دهند. آنها نشان دادهاند که مبارزه فقط با اسلحه نیست، بلکه با قلم، اندیشه، آگاهی و سازماندهی نیز میتوان ملت را بیدار نگه داشت. حزب دموکرات در طول دههها، نه تنها پرچمدار مبارزه سیاسی، بلکه پاسدار هویت و زبان کوردی بوده است؛ حزبی که در سختترین دورانها، آموزش، فرهنگ، و انسجام اجتماعی را ابزارهای اصلی پایداری میدانست.
همکاری و هماهنگی احزاب روژهەلات، بهویژه در شرایط حساس امروز، اهمیتی تاریخی دارد. اتحاد میان این احزاب، یعنی وحدت اراده ملت کورد برای رسیدن به آیندهای مشترک. آنان با کنار گذاشتن اختلافات جزئی و تمرکز بر اهداف بزرگ، توانستهاند الگوی واقعی از سیاست ملیگرای آگاهانه را ارائه دهند. این همافزایی سیاسی، بستری فراهم کرده است تا آرمان کوردستان بزرگ نه در شعار، بلکه در عمل و برنامه تحقق یابد.
احزاب کورد روژهەلات در کنار مبارزه سیاسی، نقش پررنگی در حفظ فرهنگ، تقویت زبان و ترویج هنر نیز دارند. آنها باور دارند که بدون فرهنگ زنده، آزادی پایدار نیست. از برگزاری همایشها و برنامههای فرهنگی گرفته تا حمایت از رسانهها و آموزش زبان مادری، همه در راستای یک هدف است: زنده نگه داشتن روح کوردی در نسلهای آینده. این نگاه فرهنگی به سیاست، یکی از ویژگیهای منحصر بهفرد جنبش آزادیخواهی کوردهاست.
حزب دموکرات با رویکردی روشنفکرانه، جوانان را در صف مقدم مبارزه قرار داده است. آموزش سیاسی، تربیت کادرهای آگاه و مسئول، و گسترش فعالیتهای رسانهای در میان نسل جدید، بخشی از برنامههای مستمر آن است. این حزب با ایمان به نقش نسل جوان، آنان را وارثان مشروع آرمان آزادی میداند؛ همان نسلی که باید اندیشههای قاضی محمد، دکتر قاسملو و دکتر شرفکندی را با دانش و درایت روز ادامه دهد.
در حقیقت، حزب دموکرات و دیگر جریانهای سیاسی روژهەلات، چراغهای روشن در مسیر تاریک تاریخ ملت ما هستند. آنان با وجود تمام فشارها، تبعیدها و سرکوبها، نەتنها ایستادند، بلکه الهامبخش ملت شدند. اگر امروز ملت کورد هنوز در جهان شناخته میشود، بخش بزرگی از آن نتیجهی فداکاری، اندیشه و پایمردی این احزاب است.. بدون رهبری سیاسی آگاه و سازمانیافته، هیچ ملت آزادی را تجربه نخواهد کرد، و حزب دموکرات این آگاهی را به عمل تبدیل کرده است.
بنابراین، نقش حزب دموکرات کوردستان ایران و دیگر احزاب روژهەلات در تحقق آرمان کوردستان بزرگ، نقشی حیاتی و تاریخی است؛ نقشی که از مرز سیاست فراتر میرود و به قلمرو فرهنگ، وجدان و آینده تعلق دارد. آنها حافظان ریشهاند و چراغداران راه آزادی.
استقلال اقتصادی و خودکفایی؛ گامی بهسوی کوردستان بزرگ
هیچ ملتی تا زمانی که در اقتصاد خودکفا نباشد، نمیتواند از آزادی واقعی سخن بگوید. استقلال اقتصادی، همان ستون نامرئی قدرت ملی است؛ همان چیزی که ملتها را از وابستگی، تحقیر و فشار بیگانگان نجات میدهد. برای ملت کورد، که قرنها از سوی دولتهای اشغالگر در تنگنای فقر و محرومیت نگاه داشته شده، خودکفایی اقتصادی نه فقط یک ضرورت، بلکه بخشی از آرمان ملی است؛ گامی واقعی بهسوی کوردستان آزاد و بزرگ.
منابع طبیعی، موقعیت جغرافیایی و نیروی انسانی کوردستان، همه نشان میدهد که این سرزمین از تواناییهای شگرفی برخوردار است. از کوهستانهای سرشار از معادن تا دشتهای حاصلخیز، از انرژی باد و آب تا جوانان تحصیلکرده و خلاق کوردستان، گنجی است که قرنها بهطور سیستماتیک غارت شده. دولتهای اشغالگر همواره تلاش کردهاند ملت ما را از توسعه اقتصادی بازدارند تا کوردها در وابستگی بمانند. اما تاریخ نشان داده که ملت کورد، هیچگاه تسلیم نابرابری نشده و همواره راهی برای ایستادن روی پای خود یافته است.
استقلال اقتصادی یعنی کنترل بر منابع خود؛ یعنی نفت و گاز و معدن و کشاورزی و تجارت، نه در خدمت دشمنان، بلکه در خدمت مردم کورد باشد. حزب دموکرات و دیگر احزاب روژهەلات، همواره بر این باور بودهاند که رشد اقتصادی بدون آزادی سیاسی، بیریشه است. همانگونه که دکتر قاسملو میگفت: “ملت آزاد، ملتی است که بتواند نانش را خودش تولید کند و بر آن مسلط باشد. این جمله نه شعار، بلکه راهنمای عمل یک ملت بیدار است.
در سالهای اخیر، ملت کورد نشان داده که میتواند با اتکا به خود، اقتصاد مردمی را پایهگذاری کند. از تعاونیهای محلی و تولیدات کشاورزی گرفته تا تجارت داخلی و توسعه صنعت دستی، روح خودیاری در کوردستان زنده است. این فعالیتها، حتی در شرایط تحریم و فشار، نشان میدهد که اقتصاد ملی در حال شکلگیری است. آینده از آن مردمی است که خودشان تولید میکنند، خودشان میفروشند و خودشان تصمیم میگیرند.
یکی از راههای رسیدن به استقلال اقتصادی، آموزش اقتصادی و پرورش نیروهای متخصص در میان جوانان کورد است. دانشگاهها و نهادهای فرهنگی باید در خدمت رشد اقتصادی ملت قرار گیرند. اگر جوانان کورد بهجای کارگری برای بیگانه، مهارتهای خود را در راه بازسازی کوردستان به کار گیرند، هیچ قدرتی در جهان نخواهد توانست ملت ما را دوباره وابسته سازد.
همچنین، توجه به محیط زیست و توسعه پایدار باید بخشی از این استقلال باشد. کوردستان سرزمین طبیعت و حیات است، و پاسداری از آن یعنی پاسداری از آینده. اقتصاد ملی ما باید بر پایه احترام به زمین، آب و کوه بنا شود، همان عناصری که در جان و روح هر کوردی ریشه دارند.
در نهایت، استقلال اقتصادی یعنی استقلال أراده. وقتی ملت کورد بتواند بر نان، آب، نفت و منابع خود حاکم باشد، دیگر هیچ قدرتی نمیتواند او را تحقیر یا کنترل کند. آن روز، روز تحقق رؤیای کوردستان بزرگ است، سرزمینی آزاد، آباد و متکی بر نیروی خود؛ جایی که ثروت، دسترنج و تصمیم، همگی از آن مردم کورد باشند.
جمعبندی و چشمانداز آینده کوردستان بزرگ
کوردستان بزرگ، نه یک رؤیا، بلکه حقیقتی است که در قلب تاریخ، در ذهن و جان نسلها زنده مانده است. این سرزمین، که قرنها با نامهای مصنوعی تقسیم شده بود، امروز با روح ملت زنده است و آرمانهایش همچنان در جریان است. هویت کوردی، مقاومت فرهنگی، اتحاد سیاسی، موفقیتهای ورزشی و استقلال اقتصادی، چهار ستون محکم این آرماناند که با همدیگر، مسیر تحقق کوردستان بزرگ را هموار میکنند.
هر زبان، هر نغمه موسیقی، هر حرکت فرهنگی و هر موفقیت ورزشی، فریادی است از ایستادگی و افتخار. فوتبال، موسیقی، رقص، لباس و هنر، همگی ابزارهایی هستند برای نشان دادن اینکه ملت کورد حتی در برابر فشارها و تحریفها، توانسته است زنده بماند و مسیر آزادی را ادامه دهد. هر جوان، هر مادر، هر معلم و هر هنرمند کورد، در واقع یک سفیر این آرمان ملی است؛ سفیری که نه با اسلحه، بلکه با قلب، قلم و تلاش، آینده سرزمین خود را میسازد.
حزب دموکرات و احزاب روژهەلات، چراغهای هدایت در این مسیر هستند. آنها نشان دادهاند که رهبری تنها در سیاست خلاصه نمیشود؛ بلکه در فرهنگ، آموزش، ورزش و اقتصاد نیز معنا پیدا میکند. هر تصمیم، هر برنامه و هر حرکت این احزاب، پلی است میان نسلهای گذشته و آینده، تا میراث شهیدان و اندیشههای بزرگ کورد همچنان زنده بماند. آنان ثابت کردهاند که ملت کورد با اتحاد و پشتکار، میتواند بر مرزها، تقسیمات و فشارهای خارجی فائق آید.
چشمانداز کوردستان بزرگ، جایی است که مرزهای تحمیلی گذشته جای خود را به وحدت، هویت و فرهنگ مشترک دهند؛ جایی که هر بخش سرزمینی، با اقتصاد مستقل، فرهنگ زنده و مردم آگاه، به نیرویی ملی تبدیل شود. این آینده، نتیجه تلاش مستمر نسلها، پایداری فرهنگی، اتحاد سیاسی و خودکفایی اقتصادی است. پیام روشن آن برای جهان این است: ملت کورد زنده است، متحد است و هیچ قدرتی نمیتواند ارادهی آن را متوقف کند.
با اتکا به هویت، فرهنگ، سیاست و اقتصاد، هر کورد امروز میتواند سفیر آرمان ملی باشد. هر اقدام، هر حرکت و هر تلاش، گامی مؤثر برای رسیدن به کوردستان بزرگ است. این مقاله، دعوتی است برای همه نسلها تا با شعور، اتحاد و غرور، مسیر تحقق این آرمان را هموار کنند و نشان دهند که ملت کورد، نه تنها تاریخ خود را میشناسد، بلکه آیندهای روشن، آزاد و متحد برای خود میسازد.