شێردڵ بەرین

پێشەکی

لاوانی کورد لە ڕۆژهەڵاتی کوردستان، لە دۆخێکی پڕ لە ناکۆکیدا دەژین؛ لە لایەکەوە وەک هێزێکی زیندوو و بزوێنەری گۆڕانی سیاسی و کۆمەڵایەتی سەیر دەکرێن، لە لایەکی دیکەشەوە ڕووبەڕووی سەرکوتێکی سیستەماتیک و قەیرانێکی ئابووریی قووڵ دەبنەوە. ئەم نەوەیە لە نێوان هیوایەکی گەورە بۆ داڕشتنی داهاتوویەکی شایستە و ڕاستییەکی تاڵی پڕ لە ئاستەنگدا گیری خواردووە، بەڵام مێژوو سەلماندوویەتی کە هەر ئەوانن دەتوانن هاوکێشەکان بگۆڕن.

شوناس: بنەمای هۆشیاریی سیاسی

شوناسی نەتەوەییی کوردی، چەقی هۆشیاری و چالاکیی سیاسیی لاوانی ڕۆژهەڵات پێکدەهێنێت. ئەم نەوەیە تەنیا پارێزەری زمان و کولتووری کوردی نییە، بەڵکوو شوناسەکەی وەک چەکێکی سیاسی بۆ بەدەستهێنانی مافە بنەڕەتییەکانی بەکاردەهێنێت. تێکەڵبوونی هەستی نەتەوەیی لەگەڵ ئاشنابوون بە چەمکە دێموکراتییەکان و مافەکانی مرۆڤ، وای کردووە کە گەنجی کورد داواکارییەکانی لە چوارچێوەیەکی مەدەنی و مۆدێرندا دابڕێژێت. ئەوان لە ڕێگەی تۆڕە کۆمەڵایەتییەکان، گرووپە خوێندکارییەکان و چالاکییە کولتوورییەکانەوە، یەکگرتوویی کۆمەڵایەتی بەهێز دەکەن و دەبنە دەنگی کپکراوی گەلەکەیان.

ڕووبەڕووبوونەوەی دوو قەیرانی گەورە: ئابووری و سەرکوت

ژیانی گەنجان لەژێر سێبەری دوو هەڕەشەی سەرەکیدایە:

١. داڕمانی ئابووری و بێهیوایی

قەیرانی ئابووریی ئێران گورزێکی کوشندەی لە گەنجان وەشاندووە. بێکاری لەنێو دەرچووانی زانکۆکاندا، بەرزبوونەوەی نرخەکان و نەبوونی دەرفەتی کار، وای کردووە "ئایندە" ببێتە وشەیەکی پڕ لە نیگەرانی. ئەم دۆخە زۆرێک لە گەنجانی ناچار کردووە بیر لە کۆچکردن بکەنەوە یان لەوپەڕی بێهیواییدا پەنا بۆ مادە هۆشبەرەکان ببەن.

٢. سەرکوتی سیاسی و ئەمنی:

ڕژێمی ئێران بە توندترین شێوە مامەڵە لەگەڵ هەر جۆرە چالاکییەکی مەدەنی و سیاسیی گەنجانی کورد دەکات. گرتن و زیندانیکردنی بێ بنەما، ئەشکەنجەدان، سنووردارکردنی ئازادیی ڕادەربڕین و قەدەغەکردنی خوێندن بە زمانی دایکی، بوونەتە بەشێک لە ژیانی ڕۆژانە. گەنجی کورد دووجار دەچەوسێتەوە: جارێک وەک هاووڵاتییەکی ئێران کە مافە گشتییەکانی پێشێل دەکرێت، جارێکیش وەک کوردێک کە شوناس و کولتوورەکەی کراوەتە ئامانج.

تەقینەوەی هیوا: "ژن، ژیان، ئازادی"

خۆپیشاندانەکانی ساڵی ٢٠٢٢ کە بە کوژرانی ژینا ئەمینی دەستی پێکرد، سەلماندی کە گەنجان، سەرەڕای هەموو فشارەکان، هێشتا پێشەنگی گۆڕانکارین. لەم شۆڕشە مێژووییەدا، لاوانی ڕۆژهەڵات ڕۆڵێکی بێوێنەیان گێڕا.

پێشەنگی مەیدانی:

شەقامەکانیان کردە گۆڕەپانی داواکردنی ماف و ئازادی.

شکاندنی سانسۆر:

بە شێوەیەکی داهێنەرانە تۆڕە کۆمەڵایەتییەکانیان بۆ بڵاوکردنەوەی زانیاری و ڕێکخستنی ناڕەزایەتییەکان بەکارهێنا.

داڕشتنی دروشمی ڕوون:

داواکارییەکانیان تەنیا گۆڕینی ڕژێم نەبوو، بەڵکوو بریتی بوو لە دامەزراندنی سیستەمێکی دێموکراتیک و ناناوەندی، پاراستنی مافە کولتووری و نەتەوەیییەکان و بەدیهێنانی ژیانێکی شایستە.

ئەم بزووتنەوەیە لاپەڕەیەکی نوێی لە مێژووی خەباتی گەلی کورد و گەلانی ئێراندا هەڵدایەوە و نیشانی دا کە نائومێدی دەتوانێت بگۆڕدرێت بۆ هێزێکی شۆڕشگێڕانە.

ئەنجامگیری: نەوەی داهاتووساز

لاوانی کورد لە ڕۆژهەڵاتی کوردستان هێزی سەرەکیی گۆڕانکاری و پایەی هەر بزووتنەوەیەکی دێموکراتیکن. ئەوان بە شوناسێکی پۆڵایین و هۆشیارییەکی سیاسیی بەرزەوە، لە بەرامبەر ستەم و نادادپەروەریدا خۆڕاگرن. پشتیوانیکردن لەم نەوەیە، ڕەخساندنی دەرفەتی ئابووری و کردنەوەی کەناڵی یاسایی بۆ بەشداریی سیاسی، کلیلی بنیاتنانی داهاتوویەکی ئازاد و دادپەروەرانەیە بۆ کوردستان. ئەم گەنجانە بە ئیرادە و هیواوە، نەک تەنیا خەون بە گۆڕانکارییەوە دەبینن، بەڵکوو خۆیان بوونەتە داڕێژەری ئەو گۆڕانکارییە.