مادح احمدی

طی دو هفتەی گذشتە خبرهای مبنی بر حضور نیروهای خارجی در جـمع نیروهای سرکوبگر رژیم جمهوری اسلامی ایران در رسانەهای گروهی و شبکەهای اجتماعی منتشر شدە است. اولین بار این موضوع در جریان برخورد شدید نیروهای سرکوبگر حکومت در تظاهرات روز ١٦ مهر شهر سنندج بە گوش رسید. بە گفتەی شاهدان عینی، این نیروها با زبان عربی با هم صحبت کردەاند. در روزهای گذشتە هم بار دیگر حضور این نیروها در سرکوب تظاهرات شهرهای قزوین، رشت و برخی شهرهای دیگر تایید شد. هنوز هیچ منبع رسمی چە در داخل و چە در خارج از ایران دربارەی هویت و دلایل حضور  این نیروها، اظهار نظری نکردە است. اینکە این نیروها از کجا آمدەاند و هدف جمهوری اسلامی از بکارگیری این نیروها چیست؟ همچنین آیا این نیروها، در شرایط کنونی برای جمهوری اسلامی نقش فریاد رس را ایفا خواهند کرد یا خیر؟ سوالاتی هستند کە این روزها دربارە حضور این نیروها مطرح می‌شوند. 

نخست، جمهوری اسلامی در چهار دەهەی گذشتە در راستای شعار "صدور انقلاب"، تامین منافع خود و ایجاد نامنی در منطقە، در خارج از مرزهای ایران گروهای همسو با سیاستهای خود را تشکیل دادە و از آنها حمایت کردە است. در سال ١٩٨٠، حزب اللە لبنان با الهام گرفتن از بنیانهای ایدئولوژیک جمهوری اسلامی تاسیس شد و با کمک حمایتهای آموزشی، تسلیحاتی و مالی جمهوری اسلامی، بە یکی از طرفین جنگ داخلی لبنان بدل گشت. در فلسطین، جمهوری اسلامی هموارە از گروە حماس جانبداری کردە و در جنگ داخلی فلسطین در سال ٢٠٠٧، در مقابل سازمان فتح، سپاە پاسدارن از نظر مالی و تسلیحاتی نیروهای حماس را حمایت کردند. در سال ٢٠١٢ در جریان جنگ سوریە، سپاە قدس جمهوری اسلامی، شماری از شیعیان افعانستان را در میان نیروهای دیگر بە جبهەهای جنگ در سوریە اعزام کرد و در ادامە لشکر فاطمیون را برای آنها تشکیل داد کە در سالهای گذشتە برای یاری رساندن بە حکومت بشار اسد جنگیدەاند.

در عراق، در سال ٢٠١٤ جمهوری اسلامی نیروهای حشد الشعبی را سازماندهی کرد و در جنگ داعش، برای بقای نظام بشار اسد در سوریە، برای حملە بە مواضع حکومت اقلیم کردستان و نیروهای ائتلاف در عراق، حشد الشعبی را بکار گرفتە و می‌گیرد. در یمن نیز حمایتهای مالی و تسلیحاتی جمهوری اسلامی از حوثی‌ها، عملا بە بحران سیاسی این کشور دامن زدە و راە رسیدن بە صلح و ثبات را در این کشور سد کردە است.

جمهوری اسلامی از این نیروها در مقاطع مختلف، در راستای تامین مصالح خود استفادە کردە است. نیروهای حماس و حزب اللە لبنان را علیە اسرائیل بکار گرفتە است. در جنگ سوریە از شیعیان افغان، نیروهای حشد الشعبی شیعیان عراق و حزب اللە لبنان استفادە کردە است. ‌همچنین، جنگ با عربستان سعودی و حملە بە تاسیسات نفتی آرمکو را از طریق حوثی‌های یمن بە انجام رساند. منابع آموزشی، مالی و تسلیحاتی این گروها توسط جمهوری اسلامی تامین می‌شود و خود این گروها نیز، این امر را کتمان نمی‌کنند. در مقابل، این گروها بە ابزاری برای سیاستهای برون مرزی جمهوری اسلامی در منطقە تبدیل شدەاند و جمهوری اسلامی، کشمکش‌های خود را با عربستان سعودی، اسرائیل، آمریکا و... از طریق این نیروهای نیابتی پیش بردە است و هیچ وقت نتوانستە خود بصورت علنی با این کشورها درگیر شود. البتە آنها می‌دانند، کە این گروها در راستای سیاستهای ایران در منطقە عمل می‌کنند و اقدامات خرابکارانەی جمهوری اسلامی را بی پاسخ نگذاشتەاند.

در مورد بکارگیری این نیروها در سرکوب قیام کنونی مردم ایران علیە حاکمیت جمهوری اسلامی، دیگاەهای متفاوت و نە چندان دور از هم وجود دارد. اول از همە، در رابطە با چگونگی و برخورد با قیام کنونی، در میان نیروهای سرکوبگر حکومت اختلافاتی وجود دارد. عدەای از آنها موافق حداكثر سرکوب و شلیک مستقیم بە معترضین هستند، عدەای نیز مخالف این امر هستند. اکنون این اختلاف در چگونگی برخورد نیروهای سرکوبگر با تظاهرات اختلال ایجاد کردە است. برای جلوگیری از بروز بیشتر این اختلافات داخلی و همزمان بکارگیری حداکثر سرکوب علیە تظاهرات، حکومت نیروهای نیابتی خود در خارج از مرزهای ایران، برای سرکوب خیزش مردمی در سراسر ایران فراخواندە است. طبیعتا این نیروها هم کە بقای خود را در پایداری جمهوری اسلامی می‌بیند، دست بە هر اقدامی کە از آنها خواستە شود می‌زنند و انجام خشونت و برخورد شدید با معترضین برای آنها کار  دشواری نخواهد بود. همچنین باتوجە بە وسعت خیزیش کنونی، حکومت توان تمرکز، برای سرکوب بیشتر در یک نقطە یا چند نقطە را ندارد و نیروهای خود را توزیع کردە است. بنابراین، کنترل تظاهرات و خاموش کردن آن، خارج از توانای نیروهای داخلی حکومت است، لذا در این شرایط از نیروهای خارجی همسو باخود کمک خواهد گرفت. باتوجە بە گفتەهای شاهدان عینی و آنچە کە روزنامەی جروزالم پست منتشر کردە است، می‌توان گفت کە جمهوری اسلامی از نیروهای وابسطە بە حزب اللە لبنان و شیعیان حشدالشعبی عراق در سرکوب تظاهرات در سنندج و برخی شهرهای دیگر استفادە کردە است.

این نیروها، همسو با سیاستهای ایران در منطقە عمل می‌کنند و جمهوری اسلامی از نظر مالی، تسلیحاتی و آموزشی حامی آنهاست. بنابراین جابجای آنها از یک نقطە بە نقطەای دیگری برای جمهوری اسلامی کاری پیچیدەای نیست. همانگونە کە اشارە شد از این نیروها در جنگ سوریە برای بقای رژیم بشار اسد استفادە شدە است. موارد مشابهە آن نیز در نقاط دیگر بە کررات تکرار شدە است. بخشی از وظایف این نیروها، حفاظت از منافع جمهوری اسلامی و ایجاد ناامنی و جنگ نیابتی با دشمنان جمهوری اسلامی در خاورمیانە بودە است. بنابراین امروز در شرایط فعلی جهموری اسلامی بەعنوان فریاد رس و بخشی از نیروهای سرکوبگر خود بە این نیروها نگاە می کنند و بە آنها احتیاج دارد. اما آنچە کە مهم است، پایگاە مردمی جمهوری اسلامی خیلی وقت است اثری از آن باقی نماندە است تا اینکە نیروهای کە تا دیروز ابزار دست ایران برای جنگهای نیابتی بودند، امروزە نقش فریاد رس را داشتە باشند و بتوانند جمهوری اسلامی را از باتلاق بیرون بیاورند. در واقع، در مقابل قدرت مردم و خشم شدید و گستردەی آنها از رفتار نیروهای سرکوبگر حکومت، هیچ نیروی توان کنترل شرایط فعلی داخل شهرهای کردستان و ایران را ندارد.

این مطلب در شمارە ٨٣٣ روزنامە کوردستان منتشر شدە است.