البرز روئینتن/ ترجمە: دیاکو دانا
دانشگاە تهران در سال ١٣١٤ تأسیس شد. یک سال پس از تأسیساش، برای نخستین بار دانشجویان دانشگاە بە منظور تأمین برخی ضروریاتشان دست بە اعتراض زدند. از آن زمان تاکنون جنبش دانشجویی بە شیوەهای مختلف وجود داشتە است. برخی اوقات نیرومند و یا ضعیف بودە است، برخی اوقات در اوج تحولات بودەاند و همچنین برخی اوقات پس از آنکە بە حاشیە راندە شدەاند بروز کردە؛ اما هیچ وقت از واقعیات و حوادث جامعە دور نشدەاند.
هوشیاری و قدرت توانایی در ایجاد سوال و پاسخگو بودن در مقابل خواستەهایشان در افکار دانشجو شرایطی را بە وجود آوردە کە دانشگاە و دانشجو برای هر دیکتاتور مسئلەای مهم تلقی شود، مخصوصا اگر این دیکتاتوری، دیکتاتوری آخوندی باشد، این مسئلە برای آنان ترسی بزرگی محسوب میگردد. این ترس از همان ابتدا جای توجە رهبران جمهوری اسلامی بودە و حتی از همان سالهای نخست بە قدرت رسیدنشان با ایجاد تغییرات در دانشگاەها تحت نام "انقلاب فرهنگی" و تعویض وزرای علوم و تحقیقات و دانشگاەها، اخراج دانشجویان غیرخودی و حتی تغییر در منابع درسی بە کلی مکانیسم تبعیض اداری و لشکری را بە منظور کنترل دانشآموزان، سعی کردند این مرکز مهم کە نقش چشمگیری در تحولات داشت، کنترل کنند.
در این مورد هیچ سند و فاکتوری مانند اظهارات خمینی در خصوص دانشگاەها کە میگفت "دانشگاە از بمب اتم خطرناکتر" است نشان دهندەی این واقعیت نباشد. اما علیرغم تمامی برنامە و دسیسەچینیها و کنترل و متوسل بە سرکوب، نتوانستەاند صدای دانشگاە و دانشآموزان را خفە کنند و دانشجویان در دانشگاە مدام در هر تحولاتی بە ازای خون خود با درد و خواستەهای مشروع مردم توأم بودەاند.
همچنین در این اعتراضات نیز کە قریب بە دو ماە است همچنان ادامە دارد، نقش بارزی را ایفا کردەاند و حتی بە حدی رسیدە کە میتوان گفت امروز یکی از فاکتورهای تداوم خیزش کنونی دانشگاە، دانشجو و دانشآموزاناند.
جنبش دانشجویی کورد از همان اوایل دو راە را در پیش داشت، یا باید بە بخشی از جنبش گوناگون دانشجویی کە در آن ملت فرادست وجود داشت ملحق میشد و اگر آنان مخالف حاکمیت بودند، نباید از واقعیت جامعەی کوردستان و بە خصوص مسئلەی کورد سخن بە میان میآورد. زیرا تمامی جهتگیریهای جنبش دانشجویی از چپ و راست گرفتە نە تنها با خواستەهای مشروع ملت کورد نبودە، بلکە بیشتر اوقات با آن مخالفت کردەاند. یا باید راە دوم را انتخاب میکرد، آن هم ملحق شدن بە جنبش کوردستانی بود کە نقش ویژەای در این زمینە بازی کردەاند، نمونەی بارز این شیوە از فعالیت ملحق شدن اسماعیل شریفزادە و یارانش بە حزب دموکرات بود کە در بازەی زمانی کوتاە تأثیرگذاری مؤثری گذاشتند و این جریان در زمان و عصر خود متفاوت و بە همین شیوە ادامە داشت.
آنچە اکنون در صحنەی خیزش دیدە میشود، علیرغم اینکە سرکوب رژیم در دانشگاە بە توندترین شیوە ادامە دارد، اما از همان روزهای نخست این اعتراضات، دانشگاە از خیزش مردم جدا نشدە است.
این نشان میدهد کە دانشگاە مانند قبل حتی اینبار بیشتر حائز اهمیت است و باید با اهمیت برایش کار کرد. اکنون بیش از ١٥٠ دانشجو در دانشگاە کوردستان ایران مشغول بە تحصیل هستند، همچنین شمار زیادی از دانشجویان کورد در دیگر استانها مشغول بە تحصیلاند کە بهتر میتوانند مسائل کوردستان را مرکز منتقل دهند و این شمار زیاد از دانشجویان دانشگاە ارزش واقعی مرکز را نشان میدهد.
آنچە اکنون میبینیم فعالیتهای داخل دانشگاەها است کە بیشتر در دانشگاەها ماندەاند بیشترین تأثیرگذاری را داشتەاند، اما بە کلی بە خیابان منتقل نشدەاند و این فعالیتها باید بە خیابان منتقل شوند. انتقال فعالیتهای داخل دانشگاە در درجەی اول سبب محافظت از جان دانشجویان میشود، زیرا در دانشگاە محاصرە میشوند و مورد سرکوب رژیم قرار میگیرند و این موضوع خسارت جانی بیشتری را بە دنبال دارد.
از دگر سو انتقال این فعالیتها بە خیابان ضمن حفظ جان دانشجویان سبب گسترش اعتراضات و تأثیرگذاریش میشود، بە خصوص دانشجویان در تمامی زمینەها میتوانند با مردم این اعتراضات را برگزار کنند. برای همین بر این باورند در روزهای آتی در عمل ملحق شدن دانشگاە و خیابان رو بە فزونی است. این موضوع بیشتر برای این مقطع زمانی است، اما در آیندە پیروزی انقلاب و بە ویژە در اوج آزدایخواهی باید این جنبش نقش جدی را ایفا کند برای اینکە پس از پیروزی انقلاب بە خصوص در اوج آزادیخواهی این جنبش نقش مؤثری ایفا کند برای اینکە پس از پیروزی انقلاب بە سمتی حرکت کند کە تاریخ تکرار شود. برای همین فعالیت برای این جنبش بە فرصتی برای انقلاب و بعد از انقلاب بە حساب میآید و ضروری است از این فرصت بهرە جویم.