هۆزان

بیشتر ما در زمان کنونی در این کشور که شاهد  قطعی برق هستیم به این فکر می کنیم که مشکل قطعی برق یک مشکل فنی است یا صرفا به خودی خود به استخراج بیت کوین (Bitcoin) مربوط است و دولت باید جلوی استخراج را بگیرد، دولت باید کارخانه های خود را تجهیز کند و یا با کمک مهندسان ماهر این قطعی برق که مردم را کلافه کرده است هر چه زودتر مشکل را حل کند.

 اما متاسفانه نه تنها این مشکل به این زودی حل نخواهد شد. بلکه این اساسا یک مشکل مربوط به سیاست اقتصادی است تا اینکه فنی باشد بر خلاف اکثریت مردم که ریشه مشکل را نمی شناسند.

بگذارید  بیشتر توضیح دهم که چرا قطعی برق به سیاست گذاری ارتباط دارد. اول از هر چیزی یک سوال را مطرح کنم بعد راحت تر می توان درک کرد. سوال اینست که چرا ما در این کشور هیچ وقت کمبود جوراب نداریم ؟ پس چرا با کمبود برق، روغن، نان، (و در اینده گاز)......روبه رو هستیم؟

اگر دو سال  پیش را به یاد داشته باشیم زمانی که کرونا رایج شد با کمبود ماسک مواجه بودیم چون تقاضا برای ماسک خیلی سریع بالا رفت و به یک باره تولید جوابگو نبود ولی چون تولید و عرضه ماسک در دست دولت نبود و در بازار آزاد قیمت گذاری می شد پس به سرعت انسان و اقتصاد وارد عرصه شد و خیلی سریع مسأله حل شد نه تنها جوابگوی این تقاضا بود بلکه بیشتر از ان هم تولید شد.و در حال حاضر فقط مسأله ماسک مانده است!! جوراب هم همین طور است کمبود جوراب بی معنی است.

 چون هر کمبودی که به معنی تقاضا است صورت گیرد به سرعت تبدیل به عرضه می شود و کسی هم این کار را به خاطر جنبه اخلاقی یا کار خیر در حق ما انجام نمی دهد بلکه در پی کسب سود هستند و در این عین حال کمبود هم برطرف می شود که هر دو طرف در این معامله رضایت کامل را دارند و نیازی به دخالت دولت نمی باشد.پس پاسخ مسأله در دنیای سیاست است.

اگر سیاستگذاران این را بفهمند که مشکل قطعی برق یک مسأله مربوط به سیاست اقتصادی کشور است و باید برق را اول از هر کاری به عنوان یک کالا در نظر بگیریم و سپس ان را وارد مدار عرضه وتقاضا کنیم و درنهایت دولت باید به شرکت های خصوص اجازه ای تولید دهد و عرصه را برای  عرضه برق به عنوان یک کالا توسط  بنگاه های خصوصی بازتر کند و در این حالت مشکل استخراج بیت کوین هم به راحتی حل خواهد شد. چون اولا برای افراد ماینر (استخراج کننده بیت کوینMiner:)  مقرون به صرفه نخواهد بود چون هزینه برق انقدر ارزان نخواهد بود و جذابیت انچنانی باقی نمی ماند چون سود آن کاهش می یابد.

البته گفتن  این نکته خالی از لطف نیست که در حال حاضر حکومت  بزرگترین استخراج کننده بیت کوین می باشد که به چینی ها هم اجازه استخراج می دهد. دوما اگر ماینر به کار خود ادامه دهد باز هم تقاضای برق با عرضه روبه رو خواهد شد و دوباره کمبود برطرف می شود.

ولی متاسفانه تمامی این ها گفته ها خوشبینی ما است و در زیر سایه این حکومت دیکتاتوری این خوشبینی ها به واقعیت تبدیل نخواهد شد چون هیچ وقت صدای مردم شنیده نخواهد شد. برای اینکه بیشتر درک کنیم که تا چه اندازه موضوع سیاسی است به کشور کوبا نگاهی بیاندازیم در حال حاضر اعتراضاتی در پی قطعی برق در این کشور شکل گرفت است و دقیقا مشابه وضعیت کنونی ما ! در این کشور هم مردم با یک دیکتاتوری طرف  هستند که همین سیاست های اشتباه را در پیش گرفته است و در نهایت این مردم هستند که بهای این سیاست ها را می پردازند نه دیکتاتورها!

منابع:

نوشته های دکتر عباس عبدی

کتاب "مبانی علم اقتصاد " نوشته گریگوری منکیو،  ترجمه  دکتر حمید رضا ارباب

محتویات این مقالە منعکس کننده دیدگاه و نظرات وب‌سایت کوردستان‌میدیا نمی‌باشد.