جارێکی دیکەش پارێزگاکانی کوردستانی ڕۆژهەڵات لە هەڵسەنگاندنی پێوەری چارەڕەشی لە ئێراندا بووەنەتە خاوەن پلە کە تەنانەت زیاتر لە نێونجیی تەواو ئێرانە.
دوایین ئاماری فەرمیی ڕێژیمی ئێران لە نرخی هەڵاوسان و بێکاری کە کۆی ئەم دووە دەبێتە نرخی چارەڕەشی، لە پارێزگاکانی ئێران لە ساڵی ٩٨دا ڕاگەیەندراوە و جارێکی دیکەش پارێزگاکانی کوردستانی ڕۆژهەڵات زۆرترین ئاماریان هەیە.
نرخی چارەڕەشیی وڵات بەپێی دوایین نرخی بێکاری لە زستانی ٩٨ و نرخی هەڵاوسان لە خاکەلێوەی ساڵی ٩٩دا، ٤٢.٨ لەسەد ڕاگەیەندراوە.
لەو ئامارانەدا پارێزگای "لوڕستان بە نرخی چارەڕەشیی ٥٣.٨ لەسەد" پلەی یەکەم و "پارێزگای سنە لە کوردستانی ڕۆژهەڵات، بە ٥١.٦" و "چوارمەحاڵ و بەختیاری بە ٤٨.٧" کە زیاتر لە نێونجیی وڵاتن، بە ڕزنەوە پلەکانی دووەم و سێیەمیان هەیە.
پێوەری چارەڕەشی پەیوەندییەکی پێچەوانەی لەگەڵ خۆشبژێویی ئابووری هەیە و چوونەسەرەوەی ئەو پێوەرە لە هەر پارێزگایەکدا نیشاندەری دۆخی نالەباری ئابووریی ئەو پارێزگایەیە.
ئەو ئامارانە نیشان دەدات کە بە سەرنجدان بە دابەزینی توانای کڕینی خەڵک بەنیسبەت زۆربوونەوەی نرخی هەڵاوسان و زۆربوونەوەی هەژاری و بێکاری، ئەو پارێزگایانە زیاتر لە شوێنەکانی دیکەی ئێران دۆخێکی بژێویی ژیانی ناجێگیریان هەیە.
پارێزگاکانی "چوارمەحاڵ و بەختیاری، کرماشان، سنە، سیستان و بەلووچستان، لوڕستان و خووزستان"، زۆرترین نرخی چارەڕەشییان هەبووە کە نیشان دەدات کە دۆخەکە لە پارێزگاکانی نەتەوەکانی نێو چوارچێوەی ئێران زۆر قەیراناویترە.
ڕێژیمی ئیران بەردەوام و بە شێوەی سیستماتیک سەرجەم مافەکانی نەتەوەکانی دیکەی ئێرانی پێشێل کردووە و زۆربوونی نرخی چارەڕەشی لەو پارێزگایانەدا هەوڵێکە بۆ لە هەژاریدا هێشتنەوەی خەڵکی ئەو پارێزگایانە.
