ناوەندی هاوکاریی حیزبەکانی کوردستانی ئێران بەبۆنەی ٢ی ڕێبەندان ساڵڕۆژی دامەزرانی کۆماری کوردستان ڕاگەیەندراوێکیان بڵاو کردەوە.

دەقی ڕاگەیەندراوەکە بەم چەشنەیە:

ڕاگەیەندراوی ناوەندی هاوكاری بەبۆنەی ٢ی ڕێبەندان، ساڵڕۆژی دامەزراندنی كۆماری كوردستان

هاونیشتمانیانی خۆشەویست

خەڵكی خەباتكاری كوردستان

حیزب ‌و لایەنە سیاسییەكان

یادی ٢ی ڕێبەندان، ڕۆژی دامەزراندنی كۆماری كوردستانتان پیرۆز بێت. ئەمساڵ ٧٥ ساڵ بەسەر دامەزراندنی یەكەم كۆماری كوردستاندا تێدەپەڕێت كە لە ٢ی ڕێبەندانی ساڵی ١٣٢٤ی هەتاوی لە شاری مەهاباد دامەزرا‌ و پێشەوا قازی محەممەد وەک یەكەم سەرۆک كۆماری كوردستان سوێندی یاسایی خوارد.

كۆماری كوردستان لە دەرەنجامی بەرهەمی خەباتێكی مێژویی و پڕ لە قوربانی و بەرخۆدانی گەلی كورد و قواستنەوەی بەربەرەكانێ و ململانێی نێوان زلهێزەكان لە سەردەمی شەڕی دووهەمی جیهانی دروست بوو. لە كەشوهەوای ئەو ساڵانەدا كە جیهان تووشی شەڕێكی گەورە بوو زۆر نەتەوە لە جیهاندا هەوڵی ئەوەیاندا لە ژێر چەپۆكی داگیركەران دەربچن، لە ئێرانیش كە دەوڵەت هیچ دەسەڵاتێكی نەمابوو، نەتەوەكانی ئەو وڵاتە كەڵكیان لەو بارودۆخە وەرگرت و كەوتنە هەوڵادان بۆ بە دەستهێنانی مافەكانیان. گەلی كوردیش كە ساڵانێكی زۆر لە ژێر ستەمی حكوومەتە یەک لەدوای یەكەكانی ئێراندا بوو لەو دەرفەتە مێژووییەدا توانی ئەزموونێكی زێڕین بۆ خۆی تۆمار بكات. حیزبی دێموكراتی كوردستان بە ڕێبەریی پێشەوا قازی محەممەد، بە ئامانجی نەمانی ژێر دەستەیی ‌و بەدیهێنانی ڕزگاری‌ و سەربەستی، لە ٢ی ڕێبەندانی ساڵی ١٣٢٤ – ٢٢ی ژانویەی ١٩٤٦ دامەزراندنی كۆماری كوردستانی ڕاگەیاند.

كۆماری كوردستان ئامانجەكانی خۆی ڕاگەیاند كە لەلایەن خەڵكەوە پێشوازی لێكرا كە بریتی بوون لە  كوردستانیبوون و شوناسخوازیی كورد بە باوەڕهەبوونی بە دێموكراسی بوو. كۆماری كوردستان ئەگەرچی تەمەنی كەم بوو و ١١ مانگ ژیا، بەڵام كارنامەیەكی درەوشاوە لە خزمەتكردنی خەڵک و سیاسەت و ڕوانگەی كۆمار بۆ دەسەڵات و داهاتووی وڵات هێندە پڕ و پڕبایەخە كە ئێستاش بە هیوای دووبارە بنیاتنانەوە و وەدیهێنانەوەی كیانێكی سیاسی لەو چەشنە بین. ئەزموونی دەسەڵاتدارەیەی ‌و ئیداری لەو كۆمارە‌ ساوایەدا، بۆ هەر دەسەڵاتێكی دێموكراتیک لە سەردەمی ئێستاشدا، دەتوانێ جێگای لێ فێربوون بێ. ڕێزگرتن لە جیاوازیی نەتەوەیی، زمانی ‌و ئایینی ‌و پێكەوەژیانیان لەسەر بناغەی ڕێزگرتن لە یەكتر، باوەڕ بە ئازادیی بیرورادەربڕین، گرینگیدان بە بووژاندنەوەی كولتور و هونەر و ئەدەبیاتی نەتەوەیی، خوێندنی بە خۆڕایی، هاندانی كچان بۆ خوێندن‌ و بە ڕەسمی ناسین‌ و جیبەجێكردنی خوێندن بە زمانی دایک نەک هەر بۆ مندالانی كورد بەڵكوو بۆ كەمایەتییە زمانییەكانی دیكە، بڕەوپێدانی گیانی وێكهەڵكردن لە نێوان دانیشتوانی شار‌ و گوند‌ و چین‌ و توێژە جۆراوجۆرەكان ‌و بە هێزكردنی كولتووری پاڵوێكدان لە پێناو بەرژەوەندیی نەتەوەیی، پێشوازی ‌و باوەشكردنەوە بۆ ڕۆڵە دڵسۆزەكانی نەتەوەی كورد لە بەشەكانی دیكە ‌و بوار ڕەخساندن بۆ خزمەتكردنیان بەو كۆمارە، گرتنەبەری ڕێگای دیالۆگ و لێكتێگەیشتن لەگەڵ حكومەتی میللیی ئازەربایجان ‌و ئازەرییەكان‌ و پێشنیاری هاوكاری و هاوپەیمانەتی بۆ ڕووبەڕوو بوونەوە لە گەڵ دوژمنی هاوبەش، لە ئەزموونە بە نرخەكانی ئەو دەسەڵاتە كوردییەن. ئەم كۆمارە بە هەڵكردن ‌و رەسمیەتدان بە ئاڵای كوردستان‌ و داهێنانی سروودی نەتەوەیی‌ و چەمكی پێشمەرگە، كۆمەڵێك بۆشایی لە گیان‌ و هزری نەتەوەیی ‌و لە بزووتنەوەی ڕزگاریخوازی كورددا پڕ كردەوە

ناوەندی هاوكاریی حیزبەكانی كوردستانی ئێران بە چاوی بایەخەوە لە دەسكەوتەكانی كۆماری كوردستان و ئەم واقعە گرینگە مێژووییە دەڕوانێ و پێی وایە كە پێویستە بێ ‌لەبەرچاوگرتنی سنوورە فیكری و سیاسییەكان و بێ سەرنجدان بە جیاوازییە ئایینی، زاراوەیی و جۆغرافییەكان، لە دەوری فەلسەفەی پێكهاتنی كۆماری كوردستان و ئامانجەكانی كۆ ببینەوە. خەڵكی كوردستان مافی ڕەوای خۆیانە كە لە سەرخاكی خۆیان و لە چوارچێوەی ئێرانێكی دێموكراتیک و فێدراڵدا، مافی چارەنووسی خۆیان بگرنە دەست. ڕوون و ئاشكراشە كە باوەڕ بەو مافە هەموو لایەكمان ئەركدار دەكا گیانی یەكگرتوویی و هاوپێوەندی لە نێوخۆماندا چ وەک تاكەكانی كۆمەڵ و چ وەک هێز و لایەنە سیاسییەكان، هەر چی زیاتر بەهێزتر بكەین.

ئەمساڵ لەكاتێكدا یادی ٢ی رێبەندان دەكەینەوە كە كۆماری ئیسلامی، لە ئاستی هاوكێشە ناوچەیی ‌و جیهانیەكان ‌و ناوخۆی ئێرانش توشی قەیران بووەتەوە. ئەم ڕێژیمە بەهەموو تەمەنی نگریسی خۆی دوژمنی هەموو گەلانی ئێران لەوانە گەلی كورد بووە‌و بە سیاسەتی سەركوت‌و كوشتار هەوڵی بێدەنگ كردنی خەڵك ‌و پێشێلكردنی مافەكانیانی داوە، لە ڕۆژهەڵاتی كوردستان خەڵكانێكی زۆر بەهۆی سیاسەتی پاوانخوازی  كۆماری ئیسلامییەوە گیراون و ڕاپیچی زیندان كراون و لە هەمانكاتیشدا لە ڕاگەیەنە ڕەسمییەكانی خۆیدا بە هەموو شێوازێكی بەردەست هەوڵی داوە سووكایەتی بە هێما‌ و ڕەمزەكانی نەتەوەكان یەك لەوان نەتەوەی كورد بكات.

ئەزموونی كۆماری كوردستان پێمان دەڵێت كە تەنیا بە هاوپشتی ‌و یەكبوون مافەكانی گەلی كورد دەستبەر دەبێت‌ و یەكگرتوویی تاكە ڕێگای رزگاربوونمانە و بە گرتنەبەری هەڵویستی شۆڕشگێڕانە و دەربڕینی هەستی نەتەوەیی لەم ڕۆژەدا سمبول و دەسكەوتە نەتەوەییەكانی كۆماری كوردستان بەرز بنرخێنن.

ناوەندی هاوكاریی حیزبەكانی كوردستانی ئێران

٢ی ڕێبەندانی ١٣٩٩

٢١ی ژانویەی ٢٠٢١