البرز روئینتن/ ترجمە: دیاکو دانا
جوانی، مبارزەجویی و خواستەهای رادیکال در متون و ادبیات انقلابی در مورد آن بحث شدە است. در تمامی قیامها این نسل نقش موثری ایفا میکنند کە این موضوع در خیزش کنونی بە طور آشکار دیدە میشود کە چگونە جوانان بخشی مهمی از مبارزەی ملتمان بە منظور پیشبرد این خیزش هستند، حتی بخش بسیار بزرگ قربانیان این قیام جواناناند.
مهمتر از مشارکت جوانان در این خیزش شرکت نوجوانان است کە بە یکی از چشمگیرترین خصوصیات قیام اینبار بە حساب میآید. مشارکت دانشآموزان مقطع راهنمایی و دبیرستان کە توانستەاند در چند سطح حامی نیرومند برای این جنبش باشند. آنان با پارە کردن تصویر رهبران جمهوری اسلامی و مشارکت در اعتصابات و حتی تداوم در اعتراضات نمایان شوند و بر جریان خیزش اینبار تأثیر بسزایی گذاشتند.
این قشر کە در زبان فارسی بە "دهە هشتادی" شناختە شدەاند، ضمن اینکە مشارکت آنان برای بیشتر مردم و محققین در جامعەی تعجبآور است، از آنان چنین انتظاری نداشتند. با مشارکت فعالانەشان در خیزش، ضمن زندە نگەداشتن امید پیام روشنی را بە رژیم و مردم دادند. اما بە منظور درک بیشتر از این موضوع ضروریست، خوانشی جدید برای این قشر داشتە باشیم، این خوانش تنها ویژەی نوجوانان و جوانان جامعە کوردستان و ایران نیست، بلکە بە تمامی جهان مرتبط است. چون این نسل در تحقیقات علمی و جامعەشناسی بە نسل Z شناختە شدە و بیشتر اوقات نمایان میگردد.
نسل Z بە چە کسانی گفتە میشود؟
براساس تقسیماتی کە بر طبق بەدنیا آمدن نسلها میشود، آنان کە در میان سالهای ١٩٩٦تا ٢٠١٠ چشم بە جهان گشودەاند بە نسل Z معروفاند. همچنین بە آنان کە قبل از این بازەی زمانی بە دنیا آمدەاند آلفا گفتە میشود کە پیشتر بە نسل X نام بردە میشدند. این نسل بە خصوص آنان کە پس از هزارە نسل جدید چشم بە جهان گشودەاند و رویدادهای ١١ سپتامبر را بە یاد ندارند، و با پیشترفتهای جهان اینترنت و تکنولوژی و انقلاب انتقال اطلاعات بزرگ شدەاند، بە دلیل روابط محکم با تکنولوژی و محصولاتش و همچنین بە اینترنت دسترسی دارند، آموزش متفاوتی با نسلهای قبل از خودشان دارند کە تنها از طریق خانوادە و اطرافیانشان رشد کردەاند. این نسل بە صاحب برخی از خصوصیات متفاوت از برخی لحاظ مبدل میشوند و ضمن اینکە جای توجەاند و سبب ایجاد تحولات جدی در مقایسە با نسلهای قبل از خودشان هستند.
در نخسین نگاە این نسل کە اکثرشان وقت خود را صرف ابزارهای جهان دیجیتال و شبکەهای اجتماعی کردەاند، بسیار برای اطرافیانشان امید بخش نبودەاند، اما تحقیقات گوناگون در جوامع مختلف نشان داد کە این نسل بلعکس این انتظارات بسیاری از خصوصات جای توجە و مهم را دارا میباشند کە برای جامعەشناسان و بە خصوص سیاستمدارن حائز اهمیت ویژە است؛ زیرا رفتار و شیوەی تصمیمگیریشان متفاوت بودە است.
یکی از مهمترین اصول متفاوت این نسل اهمیت قائل شدن بە مفهوم آزادی است کە نمیگذارد این آزادی را کە دارا میباشد سلب شود و حتی در مقابل اینکە آزادیش را سلب کنند ایستادگی میکنند. بلعکس نسلهای قبل از خودشان کە حاوی فرهنگی لوکالی هستند، این نسل بیشتر دارندەی فرهنگی جهانی هستند و میتوانند بە بخشی از فرهنگ یک کشور دورتر از دیاری کە در آن زندگی میکنند، تبدیل شوند و این هم بە نوعی چهارچوب تفکر آنان را وسیع کردە است. بە دین شیوە آنان از نسلهای قبل از خودشان متفاوت فکر میکنند و تصمیم میگیرند. یا رویدادهای متفاوت و در بعضی لحاظ عمیقتر میبینند و بە دنبال واقعیات و تحلیل اطلاعات بە منظور تصمیمگیری ضروریاند.
یکی دیگر از جنبەهای این نسل اهمیت دادن بە ظاهر و اثبات خودشان است. این اعتماد بە نفس از جهان اینترنت برایشان ماندە است، ضمن وجود برخی زمینەهای مثبت اما دارای جنبەی منفی نیز میباشند کە خود را در مقابل نسلهای دیگر دستکم تلقی نمیکنند، این هم وضعیتی را بە بار میآورد کە بر شیوەی زندگی و تفکرشان تأثیر میگذارد.
این نسل کە در کشورهای مختلف مدام روبە افزایشاند، بە دلیل تصمیمات متفاوت، تأثیرگذاری گوناگون بر جامعەشان گذاشتەاند، زیرا سیاستمداران با اقشار مختلف جمعیت کشورشان روبرو میشوند کە دارای نرم و تفکرات مخصوص بە خود هستند کە متفاوت از والدینشان یا نسل قبل از خودشان مینگرد. برای همین اگر خواستە و تفکر این نسل را در نظر نگیریم و بە شیوەی کلاسیک فکر کنیم با شکست روبرو میشویم. زیرا این نیرو و دینامیسم جامعە را نمیتوان نادیدە گرفت.
نسل Z در جامعەی ایران کە اکنون نقش موثری را دارند، در خیزش نو باید مورد تحلیل و خوانش جدی قرار گیرند. زیرا پیشبرد هر موضوع مرتبط با جامعە و بە خصوص سیاست بدون شناخت این نسل و خصوصیاتش بسیار دشوار میباشد. بە خصوص این دیدگاە برای مبارزان کە میخواهند با همگانی کردن مبارزە، قیام را برای ایجاد جامعەی جدید بە پیش برند، ضروریت مهمی است. زیرا این قشر ضمن وجود انرژی بسیار اما طرز تفکرمتفاوت باید بە شیوەی جدید با آنان تعامل کرد. بە عنوان نمونە، برای این قشر از یک پیام سیاسی مهمتر، یک ویدیوی یوتیوب جوانی است کە موضوع را بە طور مستقیم بە زبان اینترنت بیان و جای توجە و موثر میباشد.
از سوی دیگر میبینیم کە این نسل برعکس انتظارات والدینشان کە آنان را مقابل بە وضعیت اطراف بدون احساس میداند و بر این باورند کە آنان از جامعە جدا شدەاند. بە شیوەهای نو بە میدان میآیند و حتی بسیار موثر بە شیوەهای خود بە طور مثبت بر رویدادها تأثیر میگذارند. بە نوعی بە امید پیروزی در قیام و حتی حامی نیرومند بە خواستەهای پیشرفتەی جامعە مانند آزادی و برابری میباشند.
خوانش واقعیات جامعە مانند آنچە هدف اصلیترین ضروریات طرح برنانە و استرتژی برای حال و آیندە جامعە است. بە خصوص اگر این برنامە و طرح، استقلال و آزادی را برای یک ملت بە ارمغان آورد و از سوی مبارزان جهتگیری شود. در چنین شرایطی آشنایی با این نسل متفاوت و موثر است، یکی از ضروریات سیاستمداران و مبارزان است و عدم این ضروریات، بیگانگی با جامعە را بە دنبال دارد و در نتیجە سبب بەحاشیەراندنشان میشود.
این مطلب در شمارە ٨٣٣ روزنامە کوردستان منتشر شدە است.