لە مانگیی ڕێبەندانی ١٣٩٨ (٢٠٢٠) دا، ژمارەیەکی زۆر لە دەسەڵاتدارانی ڕێژیمی کۆماری ئیسلامی ئاگاداری هاتنی ڤیرووسی کۆڕۆنا بۆ نێو ئێران بوون؛ کە گویا: لە ڕێگای فەقیە (تەلەبە) کانی چینی کە لە حەوزەی "عیلمیە"ی قوم بۆ "شیعە گستری" هێنراون، بڵاوبۆتەوە. بەڵام ڕێژیم لەسەرووی هەموویان خامنەیی ڕێبەر و بەیت و کابینە سێبەرەکەی بە مەبەست گەلێگ ئامادە نەبوون ڕاستییەکان باس بکرێن و هەنگاوی جیددی بۆ تووشبووانی ڤیرووسەکە هەڵبگرن.
بەشێک لە هۆکارەکە دەگەڕێتەوە بۆ ناڕەزایەتییەکانی ٢ ساڵ لەمەوپێش کە لە بەفرانباری یەکەم، لە ساڵی ٩٦ دا، خەڵکی ناڕازی، دروشمی "اصلاح‌طلب اصول گرا، دیگە تمومە ماجرا" و "دشمن ما همین جاست، دروغ میگن آمریکاست" و ... بەرز کردبۆوە. بەرپرسانی ڕێژیم لەوە دەترسان کە خەڵک بوێرانەتر لە پێشوو، بەرهەڵستیان ببنەوە. دواتر لە گەڵاڕێزان (خەزڵوەر)ی ٩٨ لەبەر گرانکردنی سێ بەرانبەری بێنزین و ناڕەزایەتیی لە خستنە خوارەوەی فڕۆکەی سڤیلی ئۆکراینی لە بەفرانباری ئەمساڵ دا، متمانە لەدەست دانی ڕێژیم لە لایەن زۆربەی گەلانی ئێرانەوە بوو، کە بوێرانە هەڵوێستیان گرت.
دەسەڵاتدارانی ڕێژیم، لەوە دەترسان کە دیسان ناڕەزایەتییەکان بە شێوازێکی دیکە سەرهەڵبدەنەوە و هێندەی دیکە متمانەیان لای خەڵک نەمێنێ. دەسەڵاتدارانی ڕێژیم لەو چەند قۆناغەدا، بە باشی یەکگرتوویی ئۆپۆزیسیۆن و ڕێژیم نەویستنی خەڵکانی ناڕازیان بۆ دەرکەوت. کە بێگومان ترسێکی زۆریان ڕێنیشتبوو.
جیا لەوانە بەشێک لە سەرانی ڕێژیم پێشبینی ئەم دۆخەی ئێستایان نەدەکرد و پێیان وابوو کە ڤیرووسی کۆڕۆنا پەتایەکی کاتییە و لە ماوەیەکی کورتدا، تەواو دەبێ و پێویست ناکا هەنگاوی جیددی بۆ هەڵبگرن.
سەبارەت بە تەشەنەسەندنی ڤیرووسی کۆڕۆنا، لە ٢٦ ی ڕێبەندان دا – ٤ ڕۆژ دوای ٢٢ ی ڕێبەندان- عەلیی خامنەیی، بە ڕێنوێنی دکتورەکانی بەیتی ڕێبەری – کە ئاگاداری ڕەوتی بڵاوبوونەوەی کۆڕۆنا لە ئێران بوون- بە دەستەوانەی تایبەتیی لە کۆڕی پێ هەڵاکوتن (مداح) ەکاندا، ئامادە دەبێ و ئیزن بە کەس نادرێ دەستی ڕێبەری ڕێژیم، ماچ بکا. هەروەها، ڕۆژێک دوای بەناو "هەڵبژاردن"کان لە ٣ ی ڕەشەمەشدا، عەلیی ڕەبیعی- وتەبێژی کابینەی ڕووحانی- وتی:" ئێمەیان بە مەترسیی بوونی ڤیرووس تاوانبار دەکرد". ڕۆژی دواتر- ٤ی ڕەشەمە- دیسان خامنەیی ڕێبەر، لە قسە کردنێکی ئاشکرادا، ئەمریکا و میدیا بیانییەکانی بە تەبلیغی نەخۆشی‌یەک و پێکهێنانی ترس تۆمەتبار دەکرد و وتی: دەیانهەویست خەڵک لە هەڵبژاردن بەشداری نەکەن، کە شکستیان خوارد.
چەند ڕۆژ دواتر عەلیی خامنەیی، بە ئامادەبوونی دکتوری تایبەتی خۆی، پەیامێکی بۆ دوکتوران و پەرستارەکان نارد، کە دەریخست بەتەواوی ئاگاداری مەترسی بڵاوبوونەوەی کۆڕۆنا لە ئێران دا، بووە. بەڵام ئیرادەی ناوبراو بۆ ئەنجامدانی ڕێپێوانی ٢٢ ی ڕێبەندان و هەڵبژاردنی مەجلیسەکان لە ٢ ی ڕەشەمە دا، بە نرخی کارەساتی بڵاوبوونەوەی کۆڕۆنا لە سەرانسەری ئێران تەواو بوو.
. بە ئاماژەیەکی کورت بە ڤیرووسی کۆڕۆنا کە دوویەمین وڵاتی دوای چینە، ئەگەری ئەوە هەیە بە هۆی ناکارامەیی ڕێژیم بەو پەتایە کارەساتێکی گەورەی مرۆیی لە ئێران ڕوو بدا. لە ئێستادا، مەترسیی لەسەر لەشساغی و تەندروستی تەواوی خەڵکی ئێران و بە تایبەتیی زیندانیانی سیاسی تووشبوانی کۆڕۆنا لە شار و شارۆچکە و گوندەکان هەیە، دۆخەکە زۆر جێی نیگەرانییە. هەر بۆیە پێویستە هەموو زیندانییەکان بەتایبەتیی زیندانییە سیاسییەکان ئازاد بکرێن و هەموو شوێنە گیرۆدەکانی کۆڕۆنا، قەرنتینە بکرێن.
هەروەها، داوا لە وڵاتانی پێشکەوتوو و دەروەست بکرێ، کە هەم سەبارەت بە کەلوپەلی پێویست بۆ بەرەنگاریی و زیاتری ئەو پەتایە لە ئێران تەرخان بکەن و زیاتر بە هانای گەلانی ئێرانەوە بێن و هەم ئێران بخرێتە چواچێوەی قەیرانی جیهانی و مودیرییەتەکەی بە زانایان و کارناسانی قەیرانەکانی دەرەوە بۆ چارەسەری سەردەمیانە بسپێردرێ.
ئەگینا بەو شێوەیە ڕێژیمی دژی گەلی کە تا ئێستا لەبەر ئەو پەتایە هەڵسوکەوتی کردوە، نە دەتوانێ و نە دەیهەوێ چارەسەری بنەڕەتی بۆ کارەساتی کۆڕۆنا ئەنجام بدا.
حەسەنی حاتەمی
سەرچاوەکان
یوتیووب
فەیسبووک
