عمر بالکی
تاریخ مبارزات ملتها برای رهایی از یوغ استعمار، این امر را بر ما اثبات میکند که هر ملتی بخواهد آزاد و مستقل زندگی کند، باید همه اقشار و طبقات آن ملت، هرکدام بنا به توانایی و شرایط زندگی و بلوغ و درک ملی خود، در مبارزه و تلاش مشارکت داشته باشند. اما طبیعی است که شیوهٔ مشارکت مردم در این مبارزات آزادیبخش، متفاوت است؛ از این رو میبینیم و میخوانیم که شماری از مردم در این مبارزه، در ردیف فداکارترین فرزندان آن ملت قرار میگیرند و نامشان در تاریخ آن ملت ثبت میشود و هرگز از یاد نمیروند.
ملت کورد، یکی از آن ملتهایی است که در سدهی اخیر، برای رهایی و آزادی خود در پیکار بوده و خونها ریخته و فداکاریهای بسیاری کرده است؛ و در کوران این نبرد خونین و بیامان، فداکارترین و جانبرکفترین فرزندان این ملت ستمدیده، لقب پرافتخار «پیشمرگه» را به خود اختصاص دادهاند. پیشمرگه آن فرزند دلیر و شجاعی است که با روحیهٔ والای اخلاقی و فداکاریاش برای صیانت از خاک و ملت، جای خود را در دل هر کورد میهندوست و تشنهٔ آزادی و دموکراسی باز کرده است. برای قدردانی از این همه شجاعت و فداکاری پیشمرگه در طول هشتاد سال گذشته، لازم بود روزی از سال به نام روز پیشمرگه نامگذاری شود.
روز ۲۶ آذر ۱۳۲۴ خورشیدی یکی از آن روزهایی است که همچون ستارهای درخشان در تاریخ هشتاد سالهٔ مبارزات حقطلبانهٔ ملت کورد در شرق کوردستان میدرخشد. هشتاد سال پیش در آن روز، بنا به گزارش نشریهٔ "کوردستان" (منتشر شده توسط حزب دموکرات کوردستان) در شهر مهاباد، در مراسمی باشکوه با حضور ده هزار نفر و سخنرانی پیشوا قاضی محمد، پرچم مقدس کورد برای نخستین بار بهطور رسمی بر فراز ساختمان هیئت رئیسهٔ حزب دموکرات کوردستان برافراشته شد.
برافراشتن پرچم کوردستان و تشکیل ارتش ملی (سپای میللی) توسط حزب دموکرات، سرآغاز مرحلهای نوین در مبارزات آزادیخواهی ملت کورد بود؛ به این معنا که ملت کورد گامهای نوین و مدرنی در عرصهٔ هویتخواهی و توسعهٔ حس ملی برداشته بود. عملاً میبینیم که پس از برافراشتن پرچم و تشکیل ارتش ملی (که بعدها به نیروی پیشمرگه نامگذاری شد)، حزب دموکرات کوردستان کنترل اداری و مدیریتی منطقه را به دست میگیرد و در نتیجه، حکومت جمهوری کوردستان را تأسیس مینماید.
پرچم، نماد ملتی است که صاحب خاک، زبان، فرهنگ و تاریخ خاص خود میباشد. حزب دموکرات کوردستان با درک این واقعیت که کورد یک ملت و کوردستان یک سرزمین است، برای برافراشتن پرچم (آنگونه که در بالا ذکر شد) در یک گردهمایی گستردهی مردمی و طی برگزاری مراسمی باشکوه، این امر مقدّس را به انجام رسانید. اما صرفاً برافراشتن پرچم برای مشخص شدن نماد یک ملت کافی نبود، بلکه آن پرچم نیازمند پشتیبانی تودههای مردم و یک نیروی محافظ بود تا از بر زمین افتادن آن ممانعت به عمل آید؛ چرا که بر زمین افتادن پرچم، به معنای زوال کیان سیاسی است و زوال کیان سیاسی نیز به معنای شکست و فروپاشی یک ملت خواهد بود.
به همین دلیل، حزب دموکرات کوردستان مدتها پیش از برافراشتن پرچم، بهویژه پس از تسخیر شهرداری مهاباد در روز ۲۶ بهمن ۱۳۲۳ توسط مردم به ستوه آمدهٔ آن شهر از چنگ ظلم و ستم حکومت رضاشاه پهلوی (بهعنوان آخرین بازماندهٔ سلطهٔ آن رژیم در منطقه)، تمهیدات لازم را فراهم میآورد تا با گردهمآوردن همهٔ کسانی که خواستار حفاظت از خاک و ملت هستند و توانایی آن را دارند، ارتش ملی را تشکیل دهد.
چند ماه پس از برافراشتن پرچم کوردستان و ارتش ملی، عملاً میبینیم که تأسیس جمهوری کوردستان توسط حزب دموکرات اعلام میشود. پس از تأسیس حکومت جمهوری کوردستان و سازماندهی نهادهای اداری، میبینیم که لقب اعضای ارتش ملی کوردستان بر اساس اطلاعیهٔ روزنامهٔ کوردستان در روز ۱۵ بهمن ۱۳۲۴ به پیشمرگه تغییر مییابد. از آن تاریخ به بعد، مبارز کورد که برای به دست آوردن حقوق ملی ملت کورد تلاش میکند، حامل لقب پیشمرگه است و مایهٔ افتخار ملت خود شده است.
امروزه خوشبختانه نام پیشمرگه بهعنوان جنگجویی شجاع و پایبند به اصول انسانی، از مرزهای کوردستان فراتر رفته و به نامی آشنا برای تمام جهان تبدیل شده است. در کوردستان نیز در گفتوگوهای جامعه و نوشتههای نویسندگان و شاعران، دهها لقب پس از واژهٔ پیشمرگه جای خود را باز کردهاند، مانند: شجاع و بیباک، قهرمان، دشمنشکن، جاودان، بازوی قدرتمند ملت... اینها نشاندهندهٔ جایگاه والای پیشمرگه در جامعهٔ کوردستان است. این امر به این دلیل است که پیشمرگه وظیفهٔ صیانت از کرامت و شرف ملت خود را بر عهده گرفته و بزرگترین سرمایهٔ زندگیاش که جان اوست، سخاوتمندانه در راه اهداف ملت کورد فدا میکند.
به همین جهت، حزب دموکرات کوردستان ایران در سال ۱۳۶۳ روز ۲۶ آذر را به نام روز پیشمرگه نامگذاری کرد که نشانهٔ احترام رهبری حزب دموکرات کوردستان ایران بود به این همه جانفشانی که نیروی پیشمرگه در رویارویی با دشمن در میدان مبارزات مسلحانه انجام داده است. البته در اینجا لازم است یادآوری کنیم که تعیین روزی به نام پرچم و پیشمرگه به این معنی نیست که تنها در یک روز خاص از سال به پیشمرگه و پرچم احترام بگذاریم، بلکه در طول مبارزات خونین ملت کورد برای به دست آوردن حقوق ملیاش، هیچ روزی از سال را نمییابیم که پیشمرگه با شجاعت و جانفشانی خود از بقا و موجودیت ملت خود دفاع نکرده و در این راه شهید نشده باشد، اما اجازه نداده است پرچم مبارزهٔ آزادیخواهی ملت کورد بر زمین بیفتد.
در پایان، لازم است به خویشتن یادآور شویم که در شرایط کنونی جمهوری اسلامی، که به واسطهی سیاستهای ضدمردمی و انحصارطلبانه در منطقه و صدور تروریسم و جنگافروزی به جهان خارج، پایههای حاکمیتش هم در داخل و هم در عرصهی جهانی متزلزل گشته و این احتمال میرود که در هر لحظه و آنی این رژیم فرو بپاشد و تحولی بنیادین در ایران به وقوع پیوندد، شایسته و مقتضی است که پرچم و پیشمرگه، به مثابهی دو نماد ملی، به محور وحدت برای احقاق حقوق ملت کورد در شرق کوردستان و صیانت از این دستاوردها مبدل گردند.
