گزارشی از: نیویورک تایمز
ترجمه از انگلیسی: ریبوار کرماشانی
میزان تقاضای شمش و همچنین سکه طلا، احتمالا تا پایان سال در ایران همچنان بالا بماند و حتی با آغاز دور اول تحریم‌های آمریکا علیه ایران طی روزهای آتی سیر سعودی به خود بگیرد که نتیجتا سبب کاهش بیش از پیش ارزش ریال خواهد شد.
به نقل از شورای جهانی طلا در آخرین روزهای تیرماه ٩٧، فروش سکه و شمش طلا در ایران در سه ماهه گذشته سه برابر شده و به حدود ١٥ تن و ٢٠٠ کیلوگرم رسیده است، یعنی بیشترین میزان در چهار سال گذشته. بر اساس داده‌های موجود، ایران محاسباتش را بر سه چهارم تقاضای خاور میانه‌ای سکه و شمش طلا برای سه ماهه مذکور قرار داده بود، یعنی چیزی کمتر از نصف استفاده منطقه‌ای آن در سال ٢٠١٧ و فقط حدود ١٥ درصد میزان تقاضای سال ٢٠١٦ در منطقه. ارزش واحد پول ایران طی چند ماهه گذشته و به دنبال اعلام دولت ترامپ مبنی بر اعمال مجدد تحریم‌های هسته‌ای علیه ایران، به شدت سقوط کرده و باعث هجوم مردم به بازار طلا برای جلوگیری از کاهش ارزش دارایی‌های‌شان شده است.
مشکلات بازار طلا در ایران
بسیاری از شهروندان ایرانی با ترس و بیم به شرایط وخیم اقتصاد کشور می‌نگرند که خود پس از چندین سال تحریم، سوءمدیریت، فساد گسترده و حیف و میل‌های بی‌پایان به واسطه سیاست‌های منطقه‌ای غلط جمهوری اسلامی بسیار متزلزل بوده و اکنون در آستانه اعمال دوباره تحریم‌های ایالات متحده آمریکا بر مراودات تجاری و همچنین بخش انرژی و نیز صنعت مالی در ماه نوامبر قرار دارد. ابراز نارضایتی‌های مردم از سیاست‌های سردمداران ایران و برخورد خشن آن‌ها سبب گسترش و تعمیق این نارضایتی‌ها در میان اقشار مختلف جامعه شده است. این در حالی است که دور اول تحریم‌های ایالات متحده آمریکا بر بخش واردات فلزات گران‌بها که از شش آگوست یعنی پانزدهم مردادماه آغاز خواهد شد می‌تواند بر بازار طلا در ایران احتمالا پس از کوتاه مدتی تاثیری بسیار مخرب بگذارد.
کوچوک امیر اغلو، یکی از تحلیلگران موسسه مطالعاتی-تحقیقاتی "متالز فوکس" معتقد است: "تقاضای طلا در ایران حداقل تا پایان سال در همین حد و احتمالا بالاتر از آن نیز باقی خواهد ماند. سکه‌هایی که توسط بانک مرکزی پیش فروش شده‌اند نیز در ماه‌های آیند به بازار عرضه خواهند شد." وی همچنین افزود که بازار طلا همچنان متاثر از این شرایط باقی خواهد ماند.
سال طلایی
در روزهای پایانی تیرماه، ریال با نرخ برابری چیزی حدود ١١٢٠٠ تومان در بازار سیاه در برابر دلار آمریکا، به پایین‌ترین ارزش خود در طول حیاتش رسید که در قیاس با نرخ پیشین آن، ٩هزار تومان، جهش عمده‌ای محسوب می‌شود.
سید مسعود غلامپور، تحلیلگر بانک نوین سرمایه‌گذاری در تهران می گوید: تقاضا برای خرید فیزیکی طلا بسیار بالاست در حالی که ارزش پول ایران به شدت کاهش یافته است. مردم با ایمان به تشدید بحران‌ها، قصد دارند سپرده‌های خود را در جایی که امنیت بیشتری دارد سرمایه‌گذاری کنند".
به دنبال خروج ایالات متحده آمریکا از برجام در اریبهشت‌ماه، ترامپ سعی در همسو کردن فشارها بر رژیم تهران بویژه از سوی کشورهای حوزه خلیج یعنی همسایگان ایران داشته. این فشارها که در راستای تحریم‌ها و همچنین تهدیدات و تبلیغات سیاسی علیه ایران می‌باشد، زمینه را برای فروپاشی سیستم اقتصادی ایران فراهم می کنند چیزی که بارها از سوی دولت ترامپ به عنوان هدف نهایی فشارها بر دولت تهران قلمداد شده. البته در این میان نباید تهدیدات و حتی حملات نظامی اسرائیل به مواضع ایران در سوریه را نادیده گرفت که خود جدی بودن عزم ترامپ را به وضوح نشان می دهد، بویژه عکس‌العمل شدید اللحن ترامپ به تهدید روحانی به بستن تنگهە هرمز. تمامی این فشارها ظاهرا حتی قبل از آغاز تحریم‌ها نشانه‌هایی از موفقیت را از خود بروز داده که همان سقوط شدید ارزش پول رایج ایران و تمایل شدید شهروندان به خریدن طلا است.
الیستر هویت مدیر بخش اطلاعات بازار شورای جهانی طلا در این باره گفت: "مشخصا با توجه به ادبیات تند دو کشور ایران و آمریکا در مقابل یکدیگر، بسیاری از سرمایه‌گذاران ایرانی به دنبال حفاظت از ارزش دارایی‌های خود از طریق بازار طلا هستند." مشخصا بدین مضمون که مردم به سیاست‌های اقتصادی ایران کمترین اطمینانی نداشته و امنیت خود و سرمایه‌های‌شان را در بازار طلا می‌جویند. اما نکته اساسی این جاست که پس از آغاز دور جدید تحریم‌ها تا چه مدت دولت بتواند جوابگوی تقاضای بازار طلا باشد با توجه به اینکه از این پس، واردات طلا به ایران نیز تحت تحریم قرار خواهد گرفت.
