نافرمانی مدنی زنان ایران در برابر حجاب اجباری و سیاست یکدست کردن پوشش توسط رژیم همچنان ادامه دارد.

به گزارش روزنامه گاردین، سه سال پس از کشته‌شدن مهسا امینی در بازداشت گشت ارشاد، فضای اجتماعی ایران دستخوش تغییری عمیق شده و زنان جوان با انتشار ویدیوهایی در شبکه‌های اجتماعی، حضور بدون حجاب خود در خیابان‌ها را به نمایش می‌گذارند.

بر اساس قانون موسوم به "حجاب و عفاف"، که از سال ۲۰۲۴ نهایی شده، زنان متهم به "بی‌حجابی یا پوشش نامناسب"، با مجازات‌هایی همچون جریمه‌های سنگین، شلاق و حبس‌های طولانی‌مدت روبرو می‌شوند.

با این حال، گاردین به نقل از زنانی که با آنها گفتگو‌ کرده، تأکید می‌کند، که حکومت بدلیل ترس از تکرار ناآرامی‌های گسترده، سال ۱۴۰۱، از بازداشت‌های جمعی پرهیز می‌کند. به گفته یک روزنامه‌نگار ساکن تهران، حجاب به "ابزاری برای انحراف افکار عمومی" در شرایط بحران‌های اقتصادی، کم‌آبی و فشارهای سیاسی بدل شده است.

با وجود فشارهای ساختاری و فرهنگی، زنان جامعه طی دهه‌های گذشته نشان داده‌اند، که سکوت نکرده و به اشکال مختلف مقاومت کرده‌اند. این نافرمانی هم جنبه فردی دارد و هم جمعی، و از اعتراضات روزمره تا جنبش‌های گسترده اجتماعی را شامل می‌شود.

جنبش "زن، زندگی، آزادی"، نمونه‌ای بارز از این تحول است که با تبدیل زخم روانی جمعی به قدرت سیاسی، راه را برای بازتعریف هویت و بازیابی آزادی‌های فردی و اجتماعی هموار کرد. این حرکت نمادین، میل به استقلال و انتخاب آزادانه را به نمایش گذاشت و اثبات کرد که روان مقاومت در برابر سرکوب خاموش‌شدنی نیست.

رژیم ایران، نه ‌تنها از نظر اجرایی، بلکه از نظر سیاسی نیز توان تحمیل کامل قوانین حجاب را ندارد. به باور آنان، وضعیت شکننده اقتصادی و امنیتی کشور سبب شده هر برخورد تند با زنان، بالقوه جرقه موج تازه‌ای از ناآرامی‌های اجتماعی باشد، وضعیتی که باعث شده نافرمانی مدنی زنان، به‌رغم فشارها، همچنان ادامه پیدا کند و به یکی از مهم‌ترین چالش‌های پیش‌روی رژیم ایران تبدیل شود.