همزمان با قرار گرفتن قطعنامه وضعیت حقوق بشر ایران در دستور کار صحن مجمع عمومی سازمان ملل متحد، ۸۵ سازمان حقوقبشری با صدور بیانیهای مشترک، نسبت به تشدید نقضهای گسترده، سازمانیافته و سیستماتیک حقوق بشر در ایران هشدار داده و خواستار ارجاع این پرونده به دیوان کیفری بینالمللی شدهاند.
به گزارش این سازمانها، بیانیه یادشده با استناد به سه گزارش رسمی سازمان ملل متحد، شامل گزارش دبیرکل، گزارشگر ویژه حقوق بشر در امور ایران و کمیته حقیقتیاب بینالمللی، تاکید میکند که سطح و دامنه نقضها در ایران در آستانه یا در سطح جنایت علیه بشریت قرار دارد.
امضاکنندگان تصریح کردهاند که اگرچه این گزارشها از منظرهای متفاوت تهیه شدهاند، اما همگی بر وجود الگوهای شدید، تکرارشونده و سیستماتیک سرکوب و مصونیت ناقضان حقوق بشر اتفاق نظر دارند.
این بیانیه در شرایطی منتشر میشود که کمیته سوم مجمع عمومی سازمان ملل در ۲۸ آبان، قطعنامه محکومیت نقض حقوق بشر در ایران را با ۷۹ رای موافق در برابر ۲۸ رای مخالف تصویب کرد؛ قطعنامهای که تمرکز آن بر افزایش اعدامها، نقض حقوق زنان، سرکوب اعتراضات مردمی، محدودسازی جامعه مدنی و سرکوب فرامرزی است.
مای ساتو، گزارشگر ویژه سازمان ملل در امور حقوق بشر ایران نیز پیشتر اعلام کرده بود که تداوم اعدامهای گسترده و فشار سازمانیافته بر فعالان مدنی و سیاسی، ایران را در مسیری قرار داده که میتواند مصداق جنایت علیه بشریت باشد.
سازمانهای حقوقبشری در بخش پایانی بیانیه، از مجمع عمومی خواستهاند با تقویت محتوایی و زبانی قطعنامه، ارجاع نقضهای جدی حقوق بشر در ایران به دادستان دیوان کیفری بینالمللی را توصیه کند و از ایجاد یا تمدید سازوکارهای مستقل حقیقتیاب و حفظ ادله حمایت شود.
آنها همچنین بر آزادی فوری زندانیان سیاسی، توقف اعدامها و پایان دادن به سرکوب خشونتبار اعتراضات مسالمتآمیز تاکید کردهاند.
این قطعنامه برای تایید نهایی در صحن مجمع عمومی سازمان ملل در نوبت رایگیری قرار دارد.
