سولین سنە
اقتصاد ایران یک اقتصاد ترکیبی ودر حال گذر ، شامل یک بخش عمومی بزرگ است کە حدود ٦٠% آن بە شیوەی متمرکز و دستوری ادارە می‌شود بخش عمدەایی از صادرات در ایران بر پایەی صادرات نفت و گاز است . قیمت بالای نفت درسال‌های گذشتە بە دولت ایران این امکان را دادە بود تا سالیانە بالغ بر ٩٠ میلیارد دلار ارز آوری داشتە باشد . اقتصاد ایران در سالهای اخیر نە تنها رشد قابل توجهی نداشتە بلکە بیشتر دچار رکود شدە است. ناکار آمدی اقتصاد و سرمایە گذاری ناکافی داخلی و خارجی باعث ایجاد تورم شدە.
پیش از انقلاب ایران (١٣٥٧)، ایران رشد اقتصادی سریعی داشت در طول دهەی ١٣٥٠ مدرن و صنعتی شدن جامعەی ایران کە بە طور سنتی جامعەای کشاورزی بود قابل توجە بود. پول فراوان نفت بە محمد رضا پهلوی اجازە می‌داد کە صنایع بزرگی را در خارج بخرد یا در ایران ایجاد کند اما این صنایع برای کشور توسعە نیافتەی ایران کە فاقد صنایع پیشرفتە بود استفادەی چندانی نداشت ضمنا نابودی کشاورزی در پی اصلاحات ارضی ایران را بە یک کشور مصرفی کە بر پایەی پول نفت ادارە می‌شد تبدیل کرد. مشکلات اقتصادی باعث مهاجرت مردم از حومە بە شهرها گردید .
پس از پایان جنگ ایران و عراق دولت ایران سعی در توسعە ارتباطات، حمل و نقل، تولیدات، مراقبت‌های پزشکی، آموزش و صنعت انرژی ( از جملە آیندە نگری دربارەی قدرت هستەای خود ) و همچنین یکپارچە سازی ارتباطات و زیر ساخت های حمل و نقل با کشورهای همسایە کرد . در طول جنگ با عراق حدود ٣٠٠ هزار نفر از ایرانیان کشتە و حدود ٥٠٠ هزار نفر دیگر مجروح شدند . این رویداد خسارتی در حدود ٥٠٠ میلیارد دلار براقتصاد ایران تحمیل کرد .
تولید ناخالص داخلی ایران در سال ٩٨ نسبت بە سال ٩٧ حدود ٨/٧ درصد کاهش یافتە است بر اساس ارزیابی بانک جهانی در سال ٩٩ ( ٢٠٢٠ میلادی ) رشد اقتصادی ایران صفر درصد خواهد بود در این میان تحریم های اعمال شدە در ایران باعث فشار بیش از حد اقتصادی بر مردم شدە است. تحریم ها علیە ایران : بە مجموعە اقداماتی از سوی قدرتهای جهانی گفتە می‌شود کە جهت مجازات حکومت ایران یا وادار کردن این کشور بە انجام یا انجام ندادن عملی بە کار گرفتە شدەاند . عمدە تحریم ها علیە ایران پس از وقوع انقلاب ٥٧ بعد از اشغال سفارت آمریکا در تهران شکل گرفت و در پی چالش برسر برنامەی هستەای ایران شدت بیشتری گرفت. برنامەی اتمی ایران از سال ٨٥ و بە دنبال ارجاع پروندە این کشور از آژانس بین المللی انرژی اتمی بە شورای امنیت ، با تحریم های مختلفی مواجە شدە است . از جملە تاثیر گذار ترین این تحریم ها می‌توان بە تحریم صادرات نفت ایران و بانک مرکزی ایران اشارەکرد . کە اقتصاد تک محصولی ایران (نفت) و نقش بانک مرکزی ایران در وصول درآمد سهل حاصل از فروش نفت ایران بە کشورهای جهان را هدف گرفتە است
. با توجە بە تحریم ها هر دو بخش نامبردە اقتصاد ایران دچار مشکل جدی شدە است . مقام های آمریکا تحریم های اعمال شدە علیە ایران را سخت ترین و فلج کنندەترین تحریم ها در طول تاریخ تمدن انسان نامیدەاند . بانک جهانی در تازەترین گزارش خود پیش بینی کردە ایران در سال ٢٠١٩ - ٢٠٢٠ میلادی برای دومین سال متوالی رکود را تجربە خواهد کرد . با توجە بە این تحریم ها و بودجە سال ٩٩ در سالهای آیندە با مشکلات زیادی روبە رو خواهیم شد .
رئیس اتاق بازرگانی تهران با اشارە بە راەهای مقابلە باتحریم ها گفت : صادرات غیر نفتی یکی از اصلی ترین راەهای دور زدن تحریم هاست . از سوی دیگر افزایش ناگهانی قیمت ارز ضربە مهلکی بە اقتصاد کشور زد . بە طوری کە معیشیت مردم دچار مشکل شدە است . افزایش نجومی قیمت مسکن و اجارە بها در ایران مردم را بە شدت تحت فشار قرار دادە . در کنار تمام این مشکلات اقتصادی لازم است بدانید کە ایران ، افغانستان ، و تاجیکستان بە ترتیب رتبە اول تاسوم پول شویی را دارند . درفرایند پولشویی ، پول حاصل ازاقدامات غیر قانونی تبدیل بە پول یا ثروتی می‌شود کەدر ظاهر از راەهای قانونی بە دست آمده است . و همچنین اختلاس و برداشت غیر قانونی اموال دولتی وغیر دولتی کە توسط کارمندان و کارکنان دولت یا وابستە بە دولت ضربەی بسیار سنگینی را بە اقتصاد کشور وارد کرد . فساد مالی یک مشکل جدی در ایران است . کە غالبا در سیستم حکومت گستردە و دامنە دار است از دیدگاە سازمان شفافیت بین الملل جمهوری اسلامی ایران از نظر فساد داخلی در زمرە فاسدترین کشورهای جهان قرار دارد . نظام اداری ایران در دوران جمهـــــوری اســــلامی فاســــد تر گشتە است . فساد در این دوران ابعادی بی سابقە پیدا کردە و اخلاق اجتماعی بە طور وسیع ضربە خوردە و موجب شدە تا بی عدالتی و فقر افزایش یابد این فساد بە همراە اجحافات و زورگویی اداری و نبود راستگویی موجب تباهی منافع عمومی شدە است . فساد در ایران نهادینە شدە و ارادەی جدی برای مقابلە با فساد وجود ندارد و افراد با توسل بە این موضوع پلە های ترقی را طی می‌کنند .
محتویات این مقالە منعکس کننده دیدگاه و نظرات وب‌سایت کوردستان‌میدیا نمی‌باشد.
