کوردستان میدیا

ماڵپەڕی ناوەندیی حیزبی دێموکراتی کوردستانی ئێران

بەڕێوەچوونی سمیناری "تەنگژەکانی رۆژهەڵاتی نێوەڕاست و پرسی کورد" لە فینلاند

14:41 - 30 رێبەندان 2719

بەبەشداری چالاکان، سیاسەتڤانان و لێکۆڵەرانی فینلاندی و کورد، سمیناری "تەنگەژەکانی رۆژهەڵاتی نێوەراست و پرسی کورد" لە هێلسینکی پیتەختی فینلاند بەڕێوە چوو. رۆژی سێشەممە ١٨ی فێوریە بەرانبەر بە ٢٩ی ڕێبەندانی ١٣٩٨ی هەتاوی سمیناری تەنگەژەکانی رۆژهەڵاتی نێوەراست و پرسی کوردکە لەلایەن یانەی مێژووی سیاسی سەربە ناوەندی رۆشنبیری رێکخراوەکانی کرێکاریەوە پێک هاتبو لە هێلسینکی پێتەختی وڵاتی فینلاند بەرێوە چوو. سمینارەکە لە لایەن پرۆفێسوور ڕایمۆ ڤەویروونێن سەرۆکی پێشووی ئەنیستیتۆی سیاسەتەکانی دەرەوەی فینلاند کرایەوە. بەدوای ئەودا پرۆفیسۆر "هاننوو یووسێلا "سەرۆکی بەشی رۆژهەڵاتی نێوەراست لە زانکۆی هێلسینکی، وتارێکی لە مەڕ ئاڵوگۆرەکانی رۆژهەڵاتی نێوەراست، سیاسەتەکانی دەوڵەتانی خۆجێی و هێزەرەکبەرەکان لە رۆژهەڵاتی نێوەراست و رۆلی ئەمریکا و رووسیا و زڵهێزە خۆجێیەکان لە ناوچەدا پێشکەش کرد. سەرنجی سەرەکی پرۆفیسۆر یووسێلا هاوپەیمانیەکانی ناوخۆی رۆژهەڵاتی نێوەڕاست بوون کە بەبڕوای ناوبراو هیچکامیان لەسەر بنەمای ستراتێژیک دانەرێژراون و لە رۆژهەڵاتی نێوەڕاست دۆستایەتیەکان و بنەماکانیان تاکتیکین. یەکێکی تر لە وتاربێژانی کۆرەکە "میکۆ پاتۆکالیۆ" پسپۆری چارەسەری کێشەکان، لە ناوەندی چارەسەری کێشەکان(سی ئێم ئای) بوو. ناوبراو تیشکی خستە سەر رۆلی تورکیا، ئێران و رووسیا لە پێوەندی لە گەڵ کێشەی سووریا. هەروەها ئاماژەی بەوەدا کە بەشێکی زۆر لە هێزە چەکدارەکان کە لە سووریا دژی ئۆپۆزیسیۆن شەر دەکەن ملیشاکانی شیعەی هاوردەیی لە لایەن ئێرانن کە بەشی هەرەزۆریان عیراقی، لوبنانی، ئێرانی و ئەفغانین و لە راستیدا رۆلی سەرەکی سەرکوتەکانی ناوخۆیی لە سووریا لە لایەن هیزەکانی ئێرانەوە دەگێردرێ. بۆ نەمانی ئاڵترناتیڤ بۆ رژێمی ئەسەد دەوڵەتی سووریا بە هاوکاری ئێران و رووسیا هەموو ئالترناتیڤەکانی داهاتووی سووریایان بەبەکارهێنانی توندوتیژیەکی بێبەزەیانە لەناو برد بۆ ئەوەی رێژێمی ئەسەد تەنیا ئاڵترناتیڤ بمێنێتەوە و تەنیا دەسەڵاتی وڵاتی سووریا بێت بۆ بیرلێکردنەوە لە دوای کۆتایی هاتنی شەرەکان. وتاربێژی سێهەم، وڵات نەهری، نووسەر و سکرتێری فیدراسیۆنی کوردانی فینلاند بوو. ناوبراو وێرای ئاماژە بە کورتەمێژووی دابەشکردنی کوردستان لەلایەن ئیمپراتۆریەکانی عوسمانی و سەفەویەکانەوە و دواتر دابەشکردنی کوردستان بەهۆی پەیمانی سایکس پیکۆ، پرسی کوردی لە چوارچێوەی وڵاتە جۆراوجۆرەکاندا شی کردەوە. وێرای ئاماژە بە سیاسەتی ژێنۆسایدی دەوڵەتانی حاکم بەسەر کوردستان چارەسەرنەکردنی پرسی کورد یەکێک لە هۆ سەرەکیەکانی نەبوونی ئاشتی و هێمنایەتی لە رۆژهەڵاتی ناوەراستدا زانی. وەڵات نەهری لە بەشێکی دیکەی وتاری خۆیدا سیاسەتەکانی دەوڵەتانی ئێران و تورکیا و سووریای لەپێوەندی لە گەڵ کوردستان و دژایەتی سیستماتیکیان لەو پێوەندیەدا شی کردەوە و داوای لە یەکیەتی ئورووپا و وڵاتی فینلاند کرد، لەو پێوەندیەدا چالاکانەتر و بەرپرسیارانەتەر هەڵوێست بگرن. سمینارەکە دوای چەند کاتژمێر بە پرسیار و تێبینی بەشداران کۆتایی پێهات.