مجید حقی/ ترجمە: دیاکو دانا

(بەمناسبت ٣٠مین سالروز ترور میکونوس)

قرن بیستم تنها بە عنوان قرن دستاوردهای علمی و تکنولوژی، پایان جنگ سرد و فروپاشی اتحاد جماهیر شوروی از یاد نمی‌رود؛ در این قرن کشتار جمعی ملل، ژنوساید ملت کورد و ترور رهبران این ملت بە باد فراموشی سپردە نمی‌شوند. طی سال‌های ١٩٧٩ تا ٢٠٠٠، صدها جنایت از سوی رژیم ایران علیە ملت کورد انجام شدە است. ژنوساید رژیم ایران علیە ملت کورد را می‌توان بەلحاظ کیفی و تأثیرگذاری عمیق بر جامعەی کوردستان، با کشتار جمعی هولوکاست از سوی نازی‌ها، قتل عام ارامنە از سوی دولت عثمانی ، رواندا، تیمور شرقی و یوگسلاوی مقایسە کرد. احتمالا این قتل‌عام کە در مورد آن سخن بە میان آوردیم در بازە زمانی کوتاهی انجام نشدە باشند. اما شیوە و عملکرد فرمان جهاد خمینی کە در ٢٨ مرداد ماە ١٣٥٨ علیە ملت کورد صادر شد، تمامی نشانەهای کشتار جمعی را در برمی‌گیرد.

کنوانسیون نسل‌کشی کە از سوی سازمان ملل متحد تصویب شدە بە دین شیوە جرائم کشتار جمعی را تعریف می‌کند: "مجموعە اقداماتی کە سبب نابودی کامل یا بخشی از یک گروە ملی، قومی، نژادی و مذهبی و قتل اعضای آن گروە شود، همچنین موجب صدمەی جسمی و درونی جامعە گردد، مانع از بارداریشان یا موجب بارداری اجباری برای گروه قومی دیگر شود." رژیم اشغالگر جمهوری اسلامی بسیاری از این جرائم را علیە ملت کورد انجام دادە است.

این نسل‌کشی ایدئولوژیکی بخش لاینفکی از استراتژی و سیاست دولت مرکزگرای ایران بودە و در ناسیونالیسم فارس نیز ریشە دواندە کردە است.

بە حاشیە راندن مردم کوردستان از سوی رژیم ایران نتیجەی اقدامات تاریخی ناسیونالیسم فارس بە منظور گوشەگیر و آسیمیلە کردن اقلیت‌های ملی ایران است. در تاریخ "ایران مدرن" تمامی سعی ناسیونالیسم فارس بر این بودە کە ملل زیردست از جملە مردم کوردستان را در فرهنگ و هویت فارس و شیعەی "اثنی عشری" ذوب کند. واکنش و مقاومت ملت کورد در مقابل سبب شدە آنان این ژنوساید ملی را با تمامی شیوەهای ممکن انجام دهند.

اشغالگران بە منظور اجرای برنامەهایشان، پنج استراتژی اصلی را در پیش گرفتەاند: ترور و حذف فیزیکی رهبران، وارد کردن فشار اقتصادی بر مردم کوردستان، بەحاشیە راندن کوردستان بە لحاظ اجتماعی و سیاسی و همچنین ژنوساید فرهنگی و نابودی محیط‌ زیست کوردستان.

ترور سمکوی شکاک، اعدام قاضی محمد، ترور دکتر قاسملو و دکتر شرفکندی تداوم همان استراتژی است کە از دیکتاتوری پهلوی برای جمهوری اسلامی بە میراث ماندە است. جدای از ترور این رهبران، دەها فعال و رهبر ملت کورد در خارج و داخل ایران ترور شدند.  آخرین نمونەی آن، ترور جمعی اعضای رهبری، کادر و پیشمرگان حزب دموکرات در ١٧ شهریورماە سال ٢٠١٨  بود.

ایرون ستاب (Ervin Staub  ) در کتاب ریشەی شیطان، نسل‌کشی و دیگر کشتارهای جمعی می‌گوید: "برای ایجاد فضای مناسب بە منظور تحمیل خشونت گروهی و کشتار جمعی علل گوناگونی لازم است. انگیزە و مشوق فعال بە منظور ضربە زدن بە یک جامعە از طریق تداوم در تضعیف مقاومت‌شان بە واسطە کشتار، خسارت وارد کردن بە جامعە، بە وجود آوردن فضای کە جامعە در حین مقابلە با دشواری‌ها با جهان "اخلاقی"اش مقابلە کند (مانند پدیدەی مزدوری در کوردستان)، برنامەریزی کند و بە شیوەی سازماندهی شدە علیە آن جامعە بە دستگاە سرکوب متوسل شود و قتل عام و ژنوساید علیە آن ملت اجرا کند.

باربارا هارف (Barbara Harff) و تیدروبریرت کور  (Ted Robert Gurr) در کتاب پیش شرط‌های "ژنوساید" و "سیاست ‌کشی" بە دین نتیجە رسیدند کە ژنوساید و کشتار جمعی اکثرا پس از شکست دولت قبلی یا انقلاب جدید، بعضی اوقات بە صورت ناگهانی روی می‌دهند. بە عقیدەی آنان این رویداد زمانی رخ می‌دهد کە رهبران تازە بە قدرت رسیدە یا انحصار‌طلب بەدلیل سیاست ایدئولوژیگرایانەشان، نمی‌توانند مردم را برای مدت زمانی طولانی مطیع خود کنند، یا بە دلیلی مذهبی و اجتماعی یا شرایط ویژەی بین‌المللی و تا حدی عدم توانایی درخصوص حل روابط اقتصادی دست بە چنین اقدامی می‌زنند. رهبران جمهوری اسلامی بە لحاظ ایدئولوژی از دیدگاهی محدود و مذهبی پیروی می‌کنند و بە لحاظ ملی با ناسیونالیسم فارس آمیختە شدەاند و ملت کورد و جنبش کورد را بە عنوان تهدید در مقابل پروژەی ایران شیعە- فارس می‌بینند و برای همین فرمان جهاد را اعلام کردند و ترور رهبران کورد نیز در ادامەی همان استراتژی بود.

ملت کورد در ایران دچار سرنوشت یهودیان اروپای دوران نازی‌ها شدە است کە از سوی حاکمان ایران بەعنوان دشمن خدا قلمداد می‌شوند. مانند کمونیست‌های آرژانتینی کە از سوی ارتش این کشور از جامعە طرد شدە بودند و همچنین مانند روشنفکران کامبوج دوران پولپوت کە بە عنوان دشمن پرولتاریا متهم شناختە می‌شدند. هرچند اکثر مردم کوردستان مسلمان‌اند و بە اصول آیین اسلام احترام می‌گذارند، اما از سوی جمهوری اسلامی ایران مبارزەی ملت کورد، بە عنوان دشمنی با اسلام تعریف می‌شود.  رهبران این رژیم مبارزەی ملی مردم کوردستان را بە مثابە مانعی در برابر ایدئولوژی مرکزگرای خود قلمداد می‌کنند.

در این عصر آن جوان کوردی کە در سال ١٩٩٨ بە دنیا آمدە، بدون آنکە یک روز تجربەی مبارزەی مسلحانە را داشتە، یا از نتیجەی دادگاە میکونوس مطلع باشد، تنها بە جرم کورد بودن و خواستەهای انسانی‌اش با زندان، شکنجە، اعدام و دیگر شیوەهای خشونت روبرو می‌شود و شبح ترور و کشتار جمعی زندگیشان را در معرض تهدید قرار می‌دهد و هر کس پتانسیل رهبری را در جامعە داشتە باشد سعی می‌کنند در اسرع وقت او را بە حاشیە برانند و یا از بین ببرند. برای ملت کورد ٣٠ سال پس از ترور میکونوس ایدئولوژی ژنوساید همچنان ادامە دارد. امروز بیش از هر زمانی ضروری است، جامعەی بین‌المللی بە منظور پایان دادن بە جرائم ضد انسانی در شرق کوردستان اقدامی جدی داشتە باشند.