کوردستان میدیا

ماڵپەڕی ناوەندیی حیزبی دێموکراتی کوردستانی ئێران

سێمینارێكی تایبه‌ت له‌سه‌ر دۆخی ئێران و سیاسه‌ته‌كانی حیزبی دێموكرات به‌ڕێوه‌ چوو

13:34 - 13 بەفرانبار 2718

کوردستان میدیا: به‌شی ئاشكرای ده‌زگای ڕێكخستنی گشتیی حیزبی دێموکرات، سێمینارێكی تایبه‌تی له‌سه‌ر دۆخی ئێران و سیاسه‌ته‌كانی حیزبی دێموكرات بۆ به‌شێک له‌ به‌ڕێوه‌به‌رانی ڕێكخستن له‌ سنووری پارێزگای هه‌ولێر به‌ڕێوه‌ برد.

ڕۆژی چوارشه‌ممه‌، ڕێکەوتی ١٢ی بەفرانباری ١٣٩٧ی هەتاوی، به‌شی ئاشكرای ده‌زگای ڕێكخستنی گشتیی حیزب، سه‌باره‌ت به‌ ئاڵوگۆڕە‌كانی ئه‌م دواییانه‌، دۆخی ئێستای ئێران و خۆرهه‌ڵاتی كوردستان به‌ تایبه‌تی، سیاسه‌ت و ستراتێژی حیزب، ڕاسان و حوزووری به‌رده‌وامی پێشمه‌رگه‌ له‌ خۆرهه‌ڵاتی كوردستان، خه‌باتی شار و شاخ، ستراتیژی خه‌باتی نه‌ته‌وه‌یی و ئه‌ركی ئه‌ندامانی حیزب له‌و پێوه‌ندییه‌دا، سیمینارێكی تایبه‌تی بۆ به‌شێک له‌ سه‌رشانه‌ و ده‌سته‌ی به‌ڕێوه‌به‌ریی كۆمیته‌كانی حیزب له‌ سنووری پارێزگای هه‌ولێر به‌ڕێوه‌ برد.

ئه‌م سێمیناره‌ له‌ چوار پانێل و بابه‌تی جیاوازدا به‌م شێوه‌یه‌ بەڕێوە چوو:

 پانێلی یه‌كه‌م، باسێک بە نیسبەت ئاڵوگۆڕه‌كان و دۆخی ئێستای ئێران و خۆرهه‌ڵاتی كوردستان و سیاسه‌ته‌ گشتییه‌كانی حیزب له‌م پێوه‌ندییه‌دا، كه‌ له‌ لایه‌ن بەڕێز "مسته‌فا هیجری" لێپرسراوی گشتی حیزبه‌وه‌ پێشكه‌ش كرا.

پانێلی دووهه‌م، باسێک له‌سه‌ر ستراتێژی خه‌باتی نه‌ته‌وه‌یی‌، له‌ لایه‌ن بەڕێز دوکتور "میرۆ عه‌لیار" جێگری به‌رپرسی ناوه‌ندیی سیاسی حیزبه‌وه‌ پێشكه‌ش كرا.

 پانێلی سێهه‌م، باس له‌ سه‌ر خه‌باتی شار و شاخ و ڕۆڵی حیزبی دێموكرات له‌و پێوه‌ندییه‌دا له‌ لایه‌ن بەڕێز "تاهیر مه‌حموودی" ئه‌ندامی ده‌سته‌ی كارگێری و به‌رپرسی دەزگای ڕێكخستنی گشتیی حیزبه‌وه‌ پێشكه‌ش كرا.

پانێلی چواره‌م، باسێك سه‌باره‌ت به‌ گرینگی كاری ڕێكخستن و ڕۆڵ و ئه‌ركی ئه‌ندامانی حیزب له‌ قۆناغی ئێستای خه‌باتدا، له‌ لایه‌ن بەڕێز "دارا ناتق" جێگری ده‌زگای ڕێكخستنی گشتی حیزبه‌وه‌ پێشكه‌ش كرا.

له‌ پانێلی یه‌كه‌مدا بەڕێز "مسته‌فا هیجری" ئاماژه‌ی‌ به‌ دۆخی ناله‌بار و قه‌یراناوی ڕێژیمی ئێران كرد و وتی: "ناڕه‌زایه‌تییه‌كان و بێزاریی خه‌ڵک له‌ ڕێژیمی ئێران كه‌ له‌ به‌فرانباری ساڵی ڕابردوو و به‌ شێوه‌ی جیدی و له‌ ئاستی گشتی ئێراندا و به‌ دروشمی ڕووخانی كۆماری ئیسلامی ده‌ستی پێكرد، ڕۆژ له‌ دوای‌ ڕۆژ به‌رده‌وام و له‌ په‌ره‌سه‌ندندایه‌. هه‌وڵه‌كانی ڕێژیم بۆ بێده‌نگ كردنی خه‌ڵك تا ئێستا بێ ئاكام بووه‌. خه‌ڵكی ئێران هه‌روا له‌ ژێر زه‌بر و زه‌نگ و سته‌می ئه‌م ڕێژیمه‌دان. مه‌شرووعییه‌تی ڕێژیم هه‌م له‌ ڕووی سیاسی و هه‌م له‌ ڕووی ئایینییه‌وه‌ له‌ ئاستی نێوخۆیی و نێونه‌ته‌وه‌ییه‌وه‌، كه‌وتووته‌ ژێر پرسیار. دۆخی ئابووریی ئێران ڕۆژ لەدوای‌ ڕۆژ به‌ره‌و خراپ بوون ده‌چێت، بێكاری، گرانی، فه‌قر و هه‌ژاری له‌ په‌ره‌سه‌ندندایه‌. سه‌رمایه‌دارانی بیانی و نێوخۆیی سه‌رمایه‌كانیان له‌ بازاڕه‌كانی وڵات ده‌كێشنه‌وه‌ و گه‌ندەڵی و دزی و بێ كفایه‌تی سه‌رتاپای سیستمی حوكمرانی له‌ ئێراندا داگرتووه‌. دیارده‌ كۆمه‌ڵایه‌تییه‌كان و به‌ تایبه‌تی ئێعتیاد، خۆسووتاندن و خۆكوژی لاوان، ڕێژه‌ی‌ به‌رچاوی ته‌ڵاق، تاوانی كۆمه‌ڵایه‌تی، توندوتیژی و بێ هیوا بوون به‌ ژیان له‌ نێو لاوان و كۆمه‌ڵگا به‌ گشتی ڕووی له‌ زیادبونه‌.

هیجری هه‌روه‌ها وتی: "سیاسه‌تی ڕێژیم له‌ ئاستی ناوچه‌ییدا به‌ گشتی شكستی هێناوه‌ و له‌ سیاسه‌تی ده‌ره‌وه‌دا مایه‌پووچ بووه‌. كۆمه‌ڵگای نێونه‌ته‌وه‌یی‌ و ئامریكا به‌ تایبه‌تی له‌ ئاستی هه‌رێمیدا پاشه‌كشه‌یان به‌ ڕێژیم كردووه‌. جیهان به‌ گشتی له‌ سیاسه‌تی ده‌ستێوه‌ردانی ڕێژیم له‌ كاروباری وڵاتانی ناوچه‌كه‌ و په‌ره‌پێدان و پشتیوانی كردن له‌ تیرۆریزم، بێزاره‌ و ڕێژیمی ئێران به‌ گه‌وره‌ترین هۆكار و مه‌ترسی بۆ سه‌ر ئاسایش و سه‌قامگیری ناوچه‌كه‌ ده‌زانن. له‌ به‌شێكی دیكه‌ی قسه‌كانیدا ناوبراو ئاماژه‌ی‌ به‌ سیاسه‌ته‌ گشتییه‌كانی حیزب و خه‌باتی ئێستای حیزب كرد و حه‌ره‌كه‌تی ڕاسانی وه‌ك خه‌باتێكی فره‌ڕه‌هه‌ند و به‌ دروشمی لێك گرێدانی خه‌باتی شار و شاخ، به‌ گرینگ و بایه‌خه‌وه‌ وه‌سف كرد. خه‌باتی مه‌ده‌نی و شار وه‌ك چه‌قی خه‌بات و پێشمه‌رگه‌ وه‌ك پاڵپشت و یارمه‌تیده‌ری ئه‌و خه‌باته‌ ده‌بێت و پێویسته‌ كۆی پێكهاته‌ی كۆمه‌ڵگا له‌ خزمه‌ت ئه‌م خه‌باته‌ نه‌ته‌وه‌ییه‌دا بن و بۆ گه‌یشتن به‌ ئامانجه‌كانمان هه‌وڵ بده‌ین ببین به‌ هێزی شوێندانه‌ر. هاوكاری و هاوخه‌باتی له‌گه‌ڵ هێزه‌ ئازادیخوازه‌كانی ئێرانی و هێزه‌ كوردستانییه‌كان و به‌هێزكردنی ناوه‌ندی هاوكاری حیزبه‌ كوردستانییه‌كان یه‌كێك له‌ ئه‌ركه‌كانی ئه‌م قۆناغه‌ی خه‌باتمان ده‌بێت.

له‌ پانێلی دووهه‌می سێمیناره‌كه‌دا، دوکتور "مێرۆ عه‌لیار" دوای ئاماژە بە پێناسەکردنی "نەتەوەی ژێرستەم" ، چووە سەر شیکردنەوەی خەباتی نەتەوەیی و ئامانجەکانی و خەباتی ڕزگاریخوازی کوردی بەسەر سێ قۆناغدا دابەش کرد: ١ـ قۆناغی ڕاپه‌ڕێنی که‌سایه‌تییه‌کان به ‌دژی زوڵم و زۆری حکوومەتەکان و بۆ ڕزگاربوون له‌ژێرده‌ستی. ٢- قۆناغی جووڵانه‌وه‌ی ئه‌حزابی کوردی بۆ دابینکردنی مافه‌ نه‌ته‌وایه‌تییه‌کان کە به‌ دامه‌زرانی حیزبه‌ سیاسییه‌کان ده‌ستی پێکردووه‌ و هەتا ئەمرۆش درێژه‌ی هه‌یه‌. ٣- قۆناغی به‌نه‌ته‌وه‌یی بوونی خه‌بات.

بە بۆچوونی عەلیار، قۆناغی یەکەم سەردەمی بەسەر چووە و ئێستا لە قۆناغی دووهەم واتە قۆناغی خەباتی حیزبەکان بۆ دابینکردنی مافە نەتەوەییەکانی گەلەکەمانداین. تێکۆشانی حیزبەکان بە پڕشوبڵاوی و بە بێ پلانی هاوبەش، پێکنەهاتنی دامەزراوەی هاوبەش و نیشتمانی و نەبوونی پێناسەیەکی گشتگیر بۆ "بەرژەوەندیی نەتەوەیی" وەک بەرچاوترین تایبه‌تمه‌ندییه‌کانی ئەو قۆناخە دیاری کران. ناوبراو لە درێژەی قسەکانیدا، دۆخی تایبەتیی جوغرافیایی- سیاسی کوردستان و دابەشبوونی کوردستان بە سەر چوار وڵات لە ناوچە ئیستبدادلێدراوی ڕۆژهەڵاتی ناوەڕاستی وەک فاکتەرێک کە بۆتە هۆی دژوارتربوون خەباتی ڕزگاریخوازی کورد، خستە بەر باس. لە کۆتایی باسەکەیدا ئاوڕێک لە تایبەتمەندییەکانی خەباتی نەتەوەیی درابۆوە و یەکڕیزیی، یەکگوتاریی، دەروەستبوون بە پێوەرەکانی دێموکراسی و داهێنانی کولتوورێکی سیاسی گونجاو لەگەڵ خەباتی ڕزگاریخواز و لەبەرچاوگرتنی ئەو تایبەتمەندییانە و پابەندبوون بە "قواعد بازی"ی خەباتی نەتەوەیی، بە مەرجی سەرەکیی سەرکەوتنی جووڵانەی نەتەوەیی- دێموکراتیکی کورد ئەژمار کرد بوو.

له‌ پانێلی سێهه‌مدا، "تاهیر مه‌حموودی"، له‌ باسی خه‌باتی شار و شاخ و ڕۆڵی ئه‌ندامانی حیزب له‌و پێوه‌ندییه‌دا وتی:

"خه‌باتی نه‌ته‌وه‌یی و ئازادیخوازی گه‌لی كورد له‌ خۆرهه‌ڵاتی كوردستان كه‌ به‌ كۆدی ڕاسان و به‌ دروشمی لێك گرێدانی خه‌باتی شار و شاخ ده‌ستی پێ كردووه‌، ڕه‌نگدانه‌وه‌ی‌ ئیراده‌ی به‌رزی شۆڕشگێڕی و نه‌ته‌وه‌یی ئه‌ندام و لایه‌نگرانی حیزبی دێموكرات و خه‌ڵكی ئازادیخوازی كوردستانه‌ كه‌ توانی جارێكی دیكه‌ دۆزی ڕه‌وای نه‌ته‌وه‌كه‌مان له‌ ڕۆژهه‌ڵاتی كوردستان بخاته‌ ڕۆژه‌ڤی سیاسه‌تی نێونه‌ته‌وه‌یی و هه‌رێمی و كاریگه‌ری ئه‌رێنی له‌ گه‌شه‌كردن و سه‌رهه‌ڵدانی بزووتنه‌وه‌ی ئازادیخوازی له‌ ئێران به‌ گشتی وكوردستان به‌ تایبه‌تی‌ دابنێت. ناوبراو هه‌روه‌ها وتی: خۆرهه‌ڵاتی نوێ، له‌گه‌ڵ شاخ په‌یمان ده‌به‌ستێ و یارمه‌تی وه‌رده‌گرێ بۆ ڕاسانی نوێ. ئامانج ئه‌وه‌یه‌ كه‌ بۆ خۆی ببێته‌ ڕزگاریده‌ری خۆی و جگه‌ له‌ یارمه‌تی وه‌رگرتن له‌ شاخ (پێشمه‌رگه‌) كه‌ سه‌رمایه‌ و هێزی خۆیه‌تی، چاوه‌ڕێی یارمه‌تی هیچ لایه‌نێك نه‌كات. بۆ ئه‌وه‌ی‌ هه‌نگاو به‌ هه‌نگاو ببێ به‌ پلانداڕێژ و به‌ڕێوه‌به‌ر بۆ گه‌یشتن به‌ ئازادی. ناوبراو ئاماژه‌ی‌ به‌وه‌ كرد كه‌ له‌م خه‌باته‌ فره‌ڕه‌هه‌نده‌ی حیزب به‌ ناوی ڕاسان، ئاماده‌ بوون بۆ پێكهێنانی ئاڵوگۆڕ له‌ شێوه‌ی كار و هه‌ڵسووڕان و ده‌ستڕاگه‌یشتن به‌ گونجاوترین شێوه‌كانی خه‌بات كه‌ كه‌م تێچووترین و پڕده‌سكه‌وترین ئه‌نجامی به‌دواوه‌ بێت، گرێ دراوه‌ به‌ خێرایی گۆڕانی كۆمه‌ڵگه‌. به‌ له‌به‌رچاوگرتنی ئه‌و ڕاستییه‌ی كه‌ ڕاسانی خۆرهه‌ڵات ئه‌وه‌نده‌ی هه‌نگاوێكی بوێرانه‌یه‌، ده‌ستپێشخه‌رییه‌كی شۆڕشگێڕانه‌ و له‌ كاتی خۆیدا بوو و هه‌ر له‌و ئاسته‌شدا به‌رنامه‌یه‌كی قورس، پڕتێچوو و پڕئاسته‌نگه‌.

مه‌حموودی هه‌روه‌ها ڕۆڵی ئه‌ندامانی حیزبی‌ له‌ به‌رده‌وامی و گه‌شه‌سه‌ندنی بزاڤی ڕاساندا به‌ بایه‌خ و گرینگه‌وه‌ وه‌سف كرد.

له‌ پانێلی چواره‌م و كۆتاییدا، "دارا ناتق" باسێكی گشتی له‌ سه‌ر كار و چالاكییه‌كانی ماوه‌ی ڕابردووی ده‌زگای ڕێكخستنی گشتی حیزب كرد و ئاماژه‌ی‌ به‌ ڕۆڵی ئه‌ندامانی حیزب له‌ قۆناغی ئێستای خه‌باتدا كرد.

"ناتق" لە قسەکانیدا باسی لەوە کرد کە هه‌روه‌ک ڕێبه‌ری گه‌وره‌ی كورد نه‌مر دوکتور قاسملوو فه‌رموویه‌تی، "ڕێكخراو چه‌كی هه‌ره‌ گرینگی ئێمه‌یه"‌. هه‌ر بۆیه‌ش ڕێكخستن و كه‌ڵكوه‌رگرتن له‌ هزر و وزه‌ی ئه‌و هێزه‌ ڕه‌مزی سه‌ركه‌وتنی حیزب و شۆڕشه‌. ڕۆڵی ئه‌ندامانی حیزب سه‌ره‌ڕای گشت ئاسته‌نگه‌كانی سه‌ر ڕێگای خه‌بات، له‌ پشتیوانی حیزب و هاوكاری و پاڵپشتی كردنی بزاڤی ڕاسان له‌ هه‌موو بواره‌كاندا به‌رچاو و شوێندانه‌ر بووه‌. بێ گومان دابینكردنی هێزی مرۆیی لێهاتوو و كارامه‌ و پسپۆڕ له‌ هه‌موو بواره‌كاندا بۆ خزمه‌ت به‌ جووڵانه‌وه‌ و خه‌باتی نه‌ته‌وه‌یی له‌ چوارچێوه‌ی ئۆرگانیزاسیۆنێكی دووره‌ وڵاتی شۆڕشگێڕدا كارێكی ئه‌سته‌مه‌، به‌ خۆشییه‌وه‌ حیزبی دێموكرات توانیویه‌تی له‌و باره‌وه‌ هه‌نگاوی باش بهاوێت و هێز و پوتانسیەلێكی نیشتمانپه‌روه‌ر و شۆڕشگێڕ و كارا به‌ ده‌وری به‌رنامه‌ و ئه‌ساسنامه‌ی ئه‌م حیزبه‌دا كۆبكاته‌وه‌ و بیخاته‌ خزمه‌ت بزاڤی نه‌ته‌وه‌یی و ئازادیخوازی له‌ خۆرهه‌ڵاتی كوردستاندا، هه‌ر بۆیه‌ به‌ له‌به‌رچاوگرتنی ڕه‌وتی خێرای ئاڵوگۆڕه‌كان و دۆخی ئێستای ئێران و خۆرهه‌ڵاتی كوردستان، ئه‌ندام و لایه‌نگرانی حیزب وه‌ك سه‌رمایه‌ی له‌بڕان نه‌هاتووی حیزب پێویسته‌ وه‌ك هه‌میشه‌ به‌ ئیراده‌یه‌كی به‌رزی نه‌ته‌وه‌یی و شۆڕشگێڕی، له‌ پێناو وه‌دیهاتنی ئامانجه‌ نه‌ته‌وه‌ییه‌كانماندا تێبكۆشن و موبه‌لغێكی به‌رده‌وامی به‌رنامه‌ و سیاسه‌ته‌كانی حیزب بن بۆ نێو كۆمه‌ڵانی خه‌ڵكی كوردستان. 

له‌ چوارچێوه‌ی باسه‌ پێشكه‌شكراوه‌كاندا، به‌شدارانی سێمینار ڕا و بوۆچوونی خۆیان له‌و پێوه‌ندییه‌دا خسته‌ به‌ر باس و سێمیناره‌كه‌یان ده‌وڵه‌مه‌ندتر كرد.