شەهین سوڵتانی
ڕاسان دەبێ لە چ روانگە و سۆنگەیەکی فیکری و مەیدانی بەهرەمەند بێت تا بتوانێ وەڵامدەری پرسی ژنان لە کوردستان بێت؟ ئەرکی ژنانی کورد لەم قۆناغەدا چییە؟ راسان وەک ناونیشانی ئەو هەستانەوە نوێیەی رۆژهەڵاتی کوردستان کە مەبەستییەتی خەباتی شاخ و شار پێکەوە گرێ بداتەوە و بزووتنەوەی سیاسیی لە چەقبەستوویی دەرباز بکا و گوڕ و تین بە بەر هەموو جمگەکانی کۆمەڵگادا بکاتەوە، ناشێ تەنیا بریتی بێ لە بزاوتێکی چەکداری داماڵراو لە فیکر و پرۆژە و میکانیزمە شیاوەکانی پەرەگرتن و سەرکەوتنی ئەو رابوونە.
یەکێ لە توخمە سەرەکییەکانی بنەما فکرییەکانی راسان دەبێ روانگەی یەکسانیخوازیی نێوان هەر دوو رەگەزی کۆمەڵگا بێ. هەر بەو پێیەش، ئەرکدار کردنی هەر دوو رەگەز. چونکە کۆمەڵگای کوردستان زۆر لە نۆڕمە نەریتییەکانی بە جێهێشتووە و ژن یاریکەرێکی نەک هەر کۆمەڵایەتی بەڵکوو، سیاسی، ئابووری و کولتوری رۆژهەڵاتی کوردستانە. چاوخشاندنێکی خێرا بە سەر دۆخی ژن لە رۆژهەلاتی کوردستاندا دەریدەخا کە ژن لە هەموو بەستێنەکانی ژیاندا ئامادەیی هەیە. لە بازاڕی کار، لە زانکۆ، لە قوتابخانە، لە مەیدانە فەرهەنگیەکانی زمانەوانی، شێعر، چیرۆک و شانۆ و هتد.
ئەمە لە بواری نەزەریشەوە، بابەتێکی جێی سەرنجە لە چەمکی نەتەوەخوازی و ژندا. لە راستیدا، ژن بەو رۆڵە پەروردەییەی کە وەک دایک هەیەتی، دەورێکی گرینگ دەگێڕێ لە خەمڵاندن و وەجووڵەخستنی بزاڤی نەتەوایەتی، کە واتە هیچ بزووتنەوەیەکی سیاسیی لەو کۆمەڵگایەدا، سەرکەوتوو نابێ ئەگەر، نەتوانێ هۆیەکانی بەشداری و ڕۆڵگێرانی ژن دەستەبەر بکا. هەرچی بۆ باری مەیدانی بابەتەکە دەگەڕێتەوە، ئەوە بریتییە لە گەڵاڵەکردنی پرۆژە و دۆزینەوەی میکانیزمی گونجاو بۆ بەشداری ژن لە راساندا. لەم بەستێنەدا ئەوەی کە دەبێ ناوەرۆک و کڕووکی پرسەکە بێت ، ئەو میکانیزمەیە کە خۆ لە حاڵەتی رێکلامی دەبوێرێ و رۆڵگێڕانی واقعی وشوێندانەر، چ لە گۆڕەپانی شارەکان و چ لە شاخ بۆ بەشداری ژن لە راساندا، دابین دەکات. بە کورتی، راسان دەبێ ناونیشان و ئادرەسێک بێ بۆ رەت کردنەوەی هەر جۆرە هەڵاواردن و نایەکسانییەک لە نێوان ژن و پیاو وگۆڕەپانێک بێ لە بەشداری هاوسەنگ و بەرابەر بۆ ژنی کورد لە شاخ و شار.
بێگومان کاتێک کە باس لە خەباتی سیاسی دەکرێ ، هەموو چین و توێژەکان دەگرێتەوە. کۆمەڵگای کوردی لە رۆژهەڵاتی کوردستان زیندوو و هۆشیار و خوێندەوارە. لەم کۆمەڵگایەدا ژنی کورد لە هەموو بوارەکاندا بە پێی دەرفەت و ئیمکان، ئەرکی خۆی راپەراندووە. لەم سەردەمەدا بەهۆی چوونە سەرەوەی ئاستی خوێندەواری و پەرەسەندنی تەکنەلۆژیای گەیاندن و گواستنەوە و بە هۆی ئەنترنێت و رایڵکە کۆمەڵایەتییەکان و دنیای ماسمێدیا ، ژنان دەتوانن ئەرکی گەورەتر و فراوانتر و رێکخراوتر لە رابردوو هەڵگرن. لە یەکەم دەرەنجامەکانی راساندا ئێمە شاهیدی وەجووڵەکەوتنی ژنان بووین چ لە شاخ و چ لە شار. پەیوەستبوون بە ڕیزەکانی پێشمەرگە لە شاخ و پەرەگرتنی هاوکاری لەگەڵ تەشکیلاتی نهێنی و گوێزانەوەی دەنگوباسەکانی راسان لە ناو شارەکان، بەشێک لەو ئەرکانەن کە ژنی کورد لە رۆژهەڵاتی کوردستان، لە پێوەندی لەگەڵ راساندا هەڵیگرتوون. ئەمە نیشاندەری ئەوەیە کە راسان توانیویەتی هەر لە سەرەتاکانی خۆیدا ژنان وەگەڕ بخا و ژنی کوردیش ، هەر کە هەلومەرجی لەباری پێ شک هاتووە لە بەڕێوەبردنی ئەرکی نەتەوەیی خۆی، لای نەداوە.
بەڵام، قسە لە سەر ئەوەیە کە لەم قۆناغەدا، پێویستە ژنی کورد، لە رۆژهەڵاتی کوردستان، زیاتر ئەرک هەڵگرێت و پتر شوێندانەر بێت. ژنی کورد لە م قۆناغەدا دەتوانێ و پێویستە دەوری لە راساندا بەرفراوانتر بکات. گوڕ و تین‌دان بە چالاکیی لە بواری راگەیاندن و پێوەندی گرتن، پەیوەست بوونی زیاتر بە هێزی پێشمەرگە، پووچەڵکردنەوەی شەڕی دەروونی و پرۆپاگەندەی داگیرکەرانی کوردستان و نەیارانی گەلی کورد ، پاراستنی بەهاکان و کۆلتوری رەسەنی کوردی ، هاوکاری ماڵی ، هاوکاری و کارئاسانی لەگەڵ هاوژین و مندالەکانی بۆ پشتیوانی لە راسان، گەیاندنی دوا و دەرمان و دەیان خاڵی لەم بابەتە، بەشێکی گرینگ لەو ئەرکە پێک دێنێ، کە پێویستە ژنی کورد هەڵیبگرێت . بەمجۆرە و بە بەشداری لە راسان دا، لە گەڵ دەسکەوت و سەرکەوتنەکانی "راسان" ژنانیش بە هەمان شێوە لە ماف و ئازادییەکانیان نیزیک دەبنەوە و لە هەناوی راساندا، فکر و پرۆژە و میکانیزم و کردار لێک گرێ دەدرێن.
ناوەڕۆکی ئەم بابەتە را و تێبینیی نووسەرە و ماڵپەڕی کوردستان میدیا لێی بەرپرسیار نییە.
