آگری اسماعیل نژاد
یکی از مهمترین دیدارهایی که طی چند ماه اخیر در سیاست خارجه ایران انجام شده است، دیدار ری یونگ هو، وزیر خارجه کره شمالی با حسن روحانی و جواد ظریف است.
در این واقعیت شکی نیست که منبع کسب دانش موشکی و همچنین ساخت قطعات حساس موشکهای ایران، کره شمالی است.
در موضوع هموارسازی رابطه کره شمالی با جامعه جهانی علیالخصوص با آمریکا، برای ایران این سوال مطرح بود که آیا کره شمالی اطلاعات سری در مورد برنامه موشکی و توانای موشکی ایران را در اختیار آمریکا قرار میدهد؟!
با نشست وزیر خارجه کره شمالی با مسئولین ایران و باتوجه به گزارشات رسانههای آمریکایی مبنی بر اینکه تاکنون کره شمالی گامی اساسی جهت "خلع سلاح هستهای" خود بر نداشته است، باید اظهار کرد که دیکتاتور جوان کره در پی آن است که موضوع از سرگیری روابط خود با آمریکا را به فرصتی برای اخاذی اقتصادی از جمهوری اسلامی تبدیل کند.
جمهوری اسلامی در مساله روابطه کرهشمالی و آمریکا بازنده اصلی است، اما انگار این بازندگی باید با صرف هزینههای بیشتر نیز همراه شود.
البته باید این مساله را نیز مدنظر گرفت که سران جمهوری اسلامی از طریق دادن امتیازات اقتصادی به کره شمالی مانع از پشرفت مذاکرات بین کره شمالی و آمریکا شوند، در چنین صورتی جدا از فشارهای اقتصادی که بر ایران وارد خواهد شد بطور حتم ایران در رابطه با کشورهای شرق آسیای خصوصا ژاپن و کره جنوبی نیز دچار چالش جدی خواهد شد.
ایران در شرایط کنونی به روابط دوستانه با کشورهای شرق آسیا نیازمند است و این کشورها در مورد نشست سیاسی کره شمالی و آمریکا در جبهه آمریکا قرار دارند. اگر ایران در این نشست چالش ایجاد کند بطور قطع خود را بیشتر از اکنون ایزوله خواهد کرد. پس در مساله رابطه بین ایران و کره شمالی، ایران با سه مساله مهم روبرو میباشد:
یک: ایران برای نگهداری اطلاعات سری در مورد برنامه موشکی خود باید امتیازات اقتصادی به کره شمالی بدهد.
دو: در صورتی که این امتیازات اقتصادی به کره شمالی مسبب آن شود که کره از ادامه عادی سازی رابطه خود با آمریکا پرهیز کند، ایران در روابط خارجی خود در شرق آسیا با چالش جدی روبرو میشود. وجود رابطه با شرق آسیا بیگمان در شرایط حال برای جمهوری اسلامی بسیار حیاتی است.
سه: در صورتی که ایران آماده نباشد امتیازات اقتصادی به کره شمالی بدهد، امکان اینکه این کشور اطلاعات مربوط به توسعه برنامه موشکی ایران را به آمریکا بفروشد بسیار بالا خواهد بود و در چنین شرایطی احتمال اجماع بیشتر علیه جمهوری اسلامی در سطح جامعه بینالملل، خصوصا پیوستن اروپا به سیاستهای آمریکا در مورد ایران، افزایش خواهد یافت.
در واقع رابطه با کره شمالی یکی از بزرگترین نقطه ضعفهای سیاست خارجی جمهوری اسلامی است، که میتواند زمینه بن بست در برنامههای سیاست خارجی ایران در مقطع زمانی "برجام اروپایی" را فراهم کند.